Podstawowym celem plantatorów rzepaku jest zwiększenie wydajności upraw – uzyskanie wysokich plonów o bardzo dobrych parametrach jakościowych. Niestety, nawet restrykcyjne przestrzeganie prawidłowych zasad agrotechnicznych nie zawsze jest działaniem wystarczającym, zapewniającym sukces produkcji. Jednym z podstawowych czynników w tej uprawie, które determinują wysokość przyszłych plonów, jest terminowe i dokładne wykonanie siewu. Od staranności wykonania tego zabiegu w znacznej mierze zależy rentowność produkcji. Siew determinuje wzrost i właściwy pokrój roślin rzepaku przed zimą oraz wpływa na efektywność pozostałych czynników plonotwórczych. Kolejnym bardzo istotnym elementem jest uzyskanie prawidłowej obsady roślin. Częstym błędem popełnianym przez rolników jest zbyt gęsty siew, który prowadzi do wzajemnej konkurencji roślin rzepaku – są one mniejsze i słabsze. Powodzenie upraw zależy także od przebiegu pogody, która w naszej strefie klimatycznej jest często nieprzewidywalna. Niekorzystne warunki i stresy, na jakie narażone są rośliny, przyczyniają się do ograniczenia biologicznej możliwości produkcyjnej roślin rzepaku. Dla rzepaku największym zagrożeniem jest zima. Należy zadbać, by rośliny przed wejściem w okres zimowego spoczynku były w dobrej kondycji, która zwiększy szansę na przezimowanie plantacji. Już jesienią należy podjąć działania, by w odpowiedni sposób zabezpieczyć uprawy, zwiększyć ich mrozoodporność.
Rzepak jest rośliną o bardzo wysokich wymaganiach pokarmowych. Kluczowym czynnikiem wpływającym na prawidłowy jesienny rozwój roślin jest zastosowanie zbilansowanego nawożenia. Zapewnia ono uzyskanie dobrej kondycji uprawy przed nadejściem zimy oraz szybki start wiosną i lepszą regenerację ewentualnych uszkodzeń. Jednak doglebowe nawożenie jest często działaniem niewystarczającym. Pierwiastki w glebie mogą się uwsteczniać do form niedostępnych, ich rozpuszczalne formy są często wymywane w głąb gleby, a w uprawach uproszczonych kumulują się na jej powierzchni. Ponadto nawożenie doglebowe nie gwarantuje równomiernego rozmieszczenia substancji odżywczych na polu. Tradycyjne nawożenie mikroelementami ma ograniczone możliwości i nie jest najefektywniejszym sposobem zaopatrzenia roślin w te pierwiastki. Najskuteczniejszą metodą dostarczenia plantacji mikroelementów jest nawożenie dolistne. W kluczowych momentach rozwoju roślin szybko i skutecznie zaopatruje je w duże dawki tych pierwiastków. Jest całkowicie uniezależnione od warunków panujących w glebie i może okazać się jedynym sposobem dostarczenia plantacji także niektórych makroelementów, szczególnie w krytycznych okresach rozwoju rzepaku, gdy warunki pogodowe są niesprzyjające do pobierania ich z gleby. Wysokie potrzeby pokarmowe oraz mankamenty nawożenia doglebowego skłaniają producentów do zastosowania nawożenia dolistnego, które w przypadku upraw rzepaku jest równie istotne, co doglebowe. Dokarmianie roślin przez liście jest bardziej efektywne od nawożenia doglebowego i pozwala na szybsze uzupełnienie składników w roślinie, co ma istotne znaczenie przy wystąpieniu niedoborów pierwiastków.
Oczywiście olbrzymie znaczenie w efektywności tego zabiegu ma zarówno sama technika jego wykonania, jak i zastosowany nawóz. Najkorzystniej jest wybrać preparat, który jest dedykowany uprawie rzepaku – umożliwia maksymalne wydobycie potencjału plonotwórczego poprzez dostarczenie optymalnych ilości kluczowych mikroelementów oraz siarki.
Siarka przyczynia się przede wszystkim do wzrostu ilości plonów, przy jednoczesnej poprawie ich jakości oraz zwiększa odporność roślin na działanie szkodników i chorób. Odpowiednio skomponowany nawóz do stosowania w rzepaku powinien zawierać bor, gdyż ponad ¾ polskich gleb odznacza się niską naturalną zasobnością w ten składnik. Pierwiastek ten jest jednym z elementów kształtujących plon. Odpowiada za rozwój strefy włośnikowej systemu korzeniowego i budowę struktury ścian komórkowych, stymuluje kiełkowanie łagiewki pyłkowej, odpowiada za lotność pyłku i zawiązanie nasion. Warto także, by preparat zawierał mangan, który bierze udział we wszystkich głównych funkcjach w roślinie – odpowiada za gospodarkę azotową i hormonalną, zwiększa odporność na choroby, a także zapewnia sprawny przebieg fotosyntezy oraz molibden, którego niedobór powoduje zahamowanie wzrostu blaszek liściowych i chlorozy na młodych liściach, a w konsekwencji zahamowanie wzrostu i zwiększenie zawartości azotanów w roślinie.
Przykładem preparatu, który zawiera wszystkie niezbędne rzepakowi pierwiastki, a ponadto jeszcze cynk, którego wysoka dawka zwiększa efektywność nawożenia azotem oraz odporność roślin jest Rapsin. Produkt został stworzony specjalnie dla potrzeb rzepaku. Wysoka koncentracja mikroelementów połączona została z zaawansowanymi technikami aktywizacji pobierania przez rośliny, które ułatwiają wchłanianie przez woskową okrywę liści, pobudzają rośliny do intensywnego pobierania składników odżywczych i zwiększają równomierne i trwałe pokrycie liści. Wybierając nawóz do jesiennego dokarmiania rzepaku warto sprawdzić jakich ilości mikroelementów na hektar on dostarczy roślinie i nie dać się nabrać na „brudną wodę” – preparat zawierający śladowe ilości niezbędnych składników pokarmowych.
Odpowiednio dobrana technologia nawożenia dolistnego gwarantuje dobre odżywienie roślin w okresie jesiennym, co zapewnia prawidłowy rozwój rzepaku, jak i lepsze jego przezimowanie.
Anna Skomska
Agencja Prasowa Jatrejon
