Wielkopolska Izba Rolnicza oraz Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu był organizatorem V spotkania partnerów projektu Inno4Grass „Wspólna przestrzeń innowacyjna dla zrównoważonej produkcyjności użytków zielonych w Europie, które miało miejsce od 24 do 26 kwietnia br. Do Polski przybyło 30 przedstawicieli członków międzynarodowego konsorcjum z krajów biorących w nim udział: Szwecji, Niemiec, Francji, Belgii, Irlandii, Holandii, Włoch.
Pierwszego dnia 24 kwietnia partnerzy Inno4Grass udali się do Uścikowa, gdzie miała miejsce wizyta studyjna w gospodarstwie p. Michała Kaczmarka – jednego z 20 krajowych uczestników projektu.
Następnie gospodarze, a zarazem polscy przedstawiciele partnerów projektu Inno4Grass: Prezes Wielkopolskiej Izby Rolniczej oraz prof. dr hab. Piotr Goliński koordynator krajowy projektu, zaprosili na Salę Wiejską do Uścikowa, gdzie odbyła się konferencja dla członków konsorcjum oraz rolników z Polski. Udział w niej wzięli także: Przemysław Jagła Prezes Wielkopolskiego Związku Hodowców i Producentów Bydła i członkowie Zarządu WIR. Gospodarze spotkania witając zaproszonych gości zaprosili do dyskusji, która przyczyni się do sukcesu realizowanego wspólnie zadania.
Główny koordynator projektu Arno Krause z Centrum Trwałych Użytków Zielonych Dolnej Saksonii i Bremy szczegółowo wyjaśnił wszystkim uczestnikom konferencji przyczyny zawiązania się międzynarodowego konsorcjum oraz główne idee realizowanego projektu. W swym wystąpieniu zaznaczył, że gwałtowne zmiany jakie zachodzą w rolnictwie m.in. zmiany klimatu oraz koncentracja gospodarstw powodują konieczność przyspieszenia wprowadzania innowacji, które jednocześnie będą korzystnie wpływać na środowisko naturalne. Komisja Europejska wychodząc naprzeciw zmianom w podejściu do tworzenia i wdrażania innowacji umożliwiła utworzenie specjalnych programów rozwijających sieci innowacyjne. Projekt Inno4Grass jest jednym z 30 tematycznych projektów obecnie realizowanych w Europie, które polegają na współpracy pracowników naukowych, doradców z grupą docelową stosującą najnowocześniejsze rozwiązania. Dzięki nowoczesnemu podejściu do wdrażania innowacji, będą one mogły być szybciej wychwycone, dopracowane oraz rozpowszechnione szerokiemu gronu odbiorców. Dlatego głównym celem projektu Inno4Grass jest zacieśnienie współpracy nauki z praktyką rolniczą na rzecz wdrożenia innowacyjnych systemów gospodarowania na użytkach zielonych dla zwiększenia opłacalności w zakresie chowu bydła mlecznego, mięsnego i owiec w Europie przy jednoczesnym zapewnieniu pozyskania wielu usług ekosystemowych. Projekt realizowany jest od 1 stycznia 2017, a jego zakończenie przewidywane jest w grudniu 2019 r. W ramach projektu udało się już wychwycić 170 innowacyjnych pomysłów z czego 85 przypadków zostało szczegółowo przeanalizowanych oraz opisanych, stworzono internetowe platformy dyskusyjne, na których można omawiać i rozwiązywać bieżące problemy, utworzono programy nauczania dla średnich i wyższych szkół rolniczych oraz umożliwiono transfer wiedzy poprzez studencką wymianę. Przygotowano także szereg nagrań cyfrowych z prezentacją nowoczesnych rozwiązań.
W trakcie konferencji trzech polskich rolników przedstawiło charakterystykę swoich gospodarstw oraz wyjaśniło na czym polegają wdrożone w nich innowacje.
Z profilem gospodarstwa p. Michała Kaczmarka uczestnicy konferencji zapoznali się podczas wizytacji terenowej. Pan Michał Kaczmarek prowadzi gospodarstwo o powierzchni 63 ha użytków rolnych z czego ponad połowa stanowi użytki zielone. Jest to gospodarstwo rodzinne zajmujące się produkcją mleka. Stado podstawowe liczy 100 krów o średniej wydajności 8200 l mleka/rok. W gospodarstwie został wdrożony system nawadniania użytków zielonych przy użyciu 3 niezależnych od siebie, zlokalizowanych w różnych miejscach deszczowni rampowych, których parametry są dostoswane do wielkości i kształtu działek rolnych. Źródłem wody do nawadniania jest studnia głębinowa o głębokości 200 m. Zastosowanie innowacji pozwala na zwiększenie produkcyjności użytków zielonych (5-6 pokosów w sezonie wegetacyjnym), co jest szczególnie ważne w latach, kiedy występuje zjawisko suszy. Rolnik we własnym gospodarstwie przetwarza 20% rocznej produkcji mleka i sprzedaje produkty mleczne pod swoją własną marką. Producent rolny wykupił domenę internetową w celu promowania w Internecie wyprodukowanego przez siebie nabiału. Pan Michał Kaczmarek planuje powiększenie zarówno stada podstawowego jak i areału uprawianych traw w gospodarstwie do poziomu 80% powierzchni, jak również zwiększenie skali przetwarzanych produktów.
Drugim innowacyjnym rozwiązaniem zaprezentowanym w Uścikowie była ocena zawartości suchej masy w ściętej i przewiędniętej runi łąkowej za pomocą mikrofalówki, która stosowana jest w gospodarstwie pana Adama Warnke z Gajewa. Prowadzi on gospodarstwo rolne o powierzchni 74 ha z czego aż 50 ha to trwałe użytki zielone. W nowoczesnym budynku inwentarskim utrzymywanych jest 75 krów mlecznych, których roczna produkcja mleka wynosi 9700 l/ rok od sztuki. Dzięki dokładnemu określeniu zbioru surowca kiszonkarskiego w gospodarstwie uzyskuje się bardzo dobrej jakości paszę. Rolnicy najczęściej wilgotność trawy podsuszonej do zakiszenia oceniają „na oko”. Tymczasem za pomocą taniej i prostej metody, w 15 minut można uzyskać wynik oceny zawartości suchej masy w runi łąkowej.
Innowacyjnym rozwiązaniem w kolejno zaprezentowanym gospodarstwie jest stosowanie zabiegu pielęgnacyjnego – napowietrzania darni użytków zielonych zapewniającego optymalne warunki wzrostu i rozwoju roślin łąkowych za pomocą własnej konstrukcji aeratora talerzowego. W efekcie w gospodarstwie możliwa jest produkcja większych ilości paszy podstawowej dla bydła, poprawa jej jakości poprzez lepszy skład botaniczny runi oraz lepsze wykorzystanie stosowanych nawozów. Innowację tę przedstawił właściciel gospodarstwa o powierzchni 120 ha – pan Mariusz Duda z Porażyna. Specjalizacją gospodarstwa jest produkcja mleka od 160 krów, których średnia wydajność wynosi 10,8 tys. l/rok.
Innowacyjny aerator poprawiający jakość runi oraz wzrost jego plonowania zbudowany jest na ramie pochodzącej z agregatu uprawowego o szerokości roboczej 3 metrów. Elementy robocze w postaci talerzy tnących zainstalowanych jeden obok drugiego z 20 cm odstępami nacinają darń łąkową na głębokość 10-15 cm, która regulowana jest dodatkowym obciążeniem maszyny. Aerator wprowadzając powietrze do wierzchniej warstwy gleby umożliwia lepsze wykorzystanie składników pokarmowych z nawozów i utrzymanie przez dłuższy czas stabilnego składu botanicznego runi po renowacji łąk, gwarantując wysoki plon bardzo dobrej jakości paszy dla bydła.
Gospodarstwo pana Mariusza Dudy zostało wytypowane do nagrody dla najlepszych rolników stosujących innowacje na użytkach zielonych. Nagroda ta zostanie wręczona 11-12 czerwca 2019 w czasie uroczystej sesji w Hanowerze, którą organizują partnerzy projektu Inno4Grass z Niemiec.
Po części merytorycznej konferencji był także czas na dyskusje nt. najczęstszych problemów, z którymi borykają się rolnicy zamierzający stosować w swoim gospodarstwie najnowsze technologie i innowacje. Zakończenie spotkania miało charakter integrujący partnerów i uczestników projektu Inno4Grass. W podziękowaniu za wkład włożony w realizację projektu przygotowano zarówno dla delegacji zagranicznej, jak i polskich rolników drobne upominki.
Wielkopolska Izba Rolnicza jest jedynym w naszym kraju uczestnikiem reprezentującym rolnicze środowisko praktyków biorącym udział w projekcie finansowanym ze środków Komisji Europejskiej w ramach Programu Ramowego Badań i Innowacji Horyzont 2020. Szczegóły nt. realizacji projektu Inno4Grass znajdują się na stronie inno4grass.eu/pl.
Maria Deresińska
Źródło Wielkopolska Izba Rolnicza http://www.wir.org.pl/
