Newralgicznym momentem w rozwoju zbóż jest faza liścia flagowego i początek kłoszenia. Odżywienie plantacji w tym momencie bezpośrednio przekłada się na wysokość plonu, przede wszystkim na masę tysiąca ziaren i podniesienie parametrów handlowych.
Dokarmianie zbóż w początkowym okresie strzelania w źdźbło ma na celu intensyfikację przyrostu biomasy oraz stworzenie warunków do dobrego rozwoju liścia flagowego, który wyrasta z najwyższego węzła (bezpośrednio pod ostatnim odcinkiem źdźbła) w końcowej fazie strzelania w źdźbło (BBCH 37). Odpowiednia wielkość i dobra kondycja (zdrowotność) liścia flagowego w zasadniczy sposób rzutuje na wielkość plonu. Gdy liść flagowy jest rozwinięty (BBCH 39) ustala się ostateczna liczba kłosków i kwiatów w kłosie, tj. liczba potencjalnych ziarniaków w kłosie. W tym okresie zaczyna się intensywny wzrost źdźbła – ważny proces, którego prawidłowy przebieg decyduje o wielkości plonu. Zahamowanie wzrostu źdźbeł (mała ich masa), skutkuje wprost niższym plonowaniem. Liczba ziarniaków w kłosie zależy od liczby kłosków i płodnych kwiatków na początku kwitnienia. Ilość płodnych kwiatków zależy od odżywienia roślin azotem i zaopatrzenia w węglowodany, a także od prawidłowej gospodarki wodnej w roślinie. Proces odrzucania kwiatków i kłosków w kłosie rozpoczyna się już w końcu fazy strzelania w źdźbło, a intensyfikacji ulega w fazie kłoszenia i kwitnienia. Początek fazy kwitnienia (BBCH 61) to termin zabiegów ochronnych dla zabezpieczenia kłosa.
Od początku dojrzałości mlecznej ziarniaka do dojrzałości pełnej (BBCH 73–89) finalizuje się
proces tworzenia plonu ziarna – faza nalewania ziarna. Istotnie oddziałują na ten proces:
poziom odżywienia roślin azotem, temperatura powietrza i wilgotność gleby oraz zdrowotność łanu
Dobre zaopatrzenie w azot oraz zdrowotność łanu warunkują odpowiednią wielkość powierzchni
asymilacyjnej roślin i długość okresu asymilacji (dobra kondycja liścia flagowego). Azot zawarty jest w częściach wegetatywnych rośliny uczestniczących w procesie fotosyntezy (asymilacji dwutlenku węgla). Wysoka temperatura oraz susza przyspieszają tempo destrukcji chlorofilu, a tym samym zmniejszają ilość asymilatów docierających do ziarniaków. Proces kształtowania plonu ziarna jest wypadkową odżywienia i kondycji roślin we wcześniejszych fazach rozwojowych. Aby rośliny mogły efektywnie wykorzystać dostarczony i pobrany azot, potrzebne jest dobre odżywienie roślin fosforem, potasem, magnezem, siarką i mikroelementami, czyli zgromadzenie ich w częściach wegetatywnych na odpowiednim poziomie. Zatem oprócz standardowej ochrony w fazie w pełni rozwiniętego liścia flagowego, przed kłoszeniem celowe jest zastosowanie dolistnych nawozów zawierających odpowiednie zestawy mikro i makroelementów. Wesprą one rośliny zbóż w przemianach azotu oraz pokryją zapotrzebowanie na składniki pokarmowe w fazie kłoszenia. Oferta nawozów dolistnych na polskim rynku jest coraz bogatsza i zawiera szeroką gamę różnorodnych preparatów. Który z nich wybrać? W przypadku dokarmiania dolistnego bardzo istotna jest nie tylko zawartość poszczególnych składników pokarmowych, ale przede wszystkim forma, w jakiej są one podawane roślinom. Korzystnym rozwiązaniem jest zastosowanie preparatów w formie chelatów. Trzeba jednak pamiętać, że chelat chelatowi nierówny. Należy dokładnie zapoznać się z informacjami o przeznaczeniu nawozu oraz – co bardzo ważne – o stopniu schelatowania zawartych w nim mikroelementów. Im wyższy stopień schelatowania, tym wyższa efektywność odżywiania rośliny. Przykładem nawozu o 100% schelatowaniu mikroelementów jest Plonvit Opty. Dzięki zastosowaniu innowacyjnych rozwiązań pierwiastki zawarte w preparacie rozprowadzane są w organizmie rośliny jako produkty własnego metabolizmu, produkty fotosyntezy i zostają bardzo szybko wchłonięte, eliminując ryzyko zmycia przez deszcz. Składniki transportowane są nie tylko przez ksylem, ale i floem. Dzięki temu ich transport odbywa się w dwóch kierunkach.
Dla producentów zbóż wyzwaniem jest wybór preparatu, który zapewni kompleksowe i optymalne odżywienie plantacji. Należy wybierać produkty, które nie tylko zawierają zestaw niezbędnych składników pokarmowych, ale takie, których formulacja zapewnia maksymalne ich wykorzystanie. Warunki te spełniają nawozy o pełnym schelatowaniu zawartych w nich mikroelementów. Warto rozważyć ich zakup.
Anna Rogowska – na podstawie „Poradnika – zboża”
