Jak już o tym informowaliśmy operację „Wsparcie dla projektów demonstracyjnych i działań informacyjnych” realizuje konsorcjum Centrum Doradztwa Rolniczego, 16 ośrodków doradztwa rolniczego oraz siedmiu placówek naukowo – badawczych. Jest wśród nich Instytut Ogrodnictwa – PIB, który prowadzi nadzór merytoryczny nad obiektami demonstracyjnymi z zakresu upraw ogrodniczych. O zadania, które będą realizowane przez Instytut w roku 2023 pytamy dr Małgorzatę Tartanus.
1. Jakie tematy z produkcji ogrodniczej będą realizowane w ramach operacji?
Instytut Ogrodnictwa – Państwowy Instytut Badawczy w Skierniewicach we wspomnianym projekcie jest koordynatorem tematów z zakresu roślin warzywnych, dla których przygotowaliśmy tematy obejmujące kompleksowe programy ekologicznej produkcji marchwi, ogórka gruntowego, buraka ćwikłowego, kapusty głowiastej i dyni. Dla roślin sadowniczych między innymi dla jabłoni, gruszy, czereśni i wiśni przygotowaliśmy cztery tematy dotyczące różnych aspektów produkcji w tych uprawach. Między innymi temat: agrotechnika w sadach z historycznymi odmianami, bo wiemy, że takie sady wymagają trochę innego podejścia. Pozostałe tematy dotyczą ochrony tych upraw przed szkodnikami, takimi jak: mszyce, owocówka jabłkóweczka, nasionnica trześniówka i nasionnica wschodnia. Natomiast dla roślin jagodowych przygotowaliśmy dwa tematy związane z nowymi możliwościami zarządzania glebą w międzyrzędziach i rzędach roślin, co może wspierać między innymi walkę z chwastami. Koledzy z Zakładu Pszczelnictwa w Puławach przygotowali również jeden temat związany z hodowlą i zdrowiem pszczół.
2. W ilu obiektach demonstracyjnych będą realizowane tematy z produkcji ogrodniczej?
Na obecną chwilę mamy zaplanowane udzielenie wsparcia naukowego dla ok. 29 demonstracji dotyczących warzyw, 9 dla sadów i 24 dla roślin jagodowych. Będziemy się starać, aby jak najwięcej z naszą pomocą demonstracji przeprowadzić w 2023 roku. Każdy obiekt demonstracyjny będzie miał przypisanego opiekuna naukowego, którego zadaniem będzie pomoc i udzielanie wskazówek w zakładaniu i prowadzeniu demonstracji. Mamy zamiar również każdą z demonstracji odwiedzić dwukrotnie w ciągu sezonu.
3. Czym się kierowano przy wyborze gatunków?
Głównym kryterium przy wyborze poszczególnych gatunków roślin była odpowiedź na pytanie zadane w naszym Instytucie, które z naszych wyników (a mamy ich wiele 😊) z różnych projektów dotyczących rolnictwa ekologicznego są na tyle potwierdzone i nowatorskie, aby mogły być polecane już do praktyki. Nie kryjemy, że ten projekt to dla nas naukowców furtka do osób, które chcą przekonywać się i wdrażać takie osiągnięcia. Innym kryterium oczywiście były też rozmowy z potencjalnymi wykonawcami i weryfikacja ich pomysłów na demonstracje a co za tym idzie również na gatunek rośliny.
4. Czym powinien się charakteryzować obiekt demonstracyjny? Ile powinna wynosić minimalna wielkość obiektu?
Powinno być to gospodarstwo z certyfikatem produkcji ekologicznej dla danej rośliny. Jeśli chodzi o konkretne wytyczne dla samych poletek demonstracyjnych to są one różne dla różnych roślin. Na przykład minimalna wielkość poletka dla warzyw to 0,3 ha, a dla sadów i roślin jagodowych 0,5 ha. Jednak niektóre z naszych propozycji tematycznych szczególnie dedykowanych dla sadów powinny obejmować większy obszar, aby skutecznie zaprezentować daną metodę. Nie powinniśmy też zapominać o czysto technicznych kryteriach takich jak dobry dojazd do kwatery lub pola, ponieważ będziemy gościć uczestników, którzy będą oglądać nasze działania.
5. Na czym polega innowacyjność i dobre praktyki produkcyjne w uprawach ogrodniczych?
Obecnie słowo innowacyjność weszło do kanonu słów wielu dziedzin naszego życia, również do nauki i rolnictwa. Osobiście w stosunku do tego co mamy zrobić w projekcie wolę używać słów nowatorski i pionierski. Pierwsze słowo w pełni pasuje do naszych propozycji tematów, gdyż wiele z nich jest właśnie nowatorskie, a osoby, które podejmą się zadania przeprowadzenia takiej demonstracji będą w tym pionierami. Powodzenie zaplanowanych działań w projekcie, może dać im szansę stania się liderami w swoich regionach we wdrażaniu nowoczesnego rolnictwa ekologicznego w swoich gospodarstwach, a także w gospodarstwach swoich sąsiadów. Oczywiście, niektóre z wdrażanych metod są już znane, ale teraz są potwierdzone badaniami, m.in. ich wpływ na ogólne środowisko. Właśnie wpływ na środowisko naturalne wiąże się także nierozerwalnie z dobrymi praktykami produkcyjnymi, które mają na celu jak najmniej szkodzić i ingerować w środowisko otaczające rośliny uprawne. To wszystko ma na celu wypracowanie „nowego stylu” rolnictwa ekologicznego, opartego na zrozumieniu różnych aspektów i mechanizmów działających w środowisku i na samej uprawie, a nie tylko na zamianie środków dozwolonych do tego systemu produkcji.
6. Jaki będzie zakres prowadzonych obserwacji?
Chcemy aby zakres prowadzonych obserwacji w każdej demonstracji był dość szeroki, ale możliwy do zrealizowania przez producenta i jego doradcę przy współudziale opiekuna naukowego. Przede wszystkim obserwacjami będziemy chcieli potwierdzić założenia przewidziane dla każdej demonstracji, ale również pokazać ewentualne trudności i zagrożenia jakie mogą wyniknąć z różnych przyczyn.
7. Na terenie Instytutu także powstaną obiekty demonstracyjne. Jakie tematy będą w nich realizowane?
Mamy zaplanowane założenie obiektu demonstracyjnego dotyczącego integrowania biotechnicznych i farmakologicznych metod zwalczania pasożytów Varroa destructor w pasiekach ekologicznych w celu poprawy kondycji rodzin pszczelich. Aby pokazać pasieki w bardziej naturalnym siedlisku demonstracyjna pasieka zostanie zlokalizowana w parku krajobrazowym, a nie bezpośrednio w Naszym Instytucie, ale cały czas będzie objęta opieką pracowników z Zakładu Pszczelarstwa.
8. Czy wyniki i wnioski z prowadzonych demonstracji będą gdzieś prezentowane i omawiane? Kto może wziąć udział w spotkaniach szkoleniowych (demonstracjach) prowadzonych w obiektach demonstracyjnych.
Uzyskane wyniki będą prezentowane i omawiane na seminariach i szkoleniach organizowanych w ramach tego projektu, ale również na innych spotkaniach z producentami i doradcami mającymi na celu promocję nowych metod agrotechnicznych i ochrony naszych upraw nie tylko w systemie ekologicznym. Jednak najważniejsze będą bezpośrednie spotkania w gospodarstwach demonstracyjnych i osobiste przekonanie do wyników.
Serdecznie wszystkich zapraszamy do wzięcia udziału w tych spotkaniach.
Dziękujemy za rozmowę
Źródło
Centrum Doradztwa Rolniczego
http://cdr.gov.pl/
