Jakość materiału szkółkarskiego ma bardzo duży wpływ na wzrost, start i termin wejścia w okres owocowania nowo posadzonych drzewek gatunków owocowych. Do zakładania sadów intensywnych najlepiej nadają się drzewka dobrze wyrośnięte, posiadające odpowiednio grube pnie o wysokości około 160-180 cm. O szybkości wejścia w okres kwitnienia i owocowania decydujący wpływ ma liczba pędów bocznych wysadzanych drzewek. Tylko dobrze rozgałęziony materiał pozwoli osiągnąć pierwsze plony już w drugim roku po wysadzeniu na miejsce stałe. Nie bez znaczenia jest również zdrowotność materiału szkółkarskiego oraz kondycja i jakość systemu korzeniowego. System korzeniowy wykopanych w szkółce drzewek jest silnie zredukowany i pozbawiony wierzchołkowych części korzeni wraz ze strefą włośnikową. Jak wynika z wieloletnich obserwacji straty te podczas wykopywania roślin w szkółce mogą sięgać 70%. Nie jest to obojętne dla roślin i może wpływać negatywnie na wzrost, regenerację oraz tempo wzrostu nowo posadzonych drzewek.
Świadomość sadowników dotycząca jakości materiału z roku na rok jest coraz większa. Praktyka ostatnich lat wykazuje, że pojawiają się pewne problemy po posadzeniu bardzo dobrej jakości drzewek, których start na nowym miejscu bywa trudny. Główną przyczyną niepowodzeń przesadzonych roślin jest stres wodny wynikający z utraty dużej części korzeni odpowiedzialnych za pobieranie wody oraz sam deficyt wodny, który często występuje wiosną po posadzeniu. U materiału bardzo dobrej jakości z mocną rozbudowaną częścią nadziemną występuje duża dysproporcja pomiędzy częścią nadziemna i podziemną, która utrudnia szybkie uzyskanie masy liściowej i nowych przyrostów.
Aby zapewnić roślinom jak najlepsze warunki do przyjęcia i startu na nowym miejscu w 2013 roku przeprowadzono badania, których celem była ocena wpływu preparatu Fertiactyl Starter i Agrohydrożelu na start nowo posadzonych okulantów jabłoni odmiany ‘Gala Must’ okulizowanych na podkładce M.9. Doświadczenie założono wiosną 2014 roku w prywatnym gospodarstwie sadowniczym Mariana Głodowskiego w miejscowości Faliszowice na Wyżynie Sandomierskiej. Drzewka jabłoni przechowywano w dołowniku i posadzono 24.04.2013 roku na miejsce stałe, po sadzie jabłoniowym, który wykarczowano latem 2013 roku.
Doświadczenie założono w układzie bloków losowych i obejmowało 6 kombinacji w 5 powtórzeniach. Powtórzeniami były poletka z 15 roślinami. W doświadczeniu zastosowano następujące kombinacje:
1. Kontrola – drzewka nie traktowane preparatami,
2. Fertiactyl Starter 1% (1l / 1ool wody) –oprysk pasu herbicydowego – 2 razy w sezonie, pierwszy zabieg – po posadzeniu, drugi 3 tygodnie później,
3. Fertiactyl Starter 1% (1l / 1ool wody) – roztwór sporządzono rano przed sadzeniem drzewek – drzewka moczono 1-2 godzin,
4. Fertiactyl Starter 1% (1l / 1ool wody) – roztwór sporządzono 12 godzin przed sadzeniem drzewek – wieczorem w dniu poprzedzającym sadzenie – drzewka moczono 12 godzin,
5. Agrohydrożel około 0,5 kg/ 100 l wody – roztwór sporządzono 12 godzin przed sadzeniem drzewek – wieczorem w dniu poprzedzającym sadzenie – drzewka moczono tuż przed sadzeniem,
6. Fertiactyl Starter 1% (1l / 1ool wody) + Agrohydrożel około 0,5 kg/ 100 l wody - roztwór sporządzono 12 godzin przed sadzeniem drzewek – wieczorem w dniu poprzedzającym sadzenie – drzewka moczono tuż przed sadzeniem.
Wpływ preparatów Fertiactyl Starter i Agrohydrożelu na start okulantów jabłoni odmiany ‘Gala Must’ okulizowanych na podkładce M.9 – Faliszowice M. Głodowski – 2013
Kombinacja |
Średnica podkładki – 10 cm nad powierzchnią ziemi, mm |
Średnica pnia – 30 cm powyżej miejsca okulizacji, mm |
Wysokość jesienią 2013, cm |
Liczba pędów bocznych, szt. |
Średnia długość pędu, cm |
Suma długości pędów bocznych, cm |
Kontrola |
30,4 |
15,9 |
171,3 |
15,4 |
21,4 |
329,6 |
Oprysk pasu herbicydowego 1% roztworem Fertiactyl Starter x 2 |
32,2 |
16,7 |
177,6 |
21,0 |
22,2 |
466,2 |
Fertiactyl Starter 1% - moczenie 0,5 godz. przed sadzeniem |
32,1 |
16,4 |
179,2 |
21,2 |
22,2 |
470,6 |
Fertiactyl Starter 1% - moczenie 12 godz. przed sadzeniem |
32,8 |
17,0 |
194,0 |
25,6 |
22,0 |
563,2 |
Agrohydrożel 0,5 kg/100 l wody – moczenie tuż przed sadzeniem |
33,5 |
17,7 |
201,6 |
22,6 |
23,8 |
537,9 |
Agrohydrożel 0,5 kg/100 l wody + Fertiactyl Starter 1% – moczenie tuż przed sadzeniem |
35,1 |
22,0 |
207,8 |
25,4 |
26,1 |
662,94 |
Na podstawie przeprowadzonych pomiarów drzewek wykazano, że średnica pni podkładek i drzewek, wysokość, liczba i średnia długość pędów oraz suma długości pędów bocznych u jabłoni odmiany ‘Gala Must’ traktowanych Agrohydrożelem, który uwodniono preparatem Fertiactyl Starter 1% osiągnęły najlepsze parametry wzrostu i jakości w porównaniu do pozostałych technologii produkcyjnych. Warto zaznaczyć, że jabłonie kontrolne były średnio o 0,5 cm cieńsze i o ponad 30 cm niższe oraz wytworzyły o 10 pędów bocznych mniej, których suma długości była o około 300 cm mniejsza w porównaniu do drzewek z kombinacji: Agrohydrożel 0,5 kg/100 l wody + Fertiactyl Starter 1%.
W niniejszym doświadczeniu wykazano, że czas uwodnienia drzewek przed wysadzeniem na miejsce stałe miał znaczny wpływ na jakość jabłoni jesienią pierwszego roku po posadzeniu. Zaobserwowano, że jabłonie moczone 12 godzin przed posadzeniem osiągnęły lepsze parametry jakości, niż te które moczono tuż przed wysadzeniem. Na podstawie otrzymanych wyników należy wnioskować, że dłuższe moczenie materiału szkółkarskiego pozwala na szybszą i lepszą regenerację systemu korzeniowego i jest zasadne i godne polecenia do praktyki. W przypadku mocno przesuszonego systemu korzeniowego czas moczenia możemy wydłużyć do 24 – 48 godzin. Należy zaznaczy, że jabłonie moczone 12 godzin przed wysadzeniem posiadały największą liczbą pędów bocznych, spośród wszystkich drzewek ocenianych kombinacji, ma to bardzo duże znaczenie praktyczne, ponieważ mocno rozbudowana korona zapewnia nam szybkie i obfite plonowanie w początkowym okresie wzrostu jabłoni tj. w 2-3 roku po posadzeniu. Zaobserwowano, że jabłonie w/w kombinacji w większości charakteryzowały się większą sumą długości pędów bocznych niż drzewka pozostałych kombinacji.
Na efekty zastosowanych technologii istotny wpływ miały warunki pogodowe panujące latem 2013 roku, w tym głównie rozkład opadów. Kwatera objęta doświadczeniem nie była nawadniana. W maju i w pierwszej połowie czerwca ilość opadów atmosferycznych zapewniała odpowiedni start i rozwój nowo posadzonych roślin, zaś w lipcu wystąpił deficyt wody, który w sierpniu mocno się pogłębił doprowadzając do suszy i zahamowania wzrostu młodych roślin. W tym okresie w kombinacjach, w których zastosowano Agrohydrożel nie zaobserwowano przyhamowania wzrostu, co widoczne jest w osiągniętych przez rośliny parametrach. Zastosowanie roztworu wodnego z preparatem Fertiactyl Starter 1% do uwodnienia Agrohydrożelu pozwoliło osiągnąć bardzo dobre efekty końcowe, zaś jego stopniowe wykorzystywanie w przeciągu całego sezonu wegetacyjnego miało zdecydowany wpływ na harmonijny wzrost w ciągu całego lata.
dr Magdalena Kapłan, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
Agencja Prasowa Jatrejon