W związku z pismem Posła do PE Krzysztofa Jurgiela, w którym zwrócił uwagę na trudną sytuację sektora drobiowego w kontekście pandemii CO VID-19 i wniósł o uruchomienie dopłat do prywatnego przechowywania mięsa drobiowego na podstawie rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 i ograniczenie przywozu mięsa drobiowego do UE, Przewodnicząca KE Ursula von der Leyen poinformowała, że Komisja przyjęła już szereg środków mających na celu złagodzenie społeczno-gospodarczego wpływu pandemii COVID-19, w tym na sektor rolnictwa.
W dniu 19 marca 2020 r. Komisja przyjęła tymczasowe ramy prawne w zakresie pomocy państwa, które pozwalają państwom członkowskim na przyznanie wsparcia w wysokości do 100 000 EUR na rolnika i do 800 000 EUR na przedsiębiorstwo zajmujące się przetwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu produktów rolnych. W dniu 2 kwietnia 2020 r. Komisja zaproponowała Inicjatywę inwestycyjną „plus” w odpowiedzi na koronawirusa (CRII+), która będzie wspierać rolników, obszary wiejskie i państwa UE poprzez zwiększenie elastyczności w wykorzystaniu funduszy UE. W dniu 6 kwietnia 2020 r. Komisja przyjęła również środek przedłużający o jeden miesiąc, do dnia 15 czerwca 2020 r., termin składania wniosków o płatności w ramach wspólnej polityki rolnej (WPR), dając rolnikom więcej czasu na uzupełnienie wniosków o płatności bezpośrednie i pomoc na rzecz rozwoju obszarów wiejskich. Następnie w dniu 16 kwietnia Komisja przyjęła dwa dodatkowe środki mające na celu pomoc dla sektora rolno-spożywczego. Środki te zwiększą przepływy pieniężne rolników - poprzez zwiększenie zaliczek na płatności bezpośrednie (z 50 % do 70 %) i na niektóre płatności w ramach rozwoju obszarów wiejskich (z 75 %> do 85 %) - oraz zmniejszą obciążenia administracyjne dla władz krajowych i regionalnych oraz dla rolników w tych szczególnie trudnych czasach.
Ponadto wsparcie na rzecz rozwoju obszarów wiejskich może być wykorzystane w celu złagodzenia skutków gospodarczych wynikających z wybuchu pandemii koronaawirusa. Zachęcam państwa członkowskie do zbadania możliwości istniejących w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich na lata 2014-2020, który obejmuje szereg odpowiednich środków w celu sprostania obecnej sytuacji. W dniu 30 kwietnia Komisja przedstawiła wniosek dotyczący zmiany rozporządzenia w sprawie rozwoju obszarów wiejskich (UE) nr 1305/2013. Wniosek ma na celu wprowadzenie nowego tymczasowego środka umożliwiającego państwom członkowskim wypłatę ryczałtu rolnikom i małym przedsiębiorstwom rolno-spożywczym szczególnie dotkniętym przez Kryzys COVID-19, zapewniając im w ten sposób ukierunkowane wsparcie płynności w celu zapewnienia ciągłości ich działalności gospodarczej. Teraz to Rada i Parlament Europejski powinni jak najszybciej zatwierdzić ten środek, żeby właściwe organy krajowe mogły z niego skorzystać poprzez dostosowanie swoich programów rozwoju obszarów wiejskich.
Jeśli chodzi o wsparcie rynkowe, Komisja przyjęła pakiet środków w ramach rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 ustanawiającego wspólną organizację rynków produktów rolnych. Niedawno przyjęte rozporządzenia wykonawcze 2020/595 i 2020/596 dotyczą w szczególności sektora mięsnego. Pakiet ten nie obejmuje drobiu. Nie jest on częścią standardowej siatki bezpieczeństwa, którą można szybko uruchomić za pomocą rozporządzenia wykonawczego. Charakter sektora mięsa drobiowego, w szczególności krótki cykl produkcyjny i znacznie niższe ceny mrożonych produktów z mięsa drobiowego, to również czynniki, które nie sprzyjają środkom w zakresie prywatnego przechowywania. Jest rzeczą oczywistą, że Komisja Europejska nadal ściśle monitoruje wszystkie rynki.
W odniesieniu do wniosku o zawieszenie przywozu mięsa, poprzednie kryzysy światowe pokazały, że utrzymanie płynności handlu ma zasadnicze znaczenie dla globalnej stabilności. COVID-19 nie jest wystarczającym powodem do ograniczeń w handlu środkami spożywczymi, nie mówiąc o tym, że prawdopodobnie odbiłoby się to na eksporcie UE. Jest to ważna kwestia w przypadku mięsa drobiowego, gdzie UE notuje nadwyżkę w handlu z krajami trzecimi. Przewodnicząca KE podkreśliła, że polski sektor drobiarski szczególnie skorzystał na tej sytuacji w ostatnich latach.
- Katarzyna Kuznowicz
