W zestawieniu 50. polskich branż z największą szansą na sukces w eksporcie aż 14 pozycji przypada na sektor rolno-spożywczy. To, według analityków Banku Zachodniego WBK, jasno pokazuje, że żywność pozostanie specjalnością naszego kraju na rynkach zagranicznych. Eksperci Banku spodziewają się, że eksport całego sektora może w 2016 r. wzrosnąć o 4-6 proc. r/r i osiągnąć wartość nawet 25,0 mld euro.
W całym rankingu TOP50 2016 BZ WBK najwyżej (na 2. miejscu) uplasowały się przetwory ze zbóż, mąki oraz pieczywa cukiernicze. Marta Skrzypczyk, koordynatorka zespołu analityków sektora rolno-spożywczego BZ WBK, podkreśla jednak, że jeśli chodzi o ten rok, to dynamika wzrostu dla tej kategorii prawdopodobnie będzie słabsza niż w minionym i sięgnie 6-12 proc. – O ile rekordowy wynik z 2015 r. w eksporcie samych zbóż w tym roku raczej się nie powtórzy, o tyle eksport przetworów zbożowych w dalszym ciągu będzie się rozwijał. Wzrostom będą sprzyjały relatywnie słaby złoty oraz przyspieszenie tempa wzrostu w Unii Europejskiej, która jest kluczowym rynkiem zbytu z blisko 85-procentowym udziałem – mówi Marta Skrzypczyk. Analityczka podkreśla, że źródeł sukcesu eksportu produktów ze zbóż należy szukać w dostępności surowca (nasz kraj jest jednym z czołowych producentów zbóż, z dużym potencjałem do dalszego rozwoju). Dodatkowo, niższe koszty pracy i liczne inwestycje branży nie tylko decydują o przewagach cenowych polskich produktów, ale też sprawiają, że ich jakość jest porównywalna z Europą Zachodnią. Najciekawsze perspektywy eksportowe mają wg Marty Skrzypczyk pieczywo cukiernicze, gofry oraz wafle eksportowane przez firmy z branży słodyczy.
Eksportowe podium spożywcze
Na 2. miejscu w zestawieniu agro (5. miejsce całego TOP50 2016 BZ WBK) znalazły się mięso i podroby jadalne. – Szacujemy, że wartość eksportu mięsa w 2016 r. może osiągnąć poziom 4,27-4,35 mld euro, co oznacza wzrost o 10-12 proc. r/r. Dynamika wzrostu będzie nieznacznie niższa niż w 2015 r. Nadal będzie rozwijała się sprzedaż zagraniczna wołowiny i drobiu, choć tempo będzie niższe niż w 2015 r. W przypadku wieprzowiny, po ubiegłorocznym niewielkim spadku wartości, w 2016 r. powinien zostać odnotowany kilkuprocentowy wzrost – twierdzi Grzegorz Rykaczewski, analityk sektora rolno-spożywczego BZ WBK.
Zwiastunem dobrego roku 2016 są wyniki za pierwsze cztery miesiące, w których widać pewne ożywienie w sprzedaży zagranicznej mięsa wieprzowego. Wolumen wywozu dla tej kategorii wzrósł o 10 proc. r/r a wartość o 7 proc. r/r. Wprawdzie z uwagi na ograniczenia związane z wirusem ASF, rodzimi przedsiębiorcy mają ograniczone możliwości w wykorzystywaniu większego popytu na rynku światowym, jednak sprawnie uzupełniają lukę powstałą na rynku unijnym zwiększając sprzedaż do krajów, które przyjmują naszą wieprzowinę, np. do USA czy Hongkongu.
Utrzymuje się też wysoka dynamika eksportu naszego mięsnego hitu, czyli drobiu. W okresie styczeń-kwiecień br. na rynki zagraniczne trafiło o 15 proc. więcej mięsa z drobiu niż w rok wcześniej. Znaczący wzrost eksportu jest szczególnie istotny w sytuacji szybko rosnącej krajowej produkcji tego rodzaju mięsa. Wzrosty zanotowała również sprzedaż zagraniczna wołowiny. W porównaniu do ubiegłego roku istotnym odbiorcą mięsa stał się Izrael, który importuje znaczące ilości zarówno mięsa świeżego lub schłodzonego, jak i mrożonego.
3. miejsce wśród najbardziej perspektywicznych produktów agro (8. całego rankingu) zajęło kakao i przetwory z kakao. W tej branży BZ WBK oczekuje tempa wzrostu z ubiegłych lat, tj. około 10-15 proc. r/r. Takiej dynamice będzie sprzyjał, podobnie jak w przypadku innych produktów, relatywnie słaby złoty i poprawiająca się koniunktura w Unii Europejskiej oraz dodatkowo przyspieszenie tempa wzrostu gospodarczego na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej.
Eksport mleka (chwilowo) pod presją
W rankingu agro wysokie miejsce (7.) zajmują mleko i przetwory mleczne. Według analityków BZ WBK mimo spadku eksportu w zeszłym roku, możliwe jest odbicie. – Sektor mleczarski należy do branż w największym stopniu dotkniętych rosyjskim embargiem, ponadto wysoka światowa produkcja i zgromadzone zapasy wywierają presję na spadek cen artykułów mlecznych. Stąd też wzięły się obniżki wartości eksportu w 2015 r. oraz w I kw. 2016 r. Niemniej, zmiany widoczne w bieżącym roku w strukturze towarowej i geograficznej sprzedaży zagranicznej pozwalają przypuszczać, że pod koniec roku trend spadkowy się odwróci. Oczekujemy, że popyt na artykuły mleczne będzie rósł nie tylko w Chinach, ale i pozostałych krajach Azji, oraz w USA i samej UE. Coraz większego znaczenia będą nabierać kraje Afryki Północnej, ale też Afryki Subsaharyjskiej – mówi Marta Skrzypczyk.
Inne specjalności sektora agro
Jeśli chodzi o nasiona i owoce oleiste (miejsce 4. w kategorii agro i 15. w całym rankingu), eksperci BZ WBK spodziewają się na ten rok spadku eksportu o 8-16 proc. w relacji rocznej. Co prawda sprzedaż zagraniczna w 2015 roku była rekordowo wysoka ze względu na dużą podaż rzepaku, ale w 2016 roku jego zbiory będę prawdopodobnie niższe.
W rankingu TOP50 2016 BZ WBK znalazły się też owoce, których eksport jest tradycyjnie determinowany poziomem zbiorów. W tym roku, przy korzystnych warunkach atmosferycznych, powinien on być wyższy niż rok wcześniej. W takim wypadku Marta Skrzypczyk prognozuje, że wartość eksportu owoców świeżych może osiągnąć poziom zbliżony do ubiegłorocznego, czyli ok. 1,01-1,02 mld euro. – W tym i prawdopodobnie w kolejnych latach wyzwaniem branży pozostaną ograniczenia na rynkach, które do niedawna były naszymi głównymi odbiorcami. Chodzi tu głównie o jabłka, których sprzedaż zagraniczna jest hamowana przez rosyjskie embargo. Nadal powinien się rozwijać reeksport bananów do innych krajów UE – mówi Marta Skrzypczyk.
Analitycy BZ WBK zwracają szczególną uwagę na ogromny potencjał eksportowy przetworów. Wiele podmiotów, które je produkują, ma już duże doświadczenie w handlu międzynarodowym i to ułatwi im dalsze wzrosty sprzedaży zagranicznej. Popyt na nasze przetwory na rynkach zachodnich należy wiązać ze zmieniającymi się trendami społecznymi tj. większym zainteresowaniem produktami prozdrowotnymi a także przekąskami „on-the-go”.
