W ramach współpracy Wielkopolskiej Izby Rolniczej z Dolnosaksońską Izbą Rolniczą, w dniach od 11 do 15 grudnia 2017 r., odbył się kolejny wyjazd studyjny do Dolnej Saksonii.
W wyjeździe uczestniczyli : Zbigniew Stajkowski Członek Zarządu Wielkopolskiej Izby Rolniczej, szef delegacji, Wioletta Melcer Kierownik Biura Powiatowego Wielkopolskiej Izby Rolniczej w Gnieźnie, Mariola Majewska Stażysta specjalista w Dziale Rozwoju Obszarów Wiejskich w Wielkopolskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Poznaniu, Amadeusz Konieczny Kierownik Wydziału ds. Pośrednictwa Pracy w Wojewódzkim Urzędzie Pracy w Poznaniu, Wiesław Łyczykowski Inspektor w Departamencie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Oddział Rolnictwa i Łowiectwa w Urzędzie Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego oraz Adam Kachniarz Delegat na Walne Zgromadzenie Wielkopolskiej Izby Rolniczej z Gniezna.
Celem wyjazdu i tematem przewodnim była „Wymiana doświadczeń pomiędzy Wielkopolską Izbą Rolniczą, a Dolnosaksońską Izba Rolniczą na temat skali i konsekwencji deficytu wykwalifikowanych sił roboczych w rolnictwie i szczegółowe opracowanie możliwych rozwiązań”.
W pierwszym dniu wizyty delegacja odwiedziła siedzibę Dolnosaksońskiej Izby Rolniczej w Hanoverze gdzie pan Thomas Lihl i pan Geront Conrad prelegenci Izby przedstawili prezentację nt: danych kluczowych bieżącej polityki rolnej .
Główny nacisk na pracę w Izbie kładzie się na wspieranie rolnictwa , sprawowanie kontroli nad dopłatami bezpośrednimi. W celu sprawdzenia prawidłowości złożonych informacji o dopłaty bezpośrednie, weryfikacja i pomiary dokonywane są w gospodarstwach rolnych poprzez system satelitarny zewnętrznej firmy świadczącej usługi satelitarne. W dziale funkcjonuje 10 jednostek certyfikujących, które kontrolują wnioski o dopłaty, sprawdzają zgodność danych z bazą wiedzy, jak również nadzorują prawidłowość ich wypełnienia. Wnioski składane są online, następnie wysyłane do jednostek certyfikujących w celu sprawdzenia.
Po pozytywnej weryfikacji rolnik otrzymuje pozwolenie na otrzymanie dopłat bezpośrednich, które wystawia Dolnosaksońska Izba Rolnicza, w swojej bazie danych znajduje się około 46 tyś. rolników.
W rolnictwie duży nacisk kładzie się na rzecz ochrony proekologicznej istotna jest produkcja zrównoważona, pasy zieleni, gospodarstwa ekologiczne, wieloletnie pasy chroniące ( w zależności od regionów).
Drugim bardzo ważnym działaniem jest wspieranie rolnictwa, rozwój i wspieranie rozwoju obszarów wiejskich. Głównym założeniem programu na lata 2014-2020 to tworzyć klarowność i przejrzystość, przekazywać wiedzę, edukować, przybliżać dzieciom i pokazywać jak funkcjonuje rolnictwo. Realizowanie w szkołach programów dot: dla każdego ucznia jabłko i mleko. Osobiste, bezpośrednie doradztwo u rolnika, partnerstwo innowacyjne wymiana wiedzy, kontakty między nauką, a praktyką dokształcanie rolników, organizowanie szkoleń i spotkań tematycznych.
Duży nacisk kładzie sie na ochronę środowiska , ochronę zwierząt (wspieranie ras zagrożonych wyginięciem), oszczędne wykorzystanie wody i energii.
Średnia wielkość gospodarstwa rolnego w Dolnej Saksonii to około 80 ha , a 30 ha w przypadku gdy rolnik posiada ziemię i pracuje zawodowo.
W drugim dniu wyjazdu delegacja odwiedziła gospodarstwo państwa Bliwenitz w miejscowości Otter, którego właściciel zajmuje się produkcją mleczną. Posiadają 260 krów rasy Holsztyno-fryzyjskiej o wydajności 10 tys. litrów. Krowy dojone są w systemie ciągłym 3 razy dziennie za pomocą 4 aparatów udojowych system automatycznego doju. Gospodarstwo posiada własną biogazownię. Na 300 ha ziemi uprawiana jest kukurydza stosowana jako pasza dla krów oraz do biogazowi.
Delegacja gościła również w gospodarstwie ekologicznym MANUFAKTURA w pobliżu Hamburga, gdzie na 17 ha uprawiane są warzywa (sałata, zioła, kukurydza cukrowa, por, cebula czerwona i biała, kapusta, dynia), a 23 ha przeznaczone są na łąki.
Właściciele zajmują się uprawą ekologiczną warzyw, hodowlą zwierząt mięsnych oraz drobiu. Są trzy filary, na których oparli całą działalność, I filar -to kuchnia, II filar - sprzedaż owoców i warzyw i III filar to sprzedaż wędlin.
Na powierzchni 300 m2 prowadzona jest sprzedaż warzyw, dżemów, świeżego mięsa wołowego, wieprzowego oraz wędlin, które sami produkują. Prowadzą przy tym restauracje wydając 100 obiadów dziennie. Sprzedaż bezpośrednia cieszy się dużym zainteresowaniem , na co niewątpliwie ma wpływ doskonała lokalizacja, jakość produktu i relacje właściciela z konsumentami.
Gospodarstwo współpracuje z firmą LOGO, która pośredniczy w zatrudnianiu obcokrajowców, studentów. Pracowali tu m.in. studenci z Mołdawii, Pakistanu, Ukrainy, Azerbejdżanu i Kazachstanu. Studenci odbywają sześciomiesięczną praktykę, za którą otrzymują wynagrodzenie.
W trzecim dniu wizyty, delegacja była zaproszona do Rolniczego Centrum Edukacyjnego w Echem. Głównym celem Centrum jest kształcenie i edukacja młodzieży i rolników, dokształcanie rolników i osób zainteresowanych rolnictwem, którzy chcą poszerzyć swoją wiedzę, zdobyć odpowiednie kursy i kwalifikacje, oraz działalność publiczna. Centrum Edukacyjne w Echem kształci młodzież szkolną z zakresu ekologicznego i konwencjonalnego chowu trzody chlewnej oraz bydła mlecznego.
Centrum finansowane jest z budżetu państwa, budżetu Dolnej Saksonii oraz Izby Rolniczej. Zatrudnia 50 osób, posiada około 100 miejsc noclegowych , co roku 2 tysiące osób odbywa kursy i szkolenia.
Oprócz kursów i szkoleń dla młodzieży, prowadzone są także szkolenia i kursy dla rolników. Kursy hodowli krów, trzody chlewnej, owiec, kursy korekty i pielęgnacji racic, dojenia krów, kurs leczenia homeopatycznego zwierząt.
Powierzchnia należąca do Centrum Edukacyjnego zajmuje 100 ha pastwisk oraz 40 ha zbóż (kukurydza, jęczmień, pszenica). Centrum w Echem posiada również swoja biogazownię. Dolnosaksońska Izba Rolnicza bierze udział w pilotażowym programie naukowym MOIN ( motywacja, organizacja, wiedza, orientacja) ) mającym na celu dokształcanie osób w zakresie rolnictwa. Z uwagi na tak powszechną digitalizację, główną formą przekazu projektu jest platforma e-learningowa. Projekt naukowo-badawczy potrwa do 2018 r.
W związku z powszechnym dostępem do Internetu prowadzone są przygotowania do zamieszczania na YouTube, krótkich filmików dotyczących hodowli zwierząt oraz różnego rodzaju kursów np. kurs pielęgnacji racic.
W zależności od stopnia wiedzy rolnika – tworzone są informacje na najważniejsze tematy. Platforma będzie dostępna dla zarejestrowanych uczestników. Po każdym etapie przeprowadzony będzie test sprawdzający, który umożliwi przejście do kolejnego etapu. Zamysł jest taki, by całkowicie zastąpić tradycyjną formę edukacji formą elektroniczną . Wymaga to przede wszystkim systematyczności i obowiązkowości uczestników programu.
Czwartego dnia wyjazdu delegacja gościła w miejscowości Barum w gospodarstwie rodziny Reinhart "Owocowy dwór-owocowa szopa".
Jest to gospodarstwo rodzinne, zajmujące sie głównie sadownictwem. Gospodarze posiadają 22 ha ziemi plus 10 ha dzierżawy na której uprawiają różne odmiany jabłoni, truskawki, czereśnie pod dachem, śliwki , gruszki i maliny.
Głównym celem jest sprzedaż produktów z własnej uprawy w formie przetworzonej jak i nie przetworzonej. Skupowane są także warzywa od rolników z regionu.
Właściciele zaczynali sprzedaż w starej szopie przy pomocy 6 pracowników , inwestując w rodzinny biznes przebudowano szopę na większy sklep, została dobudowana kawiarnia, bistro , wypiekane są własne ciasta z wykorzystaniem owoców z własnych upraw, można w zaciszu zjeść pyszną szarlotkę , czy posilić się dobrym obiadem.
Na dzień dzisiejszy zatrudnionych jest 60 pracowników. Gospodarstwo prowadzi produkcję sezonową, którą dostosowują do sezonu, wówczas surowiec jest najsmaczniejszy i najbardziej wartościowy np. marmolady z truskawek, soki z truskawek.
Następnie w programie było zwiedzanie fabryki cukru Nordzucker w Uelzen.
Firma powstała 175 lat temu a Cukrownia w Uelzen istnieje od 130 lat.
Fabryka Nordzucker jest największą cukrownią w Niemczech. Pod względem wielkości zajmuje 5 miejsce w Europie. Firma prowadzi również działalność w Polsce. Obecne dwa zakłady produkcyjne znajdują się w Opalenicy i w Chełmży.
W Uelzen pracuje 230 osób, w czasie kampanii, pracuje 300 osób.
W ciągu jednej godziny przerabiane są 34 ciężarówki buraków cukrowych tj. 18,5 – 20 tys. ton buraków dziennie.
Średnia wydajność buraków cukrowych wynosi 71 ton/ha. Polaryzacja na poziomie 17,7%. Cukier w większości tj. 77% produkowany jest z trzciny cukrowej, natomiast pozostała część tj. 23% produkowana jest z buraków cukrowych.
Firma w swoim asortymencie posiada m.in. cukier płynny (dodawany do coca coli, konfitur), cukier brązowy, cukier kryształ, żelujący, cukier puder, cukier w kostkach.
Ostatni dzień w Saksonii delegacja spędziła w miejscowości Braunschweig w oddziale Dolnosaksońskiej Izby Rolniczej.
Przestawiono temat nawożenia oraz prawo ochrony roślin i ich efektów w rolnictwie. Dolna Saksonia zmaga się z wieloma problemami dotyczącymi upraw i ich ochrony przed szkodnikami, z którymi nie tak łatwo jest się uporać. Do nich należy m.in. słodyszek rzepakowy, który odporny jest na wszelkie stosowane preparaty.
Następny uciążliwy szkodnik , to chwościk buraka czy mietlica zbożowa.
Rolnicy widzą, że coraz bardziej nasila się problem odporności na środki ochrony roślin, dlatego ważne jest, by różnymi sposobami ograniczać lub nie przyczyniać się do powstawania chwastów m.in. poprzez: stosowanie płodozmianu, odpowiednią uprawę, terminowy wysiew zbóż, strukturę wysiewu, odpowiednie przygotowanie gleby.
W nowym prawie nawożenia dla rolników jest wskazane że wody powierzchniowe nie mogą zawierać więcej niż 50 mg azotu. Rozporządzenie określa m.in. obowiązek zgłaszania stosowanych nawozów, badanie zawartości składników w glebie, co miesiąc należy składać sprawozdanie o nawożeniu. Obowiązkiem rolnika jest zgłoszenie w Izbie Rolniczej do 31 stycznia zapotrzebowania na nawozy i nawożenie.
Podsumowując spotkanie pan Hans Georg Hassenpflug - specjalista ds. projektów i współpracy międzynarodowej przypomniał że w roku 2018 obchodzić będziemy 25 lat współpracy Wielkopolskiej Izby Rolniczej z Dolnosaksońską Izbą Rolniczą.
Z strony Dolnosaksońskiej Izby Rolniczej został już złożony stosowny projekt na dalsze lata współpracy, która powinna być kontynuowana.
Wyjazdy studyjne dają możliwość czerpania wiedzy i umiejętności, wymianę specjalistów, "podglądanie" gotowych rozwiązań które mogłyby znaleźć zastosowanie w wielkopolskim rolnictwie.
BP Gniezno-Wioletta Melcer
Źródło
Wielkopolska Izba Rolnicza
http://www.wir.org.pl/