Istnieje ryzyko, że w następnych miesiącach wzrośnie tempo rozprzestrzeniania się pandemii COVID-19 w niektórych regionach świata, takich jak Stany Zjednoczone, Ameryka Łacińska czy Indie. Taka sytuacja może prowadzić do zwiększenia środków ostrożności oraz do wprowadzenia izolacji domowej w tych państwach trzecich, co będzie miało wpływ na zaopatrzenie UE w białka pochodzenia roślinnego w najbliższych miesiącach.
Produkcja rzepaku w UE w sezonie 2020/2021 wyniosła 17 milionów ton ze względu na spadek areału. Powierzchnia upraw roślin wysokobiałkowych jest o około 30% mniejsza od jej maksymalnego poziomu z lat 2017/2018.
Ograniczenie produkcji biopaliw wytwarzanych z surowców pochodzenia unijnego jak rzepak oleisty może mieć wpływ na zaopatrzenie UE w wysokobiałkowe współprodukty nie-GMO. Skutki tego mogą stać się jeszcze bardziej odczuwalne w ciągu najbliższych miesięcy, jeżeli z powodu środków związanych z wprowadzeniem izolacji domowej, takich jak zamknięcie branży hotelowo-restauracyjno-cateringowej lub ograniczenie transportu, zostaną zgromadzone oleje roślinne przeznaczone na produkcję biodiesela oraz oleje do smażenia. Możliwości przechowywania olei mogą zostać wyczerpane i taka sytuacja będzie miała konsekwencje dla działań związanych z tłoczeniem w UE.
Z powodu izolacji domowej, zużycie paliw spada, a wraz z nim popyt na nie. Jeżeli nie zostaną podjęte działania, masowy napływ amerykańskiego i brazylijskiego etanolu na rynek wewnętrzny stanie się zagrożeniem dla sektorów unijnych. Produkcja zarówno etanolu jak i biodiesla jest źródłem wysokobiałkowych współproduktów dla unijnego sektora pasz.
Ponadto państwa trzecie, takie jak Rosja i Ukraina wdrożyły tymczasowe środki w celu ograniczenia eksportu zbóż i roślin oleistych, podczas gdy Chiny powracają do zakupu soi, rzepaku i słonecznika od USA, Kanady i Ukrainy.
W związku z tą sytuacją, 22 kwietnia 2020 r. Copa i Cogeca wystąpiły do Komisji Europejskiej o:
- tymczasowe zniesienie restrykcji dotyczących stosowania środków ochrony roślin w uprawach wiążących azot na obszarach proekologicznych ze skutkiem natychmiastowym. Ten środek może pozwolić pobudzić wewnętrzną produkcję roślin białkowych - soi, grochu, bobiku i łubinu - na powierzchniach innych niż te, które są utrzymywane dzięki dobrowolnym płatnościom powiązanym z produkcją;
- natychmiastowe wdrożenie środków efektywnej ochrony w odniesieniu do importu etanolu z USA i Brazylii;
- odrzucenie postulatów w sprawie tymczasowego zawieszenia ceł nakładanych na etanol;
- utrzymanie środków antydumpingowych i antysubsydyjnych mających zastosowanie do importu biodiesela (B99) z USA;
- nieuleganie presji, aby ograniczyć stosowanie certyfikowanych zrównoważonych biopaliw wytwarzanych z roślin uprawnych UE, biorąc pod uwagę, że UE wprowadziła najbardziej rygorystyczne regulacje na świecie w celu walki z pośrednią zmianą użytkowania gruntów;
- wezwanie Państw członkowskich do natychmiastowego wdrożenia aktu delegowanego, by ograniczyć biopaliwa o wysokim wskaźniku ryzyka ILUC.
- Katarzyna Kuznowicz
Źródło Krajowa Rada Izb Rolniczych http://krir.pl
