Aby uzyskać satysfakcjonującą rentowność produkcji plantatorzy dążą do osiągnięcia możliwie największego plonu o dobrych parametrach jakościowych. Jest to zdeterminowane przez wiele czynników, wśród których najważniejszym jest potencjał plonotwórczy. Jego pełne wykorzystanie warunkuje kondycja roślin, prawidłowe wykształcenie organów, stopień odżywienia na wszystkich etapach rozwoju, odporność na stresy, dostępność wody, a przede wszystkim zdrowotność plantacji.
Kluczowe zatem jest utrzymanie drzew owocowych w bardzo dobrej kondycji przez cały sezon. Priorytetem powinno być przy tym ograniczenie presji czynników chorobotwórczych znacznie obniżających zdrowotność roślin. Od jakiego zabiegu należy zacząć ochronę sadu po zimie, by zagwarantować plantacji jak najkorzystniejsze warunki?
Tradycyjnie, od ponad stu lat, pierwszym zabiegiem wykonywanym przez sadowników jest oprysk preparatami zawierającymi miedź. O ile pierwiastek ten w uprawach rolniczych wykorzystywany był już w średniowieczu, to w ogrodnictwie znalazł szerokie zastosowanie dopiero w XIX wieku. We Francji do ochrony winnic przed mączniakiem rzekomym standardowo stosowano ciecz bordoską. Preparat ten wykorzystywali i polscy sadownicy. Szybko potwierdzono w praktyce, iż miedź wykazuje wysoką skuteczność w zwalczaniu chorób bakteryjnych (rak bakteryjny czy zaraza ogniowa) oraz zapobiega rozwojowi patogenów grzybowych (parch jabłoni). W latach dwudziestych XX wieku odnotowano gwałtowny rozwój fungicydów opartych na tym pierwiastku. Normą stało się ich prewencyjne stosowanie w sadownictwie, zgodnie z zasadą, iż lepiej zapobiegać niż leczyć. Miedź jest nadal podstawowym składnikiem preparatów stosowanych do ochrony drzew przed patogenami bakteryjnymi i grzybowymi. Standardem jest jej wykorzystywanie w pierwszych zabiegach wykonywanych na początku sezonu wegetacyjnego, gdyż posiada szeroki zakres działania i wciąż jest najbardziej skutecznym narzędziem w zwalczaniu chorób.
Znaczenie miedzi dla kondycji roślin jest nie do przecenienia. Korzystnie wpływa na prawidłowy rozwój młodych części roślin, ich późniejszy wzrost i dojrzewanie owoców. Intensyfikuje przyrost biomasy oraz poprawia parametry jakościowe plonu. Podnosi zdrowotność roślin oraz zapewnia większą przydatność do przechowywania owoców. Ponadto wpływa na efektywniejsze wykorzystanie azotu i zwiększa tolerancję na stresy.
Konieczność przeprowadzenia zabiegu ochronnego z użyciem preparatów zawierających w swym składzie miedź jest bezdyskusyjne. Problemem jest jednak wybór odpowiedniego, gdyż oferta rynkowa w tym zakresie jest bogata. Zdecydowana większość produktów dedykowanych sadownikom do przeprowadzenia tego oprysku to preparaty zarejestrowane jako środki ochrony roślin. Dlatego też uwagę producentów owoców powinien zwrócić preparat Cupran zawierający tlenochlorek miedzi. Wprowadzony na rynek jako nawóz na podstawie rozporządzenie (WE) nr 2003/2003 parlamentu europejskiego. Jest to preparat przeznaczony do prewencyjnej ochrony antypatogenowej drzew owocowych. Zapewnia doskonałe odżywienie roślin miedzią, co gwarantuje wysoka koncentracja pierwiastka. Produkt ma płynną formę, dzięki czemu jest łatwy w użyciu i wykazuje wysoką odporność na zmywanie.
Pierwszy zabieg z wykorzystaniem nawozu dolistnego z tak dużą zawartością miedzi ma charakter profilaktyczny, korzystnie wpływa bowiem na kondycję plantacji, jej zdrowotność i właściwe odżywienie. Gwarantuje prawidłowy start roślin na początku sezonu wegetacyjnego.
Anna Rogowska