W przypadku uprawy kukurydzy uzyskanie dobrego jakościowo i wysokiego plonu determinowane jest właściwym odżywieniem i zaopatrzeniem roślin w wodę, szczególnie w fazie 4-10 liści. Jest to okres najintensywniejszego rozwoju. Później rośliny słabiej rosną, gdyż nie do końca rozwinięty system korzeniowy pobiera niedostateczne ilości wody i składników pokarmowych. Słaby wigor może także opóźnić kwitnienie i niekorzystnie oddziaływać na późniejszy plon kukurydzy.
Na początku wegetacji zagraża jej wiele czynników stresowych, które oddziałują negatywnie na zachodzące w roślinie procesy fizjologiczne. Są to: niskie temperatury, okresowe susze występujące ze zmiennym nasileniem oraz mniejsza odporność na choroby i szkodniki spowodowana niezbilansowanym odżywieniem. Aby zapobiegać tym ujemnym wpływom czynników zewnętrznych i w ten sposób zabezpieczyć rośliny przed stresem, niezbędne jest zastosowanie zbilansowanego nawożenia doglebowego, które zapewni plantacji optymalny start. Bardzo przydatne mogą się okazać preparaty zawierające w swym składzie bakterie azotowe, które wiążą azot. Takie działanie może zredukować nawet o połowę nakłady na nawożenie azotem. Stosowanie tego typu pożywek znacząco wpływa także na rozwój systemu korzeniowego oraz zwiększa ilość substancji organicznej w glebie.
Standardowym zabiegiem w uprawie kukurydzy jest dokarmianie dolistne. Istotne jest, aby oprysk ten stosowany był prewencyjnie, a nie interwencyjnie, gdyż większość niedoborów ma przebieg utajony. Często mamy do czynienia z ukrytym niedoborem, szczególnie mikroelementów – nie zawsze jest on możliwy do zaobserwowania. Konsekwencją tego są obniżki plonów. Nawożenie dolistne ma zagwarantować roślinom optymalne warunki i wszystkie składniki niezbędne do ich prawidłowego rozwoju i wzrostu.
Kukurydza jest bardzo wrażliwa na niedobór magnezu, a rośliny mają duże zapotrzebowanie na ten składnik. Decyduje on o aktywności przebiegu procesu fotosyntezy. Większość magnezu jest pobierana w ciągu 6 tygodni w okresie od zwarcia rzędów do kwitnienia. Po wytworzeniu 6-8 liści i w okresie wiosennych chłodów uzupełnia się niedobory tego pierwiastka, zwiększając tym samym odporność roślin na niekorzystne warunki pogodowe.
Zastosowany do oprysku preparat powinien zawierać miedź, gdyż bierze ona udział w procesach enzymatycznych, między innymi w przemianach azotu w roślinie. Jej niedobór powoduje zmniejszone pobieranie azotu oraz większą łamliwość roślin. Dobre zaopatrzenie w ten pierwiastek uodparnia rośliny na choroby grzybowe i bakteryjne. W celu uzyskania satysfakcjonujących plonów niezbędne jest wniesienie tego składnika w formie dolistnej.
Również cynk odgrywa kluczową rolę w przemianie materii, bowiem także bierze udział w procesach enzymatycznych i syntezie białek. Zwiększa przez to odporność na suszę i choroby oraz efektywność nawożenia azotem. Nawożenie cynkiem umożliwia uzyskanie porównywalnych, a niekiedy nawet większych plonów przy niższym poziomie nawożenia azotem. Rośliny dobrze odżywione tym pierwiastkiem wytwarzają dłuższe kolby z większą ilością ziarniaków. Deficyt cynku przyczynia się do słabego rozwoju systemu korzeniowego, przez co rośliny nie mogą efektywnie pobierać składników pokarmowych z gleby. Jego niedobór w uprawie kukurydzy ujawnia się w postaci rozległych białych lub biało-żółtych pasów po obu stronach głównego nerwu liścia.
Kolejnym ważnym pierwiastkiem jest mangan. Jego rolą jest udział w procesach fotosyntezy, oddychania, tworzeniu chlorofilu oraz syntezie białek. Niedobór tego pierwiastka objawia się w postaci podłużnych żółtawych plam na liściach, często już w fazie krzewienia, przechodzących później w kolor brązowawy. Dobre zaopatrzenie roślin w mangan zwiększa ich odporność na choroby i niekorzystne warunki atmosferyczne.
Mikroelementy wspierają kluczowe reakcje metaboliczne i są głównym składnikiem wielu enzymów. Zapewniają lepsze wykorzystanie składników pokarmowych.
Generalnie dokarmianie dolistne stosuje się w celu zwiększenia witalności roślin oraz zaopatrzenia w składniki pokarmowe w okresach wzmożonego zapotrzebowania. Zapewnia ono szybki rozwój roślinom – brak zahamowania wzrostu, zmniejszenie dawki azotu (lepsze wykorzystanie tego pierwiastka), zwiększoną odporność na choroby, przede wszystkim grzybowe – oszczędności wynikające z redukcji stosowanych fungicydów oraz odżywienie w przypadku uszkodzeń systemu korzeniowego lub liści (niwelowanie szkód po zabiegach herbicydowych).
Nawożenie dolistne kukurydzy powinno być podstawą osiągnięcia wysokich plonów o maksymalnej jakości. Na rynku dostępnych jest wiele preparatów przeznaczonych do tego zabiegu. Warto wybrać taki, który zawiera w swym składzie optymalną dawkę wielu niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania rośliny składników. Przykładem takiej technologii może być nawożenie dolistne Akra, w którym łącznie stosuje się dwa produkty Akra Blatt i Akra Plus 9. Pierwszy z nich w swym składzie zawiera magnez, sód, żelazo, miedź, cynk, mangan, siarka, a składniki te występują w formie siarczanów. Z kolei drugi preparat zawiera magnez, sód, żelazo, miedź, cynk, mangan, siarka, krzem, molibden występujące w formie octanów. Taki system nawożenia dolistnego stanowi najbardziej efektywną formę odżywiania roślin.
Skuteczne nawożenie nalistne ma zasadnicze znaczenie w kształtowaniu plonu kukurydzy. W początkowym okresie jej wzrostu każdy dzień jest na wagę złota i należy zrobić wszystko, aby zapewnić roślinom optymalne warunki i wszystkie składniki niezbędne do ich prawidłowego wzrostu i rozwoju.
Anna Rogowska
