4 lipca 2019 roku odbyły się dwa kolejne organizowane przez Wielkopolską Izbę Rolniczą w ramach projektu Inno4grass spotkania nauki z praktyką. Spotkania takie służą intensyfikacji wymiany wiedzy i doświadczeń pomiędzy różnymi podmiotami zaangażowanymi w gospodarkę rolną na użytkach zielonych. Oba spotkania odbyły się w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim w dwóch gospodarstwach stosujących zupełnie różne strategie rozwoju i podejścia do produkcji mleka.
Pierwsze spotkanie odbyło się w ekologicznym gospodarstwie rolnym „Pod Świerkami” w Hucie Szklanej. Gospodarstwo jest prowadzone przez Panią Beatę Futymę, jej męża Leszka i córkę Katarzynę. Początkowo rodzina produkowała mleko w sposób konwencjonalny. Jednak niewielki areał, a co za tym idzie niewielkie stado krów powodowało, że ekonomika tej produkcji nie spinała się. Państwo Futymowie postanowili zatem wykorzystać warunki naturalne takie jak lokalizację, dostęp do naturalnych łąk i pastwisk oraz zmiany w preferencjach konsumentów i rozpoczęli produkcję mleka metodami ekologicznymi.
Kolejnym krokiem było przetwarzanie mleka w gospodarstwie i sprzedaż ekologicznych produktów mleczarskich bezpośrednio konsumentom. Taka zmiana spowodowała powstanie w obrębie jednego gospodarstwa trzech działalności – produkcji mleka ekologicznego, przetwórstwa tego mleka na gamę ekologicznych produktów mleczarskich oraz marketingu i dystrybucji produktów. Niewątpliwy sukces rodziny, którego dowodem jest obecność produktów z gospodarstwa w bardzo odległych miejscach takich jak Szczecin, Warszawa, Gdańsk czy Gliwice, wynika przede wszystkim z pasji członków rodziny, podziale zadań oraz głębokiej wiedzy produkcyjne, technologicznej i rynkowej. Farma ciągle rozwija się. W zakresie hodowli rodzina postawiła na rasę Simental, która bardzo dobrze znosi warunki wypasu i daje zadowalające wyniki produkcyjne. Pani Katarzyna Futyma ukończyła Wydział Zootechniczny Poznańskiego Uniwersytetu Przyrodniczego oraz kurs inseminatora. Razem z ojcem zajmuje się częścią zootechniczną produkcji, dobiera buhaje do krycia, doi krowy oraz zarządza gospodarką pastwiskową. Motorem przetwórstwa i sprzedaży produktów jest Pani Beata.
Nasze spotkanie w gospodarstwie pokazało jej solidne kompetencje w zakresie technologii przetwarzania mleka oraz bardzo duże umiejętności komunikacyjne, szczególnie ważne w kontakcie z klientami i w sprzedaży produktów. Rodziny ma liczne plany rozwojowe i inwestycyjne. Ważne będzie rozbudowanie obory i zainstalowanie hali udojowej w miejsce obecnej dojarki liniowej. Niezbędny jest zakup sprzętu do uprawy łąk, które stanowią bazę żywieniową dla bydła. Kontynuowane będą prace hodowlane w zakresie zwiększenia udziału simentala w stadzie produkcyjnym. Strategia rozwoju wybrana przez Państwa Futymów w ich warunkach okazała się efektywna. Rodzina dostrzega to w postaci poprawy płynności finansowej. Ten sukces nie przyszedł jednak sam. Wymagał on dużej wiedzy, pasji, konsekwencji i podziału ról oraz poszukiwania nowych, innowacyjnych rozwiązań. Był on również możliwy dzięki wzrostowi popytu na ekologiczne produkty spożywcze co wiąże się z zmianą stylu życia i świadomości konsumentów.
Gospodarzami drugiego spotkania był Pan Jakób Gorączka oraz jego tata Arkadiusz. Panowie również prowadzą rodzinne gospodarstwo mleczarskie ale mają zupełnie inną strategię jego rozwoju. Rodzina mając do dyspozycji większy areał ziemi oraz łąki położone wzdłuż Doliny Noteci postawiła na intensywną produkcję mleka. Stado krów rasy HF liczy 75 sztuk o średniej wydajności sięgającej 9 000 mleka rocznie. Wyzwaniem dla tej farmy jest pozyskanie wysokiej jakości i ilości pasz objętościowych oraz zwiększanie udziału użytków zielonych kosztem kukurydzy w żywieniu bydła.
Intensywne użytkowanie użytków zielonych jest bardzo ważne dla gospodarstwa ponieważ część gruntów położona jest po drugiej stronie Noteci i użytkowana ekstensywnie. Aby zrealizować ten cel Panowie podjęli decyzję o stosowaniu życicy westerwoldzkiej jako trawy jednorocznej towarzyszącej zakładaniu przemiennych użytków zielonych. Dzięki tej innowacji, już w pierwszym roku rolnicy są w stanie otrzymać wysoki plon masy zielonej o wysokiej jakości pokarmowej. Co ważne rolnicy stosują metodę pełnej uprawy jako najlepszy sposób rekultywacji intensywnie uprawianych. Przy takiej metodzie plonowanie masy zielonej w pierwszym roku po rekultywacji jest zazwyczaj niższe, na co rolnicy nie mogą sobie pozwolić przy tak intensywnej produkcji mleka. Dodatkowo życica westerwoldzka jest używana jako poplon po zbożach. Nasze spotkanie odbywało się w trudnej dla rolników sytuacji pogodowej wynikającej z klęski suszy, która po raz kolejny objęła swym zasięgiem Wielkopolskę. Mimo, że łąki Państwa Gorączków położone są wzdłuż Noteci to nie mają charakteru zalewowego i również cierpią na brak wody. Pan Arkadiusz wspominał dużo lepszą niż obecnie gospodarkę wodną na Noteci sprzed czasów II Wojny Światowej. Regulowanie poziomu rzeki odbywało się przy pomocy szeregu zapór i stopni wodnych i służyło właśnie nawadnianiu nadnoteckich łąk stanowiących zaplecze do produkcji paszy dla koni, w tym wojskowych, oraz bydła. Obecnie wydaje się, że te tereny są niewykorzystane rolniczo. We wsi Gulcz, w której mieszkają rolnicy, wszyscy gospodarze posiadali kiedyś inwentarz a dzisiaj zostały tylko dwa takie gospodarstwa. Pomimo różnej strategii gospodarstwo Państwa Gorączków rozwija się bardzo dobrze a składniki sukcesu są bardzo podobne, czyli wiedza, otwartość na innowacje i pasja.
Oba spotkania były bardzo dobrą okazją do wzajemnej wymiany doświadczeń oraz inspiracji. Poza rolnikami uczestniczyli w nich również przedstawiciele nauki Pan Profesor Piotr Goliński i mgr Artur Paszkowski oraz doradztwa rolniczego Pan Zbigniew Kwiatkowski. Ze strony naszej Izby spotkanie przygotowali Kornel Pabiszczak, Anna Jędraszczak oraz Andrzej Przepióra. Szczegółowe informacje o omawianych gospodarstwach znajdziecie Państwo na stronach naszego projektu www.inno4grass.pl. Poniżej zamieszczamy link do materiałów z tego spotkania. Wkrótce będziecie mogli również obejrzeć filmy z tych gospodarstw.
Do pobrania:
Prezentacja przygotowana na spotkanie
Andrzej Przepióra
Źródło Wielkopolska Izba Rolnicza http://www.wir.org.pl/