„Smak moich przetworów, kompotów znają również górale ze Szczawnicy, którzy je chwalą, mówiąc, że są pyszne” – takie wielkopolskie - z uśmiechem na twarzy stwierdza Justyna Józefi ak ze Sławoszewa.
Któż z nas nie tęskni za smakiem i aromatem truskawek. Oprócz walorów smakowych owoce zawierają duże ilości związków prozdrowotnych, które korzystnie wpływają na organizm człowieka. Przeprowadzone badania wskazują, iż truskawki zawierają w swoim składzie duże ilości witaminy C. Wysoka zawartość żelaza chroni przed anemią i wzmacnia organizm, a bogactwo soli organicznych poprawia przemianę materii. Jedzmy zatem truskawki!
Justyna Józefiak ze Sławoszewa (powiat jarociński) uprawia w ogrodzie domowym truskawki od wielu lat. Jeszcze parę sezonów temu areał był dużo większy, ponieważ zebrane owoce sprzedawano do Zakładu Przetwórstwo Owocowo-Warzywnego w Kotlinie. Jednak zła sytuacja ekonomiczna na rynku truskawek spowodowała pozostawienie plantacji tylko na własne potrzeby. - Wszyscy domownicy bardzo lubią truskawki, dlatego muszą być w gospodarstwie. Najwięcej radości sprawia truskawka zerwana prosto z krzaczka. W chwili obecnej mamy 2-letnie nasadzenie odmiany Senga Sengana, która cechuje się dużą plennością, wykształca bardzo smaczne, duże owoce.
Cenię tę odmianę za wytrzymałość na mróz, małą wrażliwość na suszę oraz za dobry smak. W dobrych czasach mieliśmy również nasadzenie truskawki deserowej odmiany Elsanta – stwierdza pani Justyna. Od kilku lat następują w Polsce zmiany w doborze uprawianych truskawek. Sadzi się dużo odmian deserowych w polu i pod osłonami (np. Elsanta, Marmolada, Camarosa) z przeznaczeniem na zbiór przyspieszony - jak Honeoye lub powtarzających owocowanie - typu Albion czy Diamante. Niestety, te odmiany deserowe są bardziej podatne na choroby odglebowe - wertycyliozę, zgniliznę korony truskawki i antraknozę. - Opóźniona wiosna widoczna jest na mojej plantacji.
Rośliny bardzo wolno wypuszczają listki. W celu przyspieszenia wzrostu i zbioru owoców zamierzam okryć je włókniną - mówi Justyna Józefiak. Mając plantację truskawek, warto pomyśleć o wykonaniu zabiegu ściółkowania, który przynosi wiele korzyści. Między innymi chroni glebę przed nadmiernym przesuszeniem i przegrzewaniem, ogranicza rozwój chwastów, zmniejsza ryzyko gnicia owoców powodowanych przez szarą pleśń oraz pozwala uzyskać czyste owoce.
- Każdego roku plantację ściółkujemy słomą w celu ograniczenia zabrudzenia owoców. Dodatkowo nie musimy zwalczać chwastów chemicznie, ponieważ gruba warstwa słomy ogranicza ich rozwój – informuje.
Wiosną truskawki potrzebują przede wszystkim azotu oraz potasu, który jest bardzo ważny w okresie kwitnienia i zawiązywania owoców. Można zastosować nawozy pojedyncze typu saletra amonowa, saletra wapniowa lub wieloskładnikowe np. Hydrocomplex.
- Nawozy azotowe zostały już wysiane. W późniejszym czasie stosujemy nawozy dolistne typu Florovit, Sonata dla truskawki – wymienia pani Justyna.
Na plantacjach truskawek może wystąpić około 30 gatunków znanych lub mniej znanych chwastów. Do najpopularniejszych należą chwasty roczne: gwiazdnica pospolita, komosa biała, starzec zwyczajny, perz czy szarłat szorstki. Do zwalczania chwastów jednoliściennych, w tym perzu, zaproponować można: Fusilade Forte 150 EC lub Targę Super 05 EC, a do zwalczania chwastów dwuliściennych - m.in. Goltix 70 WG.
Truskawka atakowana jest przez wiele chorób. Najpowszechniejszą i najgroźniejszą jest szara pleśń powodowana przez grzyb Botrytis cinerea, który poraża kwiaty, a objawy chorobowe widoczne są na owocach. Największe straty powoduje, kiedy lato jest ciepłe i wilgotne, a w okresie kwitnienia i dojrzewania owoców jest duża ilość opadów. Z preparatów chemicznych polecić można: Teldor 500 SC, Switch 62,5 WG lub Grisu 500 SC. - Plantację zabezpieczamy przed szarą pleśnią, ponieważ w sprzyjających warunkach wilgotnościowych choroba może zaatakować owoce.
Tym bardziej, że odmiana Senga Sengana jest na nią podatna. Pamiętam, że w ubiegłym roku stosowaliśmy miedzy innymi preparat Switch – oznajmia mieszkanka Sławoszewa. Problemem na plantacjach może być wystąpienie szkodników glebowych. - Kilka lat temu mieliśmy kłopoty z opuchlakami, które podgryzały rośliny. Musieliśmy rozpocząć walkę chemiczną preparatem Nurelle, aby je zlikwidować – oświadcza pani Justyna. Opuchlaki to chrząszcze z rodziny ryjkowcowatych. Straty na truskawkach powodują głównie białe, beznogie larwy, długości 7-12 mm.
Zakładając plantację, warto zadbać, aby sadzonki były zdrowe i pochodziły z kwalifikowanych upraw. Na częściach nadziemnych może wystąpić kwieciak malinowiec, który niszczy pąki kwiatowe truskawek. Chrząszcz ten pozostawia po sobie na liściach okrągłe otworki średnicy 1 mm. Do zwalczania można zastosować np. preparat Mospilan 20 SP. Mały roztocz przędziorek chmielowiec - to kolejny szkodnik liści, którego można poznać po delikatnej pajęczynie widocznej po dolnej stronie liści. Uszkodzone liście brązowieją i zasychają. Roztocza można zwalczać preparatami: Ortus 05 SC lub Sanmite 20 WP. - Po zbiorze owoców przeprowadzamy koszenie liści – mówi pani Justyna. Zabieg ten jest szczególnie polecany na plantacjach opanowanych przez choroby lub szkodniki i spełnia wówczas funkcję fitosanitarną. Powinien być wykonany najpóźniej dwa tygodnie po zakończeniu zbiorów. Termin ten jest o tyle ważny, ponieważ rośliny muszą odpowiednio przygotować się do zimy. Pani Justyna nie wyobraża sobie, żeby nie mieć własnych warzyw i owoców. W całym sezonie robi dużo zapraw, z których zimą korzysta rodzina i znajomi. - Smak moich przetworów, kompotów znają również górale ze Szczawnicy, którzy je chwalą, mówiąc, że są pyszne – takie wielkopolskie - z uśmiechem na twarzy stwierdza Justyna Józefiak ze Sławoszewa.
Polskie odmiany truskawki wpisane do Krajowego Rejestru w 2013 roku AMBROZJA – odmiana średnio wczesna, tradycyjnie owocująca, owoc duży, rombowaty, średnio jędrny, pomarańczowo-czerwony ze średnim połyskiem, miąższ pomarańczowo-czerwony, kielich mocno przylegający do owocu.
ALGOL – odmiana wczesna, tradycyjnie owocująca, owoc duży, stożkowaty, średnio jędrny, ciemno-czerwony ze średnim połyskiem, miąższ czerwony, kielich średnio przylega do owocu.
Źródło: COBORU – Słupia Wielka
NOWOŚCI RYNKOWE
TRUSKAWKI BIAŁE – PINEBERRY Firma Exofl ora proponuje dziką odmianę „Ananoskawek z Ameryki Płd. o mniejszych owocach od polskich truskawek. Nadają się do zrywania, gdy zmienią kolor z zielonego na biały, a ziarenka staną się ciemno-czerwone. Bardzo słodkie o smaku ananasa. Odporne na szkodniki.
FRUPICA 440 SC Firma Sumi Agro Poland wprowadziła na rynek nowy środek grzybobójczy do zwalczania szarej pleśni, który dodatkowo ogranicza rozwój mączniaka prawdziwego i antraknozy. Zalecana dawka to 0,7 l/ha. Nie powinien być stosowany częściej niż 2 razy w sezonie. Ma trzydniowy okres karencji. Środek selektywny dla pszczół i innych owadów pożytecznych.
Dorota Piękna-Paterczyk,
główny specjalista ds. warzywnictwa w Wielkoposlkim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Poznaniu
