I. Cel kontroli
W III kwartale 2012 roku Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych przeprowadziła kontrole w zakresie jakości handlowej przetworów z mięsa drobiowego, napojów bezalkoholowych (w tym gazowanych i niegazowanych), miodu, przetworów pomidorowych (w tym koncentratów, przecierów, ketchupów oraz sosów na bazie pomidorów lub koncentratu pomidorowego), piwa (ze szczególnym uwzględnieniem piwa niepasteryzowanego). Ponadto w zakresie znakowania skontrolowano pieczywo, wyroby ciastkarskie i cukiernicze oraz syropy owocowe.
Przeprowadzone kontrole miały na celu sprawdzenie, czy artykuły rolno-spożywcze spełniały wymagania w zakresie jakości handlowej określone w przepisach o jakości handlowej oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. W trakcie kontroli sprawdzono trzy podstawowe elementy jakości handlowej, tj. cechy organoleptyczne (m.in. wygląd, smak, zapach, barwę), parametry fizykochemiczne (m.in. zawartość tłuszczu, wody, soli, cukrów, alkoholu etylowego, dwutlenku węgla lub kwasowość) oraz znakowanie produktów żywnościowych.
II. Zakres kontroli
Kontrole przeprowadzono w 527 podmiotach, w tym u:
- 159 producentów pieczywa,
- 94 producentów wyrobów ciastkarskich,
- 63 producentów przetworów z mięsa drobiowego,
- 58 producentów napojów bezalkoholowych,
- 54 producentów wyrobów cukierniczych,
- 35 producentów miodu,
- 34 producentów przetworów pomidorowych,
- 22 producentów piwa,
- 8 producentów syropów owocowych.
Kontrolą objęto w zakresie:
1. cech organoleptycznych - 484 partie wyrobów, w tym:
- 153 partie przetworów z mięsa drobiowego,
- 147 partii napojów bezalkoholowych,
- 119 partii przetworów pomidorowych,
- 65 partii miodu,
2. parametrów fizykochemicznych - 535 partii wyrobów, w tym:
- 147 partii napojów bezalkoholowych,
- 146 partii przetworów z mięsa drobiowego,
- 119 partii przetworów pomidorowych,
- 58 partii piwa,
- 65 partii miodu,
3. znakowania - 1584 partie wyrobów, w tym:
- 456 partii pieczywa,
- 296 partii wyrobów ciastkarskich,
- 176 partii napojów bezalkoholowych
- 164 partie wyrobów cukierniczych,
- 163 partie przetworów z mięsa drobiowego,
- 121 partii przetworów pomidorowych,
- 117 partii miodu,
- 67 partii piwa,
- 24 partie syropów owocowych,
4. analizy pyłkowej - 33 partie miodu.
III. Wyniki kontroli
W porównaniu do wyników poprzednich kontroli jakość handlowa poszczególnych grup artykułów rolno-spożywczych kształtuje się następująco:
- Cechy organoleptyczne
- Poprawa w stosunku do poprzedniej kontroli w przypadku miodu (o 1,3 p.p.).
- Pogorszenie w stosunku do poprzedniej kontroli w przypadku napojów bezalkoholowych (o 2,4 p.p.) i przetworów z mięsa drobiowego (o 0,7 p.p).
- Parametry fizykochemiczne
- Poprawa w stosunku do poprzedniej kontroli w przypadku napojów bezalkoholowych (o 4,9 p.p.).
- Pogorszenie w stosunku do poprzedniej kontroli w przypadku miodu (o 14,6 p.p.), piwa (o 7,8 p.p.) i przetworów z mięsa drobiowego (o 6,3 p.p.).
Wystąpienie nieprawidłowości w zakresie oceny organoleptycznej oraz parametrów fizykochemicznych może świadczyć o błędach popełnionych podczas procesu technologicznego, w tym stosowaniu surowca o niewłaściwej jakości czy nieprzestrzeganiu receptur.
- Znakowanie
- Poprawa w stosunku do poprzedniej kontroli w przypadku w przypadku pieczywa (o 20,1 p.p.), syropów owocowych (o 18,9 p.p.), wyrobów cukierniczych (o 10,5 p.p.), wyrobów ciastkarskich (o 5,3 p.p.), miodu (o 2,8 p.p.).
- Pogorszenie w stosunku do poprzedniej kontroli w przypadku napojów bezalkoholowych (o 8 p.p), piwa (o 6,7 p.p.) i przetworów z mięsa drobiowego (o 3 p.p.).
Nieprawidłowości dotyczące znakowania wynikają zarówno z nieznajomości przepisów, nieprawidłowej ich interpretacji, jak również z celowego działania producentów, którzy świadomie wprowadzają w błąd konsumenta poprzez zamieszczanie na opakowaniu nieprawdziwych informacji.
Na postawie analizy pyłkowej miodu stwierdzono, że prawie połowa skontrolowanych partii miodu nektarowego odmianowego została nieprawidłowo sklasyfikowana i nazwana.
Kontrolę jakości handlowej przetworów pomidorowych Inspekcja JHARS przeprowadziła po raz pierwszy. Na podstawie wyników przeprowadzonych badań laboratoryjnych stwierdzono, iż co dziesiąta partia skontrolowanych produktów nie spełniała deklaracji producenta. Z kolei niewłaściwie oznakowana była co piąta skontrolowana w tym zakresie partia przetworów warzywnych.
IV. Sankcje
W związku ze stwierdzonymi w trakcie kontroli nieprawidłowościami wojewódzcy inspektorzy JHARS:
- wydali 146 decyzji administracyjnych, w tym:
- 86 decyzji nakładających kary pieniężne na łączną kwotę 142,8 tys. złotych,
- 51 decyzji nakazujących poddanie produktów zabiegom prawidłowego oznakowania,
- 8 decyzji zakazujących wprowadzenia do obrotu artykułu rolno-spożywczego,
- 1 decyzję nakazującą zniszczenie artykułu rolno-spożywczego,
- przekazali 190 zaleceń pokontrolnych,
- wszczęli 59 postępowań.
Ponadto zgodnie z kompetencjami przekazano 5 spraw do innych organów.
Źródło
Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych
http://www.ijhar-s.gov.pl
