W unijnym systemie chronionych nazw pochodzenia (ChNP), chronionych oznaczeń geograficznych (ChOG) i gwarantowanych tradycyjnych specjalności (GTS) zarejestrowanych jest 37 nazw polskich produktów. Wśród nich jest 9 chronionych nazw pochodzenia, 19 chronionych oznaczeń geograficznych i 9 gwarantowanych tradycyjnych specjalności (Wykaz polskich nazw zarejestrowanych jako ChNP, ChOG, GTS). Ostatnią zarejestrowaną nazwą (2014 r.) jest cebularz lubelski ChOG. Tym samym, Polska zajmuje 8 miejsce pod względem liczby zarejestrowanych nazw jako ChNP, ChOG, GTS wśród państw Unii Europejskiej. Systematycznie przybywa również producentów, którzy chcą wyróżniać swoje produkty unijnym symbolem ChNP, ChOG lub GTS. W 2014 r. liczba świadectw jakości i certyfikatów zgodności, czyli dokumentów uprawniających do używania zarejestrowanych nazw wyniosła 431, co stanowi ponad 10% wzrost w stosunku do 2013 r. (szczegółowe dane na temat liczby świadectw jakości i certyfikatów zawarte są w tabeli „Liczba świadectw jakości i certyfikatów zgodności w latach 2007-2014”.
Część z dokumentów potwierdzających zgodność ze specyfikacją (świadectw jakości i certyfikatów) została wydana w latach poprzednich na okres dłuższy niż rok, dzięki czemu w 2014 r. były one nadal ważne. Utrzymanie zgodności ze specyfikacją potwierdziły kontrole doraźne, realizowane w ramach nadzoru nad producentami.
W Polsce kontrole zgodności ze specyfikacją produktów posiadających zarejestrowane nazwy jako ChNP, ChOG lub GTS przeprowadzać mogą wojewódzkie inspektoraty Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych lub jednostki certyfikujące upoważnione przez ministra właściwego ds. rynków rolnych. Wyboru organu kontrolnego dokonują producenci.
Kontrole przeprowadzone przez wojewódzkie inspektoraty JHARS w 2014 r.
W 2014 r., po przeprowadzeniu kontroli na wniosek producentów, wojewódzcy inspektorzy JHARS wydali 196 świadectw jakości potwierdzających zgodność procesu produkcji produktów posiadających zarejestrowane nazwy jako ChNP, ChOG, GTS
ze specyfikacją. Dodatkowo w 2014 r., ważność zachowały 73 świadectwa jakości wystawione w 2013 r., 2012 r. i 2011 r. Ważność 29 świadectw jakości skończyła się w trakcie 2014 r.
Wojewódzkie inspektoraty JHARS w 2014 r. przeprowadziły kontrole następujących produktów:
- andruty kaliskie,
- bryndza podhalańska,
- cebularz lubelski,
- chleb prądnicki,
- jabłka łąckie,
- kiełbasa lisiecka,
- kołacz śląski,
- miód pitny czwórniak,
- miód pitny trójniak,
- miód z Sejneńszczyzny/Łoździejszczyzny,
- miód wrzosowy z Borów Dolnośląskich,
- obwarzanek krakowski,
- olej rydzowy,
- oscypek,
- pierekaczewnik,
- redykołka,
- rogal świętomarciński,
- ser koryciński swojski,
- wielkopolski ser smażony.
Kontrole przeprowadzone przez jednostki certyfikujące w 2014 r.
Do przeprowadzania kontroli oraz wydawania i cofania certyfikatów potwierdzających zgodność procesu produkcji produktów rolnych i środków spożywczych posiadających chronione nazwy pochodzenia (ChNP), chronione oznaczenia geograficzne (ChOG) lub będących gwarantowanymi tradycyjnymi specjalnościami (GTS) ze specyfikacją, upoważnionych jest pięć jednostek certyfikujących:
1) PNG Sp. z o.o.,
2) COBICO Sp. z o.o.,
3) Biocert Małopolska Sp. z o.o.,
4) TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.,
5) Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A.
W 2014 r. upoważnione jednostki wydały 137 certyfikatów zgodności po przeprowadzeniu kontroli następujących produktów:
- fasola wrzawska,
- jabłka grójeckie,
- miód kurpiowski,
- miód drahimski,
- truskawka kaszubska,
- wiśnia nadwiślanka.
Źródło
Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych
http://www.ijhar-s.gov.pl
