Ziemia po bardzo mokrej wiośnie jest dość mocno zbita i zagęszczona w głębszych warstwach, co bardzo niekorzystnie wpływa na plonowanie roślin. Dodatkowym niekorzystnym czynnikiem jest ugniatanie gleby przez ciężkie maszyny rolnicze.
Zwierzchnią warstwą orną nie mamy problemu, gdy po zbiorach roślin jest ona nadmiernie zbita, ponieważ podczas zabiegu orki gleba na tej warstwie jest odwrócona, pokruszona,a resztki pożniwne zostają wrzucone na dno bruzdy. Problem pojawia się, gdy używamy ciężkiego sprzętu rolniczego, a zabieg orki wykonywany jest przez kilka lat na podobną głębokość, powstaje wtedy podeszwa płużna, która znacznie ogranicza wsiąkanie wód w czasie opadów oraz podsiąkanie wód glebowych do korzeni roślin, co ma bardzo duży i niekorzystny wpływ na plonowanie. W celu zmniejszenia oporów podczas wykonywania zabiegów orki oraz napowietrzenia i pokruszenia warstwy podornej stosuje się zabieg głęboszowania wykonywany głęboszami - ciężkimi kultywatorami pracującymi na głębokości około od 40 do 80 cm. Docierają one do warstw gleby, do których tradycyjne maszyny uprawowe nie sięgają. Zabieg algomelioracyjny, jakim jest głęboszowanie, zaleca się stosować na glebach ciężkich raz na kilka lat, rzadziej na glebach średnich i lekkich. Głębokie spulchnienie zwiększa udział zarówno porów dużych, przez które woda grawitacyjna spływa do głębszych warstw, jak i mniejszych, które zatrzymują wodę dostępną dla korzeni. Poza tym głębiej rosnące korzenie mogą pobierać wodę z głębszych warstw, co daje roślinie większe szanse na przetrzymanie okresu suszy bez strat plonu. Gdy występuje podeszwa płużna, rośliny w czasie suszy mają mniejszy dostęp do wód na głębszych warstwach, a w czasie opadów woda zatrzymuje się w warstwie ornej, co ma bardzo niekorzystny wpływ na plonowanie. Do głównych korzyści wynikających z zabiegu głęboszowania zalicza się zwiększenie infiltracji, poprawę podsiąkania, zapewnienie lepszego rozwoju korzeni oraz poprawę retencyjności gleby, co ma bardzo duży i korzystny wpływ na rozwój i ostateczny plon roślin, szczególnie na glebach ciężkich i zlewnych.
Mimo tego, że na zabieg głęboszowania ciągnik zużywa dość znaczną ilość paliwa, gdyż głębosz podczas pracy wywiera dość duży opór na ciągnik, to korzyści płynące z głęboszowania zwrócą nam poniesione koszty poprzez wydajność i plonowanie roślin.
Przemysław Kowalczyk
