Z roku na rok systematycznie przybywa producentów, którzy chcą wyróżniać swoje produkty unijnym symbolem ChNP, ChOG lub GTS. W 2015 r. liczba świadectw jakości i certyfikatów zgodności[1], czyli dokumentów uprawniających do używania zarejestrowanych nazw wyniosła 749, co oznacza ponad 73 % wzrost w stosunku do 2015 r. (szczegółowe dane zawarte są w tabeli „Liczba świadectw jakości i certyfikatów zgodności w latach 2007-2015”).
Kontrole zgodności ze specyfikacją produktów posiadających zarejestrowane nazwy jako ChNP, ChOG lub GTS przeprowadzają wojewódzkie inspektoraty Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych wydając świadectwa jakości lub jednostki certyfikujące upoważnione przez ministra właściwego ds. rynków rolnych wydając certyfikaty zgodności. Wyboru organu kontrolnego dokonują producenci.
Część dokumentów potwierdzających zgodność ze specyfikacją (świadectw jakości i certyfikatów zgodności) została wydana w latach poprzednich na okres dłuższy niż rok, dzięki czemu w 2015 r. były one nadal ważne. W takich przypadkach, utrzymanie zgodności produktu ze specyfikacją potwierdziły kontrole realizowane w ramach nadzoru nad producentami posiadającymi ważne świadectwa jakości lub certyfikaty zgodności.
Kontrole przeprowadzone przez wojewódzkie inspektoraty JHARS w 2015 r.
W 2015 r., po przeprowadzeniu kontroli na wniosek producentów, wojewódzcy inspektorzy JHARS wydali 59 świadectw jakości potwierdzających zgodność procesu produkcji produktów posiadających zarejestrowane nazwy jako ChNP, ChOG, GTS ze specyfikacją. Dodatkowo w 2015 r., ważność zachowało 187 świadectw jakości wystawionych w 2014 r. i 2013 r., z czego ważność 14 świadectw skończyła się w trakcie 2015 r.
Wojewódzkie inspektoraty JHARS w 2015 r. przeprowadziły kontrole następujących produktów:
- bryndza podhalańska (ChNP),
- cebularz lubelski (ChOG),
- chleb prądnicki(ChOG),
- kiełbasa lisiecka (ChOG),
- kołacz śląski (ChOG),
- miód z Sejneńszczyzny (ChNP),
- obwarzanek krakowski (ChOG),
- oscypek (ChNP),
- pierekaczewnik (GTS),
- podkarpacki miód spadziowy (ChNP),
- redykołka(ChNP),
- rogal świętomarciński (ChOG),
- ser koryciński swojski (ChOG),
- wielkopolski ser smażony (ChOG).
Kontrole przeprowadzone przez jednostki certyfikujące w 2015 r.
W 2015 r. do przeprowadzania kontroli oraz wydawania i cofania certyfikatów potwierdzających zgodność procesu produkcji produktów rolnych i środków spożywczych posiadających chronione nazwy pochodzenia (ChNP), chronione oznaczenia geograficzne (ChOG) lub będących gwarantowanymi tradycyjnymi specjalnościami (GTS) ze specyfikacją, upoważnionych było pięć jednostek certyfikujących:
1) PNG Sp. z o.o.,
2) COBICO Sp. z o.o.,
3) Biocert Małopolska Sp. z o.o.,
4) TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.,
5) Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A.
W 2015 r. upoważnione jednostki wydały 445 certyfikatów zgodności po przeprowadzeniu kontroli następujących produktów:
- fasola wrzawska (ChNP),
- jabłka grójeckie (ChOG),
- miód drahimski (ChOG),
- truskawka kaszubska(ChOG),
- wiśnia nadwiślanka (ChNP),
- kabanosy (GTS),
- kiełbasa myśliwska (GTS),
- kiełbasa jałowcowa (GTS),
- obwarzanek krakowski (ChOG),
- suska sechlońska (ChOG).
Polskie produkty w unijnym systemie ChNP, ChOG, GTS
W unijnym systemie chronionych nazw pochodzenia (ChNP), chronionych oznaczeń geograficznych (ChOG) i gwarantowanych tradycyjnych specjalności (GTS) zarejestrowanych jest 37 nazw polskich produktów. Wśród nich jest 9 chronionych nazw pochodzenia, 19 chronionych oznaczeń geograficznych i 9 gwarantowanych tradycyjnych specjalności (Wykaz polskich nazw zarejestrowanych jako ChNP, ChOG, GTS). Według stanu na dzień 2.03.2016 liczba zarejestrowanych nazw jako ChNP, ChOG, GTS ze wszystkich państw Unii Europejskiej wynosiła 1314, a Polska zajmowała 8 miejsce (wykres „Liczba polskich nazw zarejestrowanych jako ChNP, ChOG, GTS na tle innych państw UE”).
[1] Świadectwa jakości – wydawane przez WIJHARS, certyfikaty zgodności – wydawnae przez jednostki certyfikujące
Liczba polskich nazw zarejestrowanych jako ChNP, ChOG, GTS na tle innych państw UE