Krajowy Rejestr Sądowy, czyli KRS, to niezwykle kompleksowa, doskonale zaplanowana baza danych o charakterze publicznym. Jakie są jej atuty? W jaki sposób przeglądać zgromadzone tam rekordy? Wreszcie, czy to prawda, że to największy zbiór informacji o różnych podmiotach w naszym kraju?

Co musisz wiedzieć o Krajowym Rejestrze Sądowym?
Warto zwrócić uwagę na to, że jest to jedna z najmłodszych baz danych działająca w Polsce. Ustawa o KRS została przegłosowana 20 sierpnia 1997 roku. W tym czasie, w naszym kraju, funkcjonowała już baza NIP oraz Rejestr Gospodarki Narodowej.
Mimo tego, że akt prawny został przyjęty w 1997 roku, to do oficjalnego uruchomienia KRS-u musiało minąć sporo czasu. Precyzując: 3,5 roku. Baza danych została udostępniona Polakom dopiero 1 stycznia 2001 r.
Tym, co wyróżnia KRS na tle innych ogólnodostępnych zbiorów z danymi, jest to, że nie był on budowany od zera, a raczej powstał z połączenia kilku innych baz. Można tu wskazać m.in. na Rejestr Handlowy, rejestr fundacji i stowarzyszeń czy Rejestr Przedsiębiorstw Państwowych.
Przez długi czas nie można było przeglądać zgromadzonych tam danych online. Wszyscy, którzy chcieli otrzymać prawnie wiążący odpis z KRS-u, musieli udać się do Sądu Rejonowego z odpowiednią właściwością. Takich placówek w całym kraju jest tylko 21.
Na szczęście ustawodawca w taki sposób zaplanował rozmieszczenie tych instytucji, by co najmniej jeden Sąd znajdował się w każdym województwie w Polsce. W niektórych regionach kraju, na przykład na Górnym Śląsku, takie instytucje są aż w dwóch miastach: w Gliwicach i Bielsku-Białej.
Duże zmiany, które mocno wpłynęły na funkcjonowanie bazy, zostały przegłosowane między 2009 a 2011 rokiem. Zbiór został zdigitalizowany, a następnie udostępniony w internecie. To właśnie dzięki tym nowelom aktów prawnych możemy dziś używać wyszukiwarki KRS w serwisie ALEO.com bez konieczności odwiedzania Sądu i czekania w kolejkach.
Krajowy Rejestr Sądowy — jakie informacje tam znajdziemy?
System, jaki powstał na potrzeby tego zbioru, opiera się na dwuczłonowej strukturze. Pierwszą warstwą podziału są rejestry. Najnowszy został dodany w grudniu 2020 roku i jest to rejestr dłużników niewypłacalnych. Jego umieszczenie w Krajowym Rejestrze Sądowym budziło nieco kontrowersji, jednak intencją ustawodawcy była ochrona firm przed podjęciem współpracy np. z niewypłacalnym podmiotem gospodarczym.
Druga warstwa KRS-u, to działy. Co ciekawe, zbiór wyświetla inny zakres danych w zależności od tego, który zbiór przeglądamy. Najwięcej informacji o charakterze publicznym skrywa rejestr przedsiębiorców oraz rejestr stowarzyszeń.
Wybrane informacje dostępne w Krajowym Rejestrze Sądowym „dublują się” z bazą NIP. Można tu wskazać na przykład na informacje teleadresowe. Na szczęście baza danych nadrabia ogromną liczbą unikalnych informacji, które znajdują się tylko tam.
Można tu wskazać na niezwykle szeroki zakres danych o kondycji finansowej przedsiębiorstwa. Każdy z nas może nawet prześledzić proces, który doprowadził do połączenia kilku firm w zupełnie nowy podmiot. Znajdziemy tam również informacje o kodach PKD, dzięki którym szybko ustalimy obszar działalności biznesu, a także informacje statutowe, jeśli przeglądamy informacje np. o spółce.
Atutem, który szczególnie docenią osoby, które dopiero zastanawiają się nad zmianą miejsca zatrudnienia lub nawiązaniem współpracy z firmą, będą dostępne w KRS informacje o zaległościach z tytułu opłacanych składek oraz informacje o tym, czy w działalności nie został ustanowiony np. zarząd komisaryczny.
W praktyce oznacza to, że KRS to ogromna, niezwykle uniwersalna baza danych, która przyda się nie tylko kontrahentom biznesowym, ale i np. wyspecjalizowanym działalnościom, które świadczą usługę białego wywiadu gospodarczego (OSINT).
Nowe dane w KRS — co trzeba wiedzieć?
Na mocy zmian w prawie, które pojawiły się w grudniu 2020 roku, w Krajowym Rejestrze Sądowym znajdziemy też informacje o dłużnikach alimentacyjnych, czyli o osobach, które zalegają z zasądzonymi opłatami przez co najmniej pół roku. KRS poinformuje nas też o tym, czy — na mocy prawomocnej decyzji Sądu Upadłościowego — wobec wybranej osoby zasądzono zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.
Odpowiadając na pytanie zadane w tytule, KRS to bez wątpienia największy ogólnodostępny zbiór danych dostępny w Polsce. W naszym kraju działa kilka większych zbiorów, np. PESEL, jednak dostęp do zgromadzonych tam informacji nie jest dostępny dla praktycznie każdej osoby, która ma dostęp do internetu.