NASA potwierdza, że rok 2024 był jak do tej pory najcieplejszym rokiem w historii pomiarów – tak wynika z analiz przeprowadzonych przez specjalistów z NASA.
Źródło: Studio Wizualizacji Naukowej NASA
Powyższa mapa Ziemi z 2024 roku pokazuje globalne anomalie temperatury powierzchni, czyli o ile cieplejszy lub chłodniejszy był każdy region planety w porównaniu ze średnią z lat 1951-1980. Normalne temperatury są pokazane na biało, wyższe niż normalne temperatury na czerwono i pomarańczowo, a niższe niż normalne temperatury na niebiesko.
Średnia temperatura powierzchni Ziemi w 2024 roku była najcieplejsza w historii. Globalne temperatury w 2024 r. wyniosły 2,30 stopnia Fahrenheita (1,28 stopnia Celsjusza) powyżej przyjętego poziomu bazowego z XX wieku (1951-1980), co rekordem. Rok 2024 był najgorętszym rokiem od czasu rozpoczęcia prowadzenia zapisów od roku 1880 roku – podkreślają specjaliści NASA. Przez ponad połowę 2024 r. średnie temperatury były o ponad 1,5 stopnia Celsjusza wyższe od scenariusza bazowego.
Porozumienie paryskie w sprawie zmian klimatu zakłada wysiłki na rzecz utrzymania temperatury poniżej 1,5 stopnia Celsjusza w dłuższej perspektywie. Dla porównania, temperatury w ciepłych okresach na Ziemi trzy miliony lat temu – kiedy poziom mórz był dużo wyższy niż obecnie – były tylko o około 3 stopnie Celsjusza wyższe niż przed epoką przemysłową – zauważyli naukowcy z NASA. Zdaniem specjalistów, obecnie jesteśmy w połowie drogi do ocieplenia z poziomu pliocenu (epoka trzeciorzędu), do którego może dojść w ciągu zaledwie 150 lat.
Naukowcy doszli do wniosku, że trend ocieplenia w ostatnich dziesięcioleciach jest napędzany przez zatrzymujący ciepło dwutlenek węgla, metan i inne gazy cieplarniane. W latach 2022 i 2023 na Ziemi odnotowano rekordowy wzrost emisji dwutlenku węgla z paliw kopalnych – tak wynika z międzynarodowych analiz. Stężenie dwutlenku węgla w atmosferze wzrosło z poziomu sprzed epoki przemysłowej w XVIII wieku, wynoszącego około 278 części na milion, do około 420 części na milion obecnie.
Na temperatury w poszczególnych latach mogą mieć również wpływ naturalne wahania klimatu, takie jak El Niño i La Niña, które na przemian ogrzewają i ochładzają Ocean Spokojny. Silne El Niño, które rozpoczęło się jesienią 2023 roku, przyczyniło się do podniesienia globalnej temperatury powyżej poprzednich rekordów. Fala upałów, która rozpoczęła się w 2023 roku, jeszcze przekraczała prognozy w 2024 roku, mimo że El Niño osłabło. Obecnie świat naukowy pracuje nad określeniem czynników przyczyniających się do tego zjawiska, w tym możliwych skutków klimatycznych erupcji wulkanu Tonga w styczniu 2022 r. oraz zmniejszenia zanieczyszczenia, które może zmienić pokrywę chmur i sposób, w jaki energia słoneczna jest odbijana z powrotem w przestrzeń kosmiczną.
NASA gromadzi swoje dane dotyczące temperatury, wykorzystując dane o temperaturze powietrza na powierzchni Ziemi zebrane z dziesiątek tysięcy stacji meteorologicznych, a także dane o temperaturze powierzchni mórz i oceanów zebrane przez instrumenty umieszczone na statkach i bojach. Dane te są analizowane przy użyciu metod, które uwzględniają zróżnicowane odstępy między stacjami temperatury na całym świecie oraz efekty ogrzewania miejskiego, które mogą zniekształcić obliczenia. Zmiany zachodzące w klimacie, najpierw widać w średniej globalnej, potem w skali kontynentalnej, a następnie w skali regionalnej. Obecnie widać je już na poziomie lokalnym. Zmiany klimatu są już wyraźnie widoczne w codziennych zjawiskach pogodowych.
Należy także zauważyć, że niezależne analizy przeprowadzone przez NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration), Berkeley Earth, Hadley Centre (część brytyjskiego Met Office zajmującego się prognozowaniem pogody) i Copernicus Climate Services w Europie również wykazały, że globalne temperatury powierzchni Ziemi w 2024 r. były najwyższe od czasu rozpoczęcia nowoczesnego prowadzenia rejestrów. Naukowcy wykorzystują w swoich analizach wiele tych samych danych dotyczących temperatury, ale używają różnych metodologii i modeli. Każdy z nich pokazuje ten sam trwający trend ocieplenia.
Obecnie zastanawiamy się jaki będzie rok 2025. Czy to będzie kolejny rok z ekstremalnie wysokimi temperaturami? Co z opadami deszczu, jak będą się one rozkładały? Najbardziej interesuje nas, co czeka środkową Europę, szczególnie rolnictwo? Czy nie zabraknie wody? Europejskie rolnictwo, w tym polskie już boryka się z suszą, niedoborami wody. Może się zdarzyć tak, że zacznie brakować wody pitnej dla ludności.
Odnosząc się do niedoborów wody w Polsce, niestety początek pod względem opadów w naszym kraju nie był najlepszy o czym pisaliśmy tutaj
Źródło: NASA
Pełny zestaw danych NASA dotyczący globalnych temperatur powierzchniowych, a także szczegóły dotyczące tego, w jaki sposób naukowcy z NASA przeprowadzili analizę, są publicznie dostępne w GISS, laboratorium NASA zarządzanym przez Goddard Space Flight Center w Greenbelt w stanie Maryland.
Z autorem tekstu można się skontaktować poprzez e-mail: pir@wir.org.pl
Opracowanie: M. Ceglarek
Źródło
Wielkopolska Izba Rolnicza
http://www.wir.org.pl/
