Ustawa z 4 listopada 2022 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt została podpisana przez Prezydenta RP dnia 21 listopada 2022 i zastąpi tę z 2 kwietnia 2004 r. Projekt dostosowuje polskie prawo do przepisów Unii Europejskiej w sprawie zakaźnych chorób zwierząt. Zapewnia także jednolite funkcjonowanie systemu identyfikacji i rejestracji zwierząt.
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa przejmie zadania dotyczące gromadzenia danych koniowatych oraz rozpocznie gromadzenie danych zwierząt pozostałych gatunków (tj. jeleniowatych i wielbłądowatych) oraz zakładów drobiu, których identyfikacja i rejestracja jest wymagana przepisami unijnymi.
Nowe przepisy przewidują także rezygnację z paszportów dla bydła w obrocie krajowym, będą obowiązywały tylko w przypadku planowego wywozu do innych krajów Unii Europejskiej.
Z dniem 1 stycznia 2026 wejdzie w życie obowiązek dokonywania zgłoszeń zdarzeń dotyczących zwierząt koniowatych, bydła, owiec, kóz i świń, które prowadzą działalność nadzorowaną – wyłącznie w postaci elektronicznej. Co najważniejsze dla rolników, nie trzeba będzie prowadzić księgi rejestracji/ewidencji w postaci papierowej.
Posiadacze zwierząt, którzy będą mieli z taką formą zgłaszania problemy, będą mogli skorzystać z pomocy pracowników Ośrodków Doradztwa Rolniczego, pracowników ARiMR czy biur powiatowych WIR, jak dzieje się to obecnie przy składaniu wniosków o płatności bezpośrednie.
Przepisy zawierać będą inną definicję posiadacza (w przypadku koniowatych mowa jest w nich również o właścicielu), a podstawową kategorią – w miejsce siedziby stada – stanie się działalność. Obowiązkowi zgłoszenia podlegać będą cztery główne rodzaje działalności:
- siedziba stada, jeśli: prowadzi się chów, hodowlę, wypas, miejsce gromadzenia, grupę tresowanych zwierząt, ich skup, obrót nimi, pośrednictwo w tym obrocie bądź cyrk objazdowy; organizuje się targi, wystawy, pokazy lub konkursy zwierząt; dokonuje się uboju tych pochodzących z innych siedzib w celu produkcji mięsa na użytek własny,
- rzeźnia,
- zakład drobiu,
- zakład przetwórczy lub spalarnia.
Modyfikacji ulegną zasady i terminy dokonywania zgłoszeń
Każdy z wymienionych rodzajów działalności oznaczony zostanie odrębnym numerem, a posiadacze zwierząt dotychczas nieewidencjonowanych przez Agencję będą zobowiązani – oprócz wystąpienia o nadanie statusu producenta – do zarejestrowania:
- siedziby stada koniowatych oraz zgłoszenia zwierząt w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy;
- siedziby stada jeleniowatych i wielbłądowatych nie później niż 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy – również od tej daty posiadacze zwierząt będą mieć 18 miesięcy na oznakowanie i zgłoszenie zwierząt;
- zakładu drobiu oraz dokonania zgłoszenia w komputerowej bazie liczby ptaków lub jaj wylęgowych w ciągu 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.
Odrębne terminy będą obowiązywać na zgłaszanie urodzeń i znakowanie zwierząt w zależności od gatunku:
- Hodowcy bydła niezmiennie na dokonanie obu czynności mają 7 dni.
- Posiadacze owiec i kóz na zgłoszenie urodzenia zwierzęcia i jego oznakowanie dostaną do 30 dni, jeśli matka była objęta wsparciem dobrostanowym.
W innym przypadku znakowanie owcy lub kozy będzie musiało nastąpić w terminie 30 dni od dnia objęcia matki wsparciem – jednak nie później niż 180 dni od dnia urodzenia potomstwa lub przed opuszczeniem przez nie siedziby stada, w której się urodziło.
- W przypadku jeleniowatych i wielbłądowatych termin na dokonanie obu czynności wyniesie maksymalnie 9 miesięcy.
- Zmiana dotyczy świń, bo nowe przepisy zobligują ich posiadacza do poinformowania o urodzeniu i oznakowaniu tych zwierząt nie później niż 37 dni od zdarzenia, a informacja o podejrzeniu wystąpienia choroby zakaźnej powinna znaleźć się w komputerowej bazie w ciągu 2 dni.
- posiadacze koniowatych na zgłoszenie urodzenia będą mieć 3 miesiące, a opisu i identyfikacji będzie musiał dokonać właściwy związek hodowców koni w ciągu 12 miesięcy od urodzenia zwierzęcia.
W przypadku wszystkich wymienionych gatunków będzie trzeba poinformować o zdarzeniu innym niż urodzenie przed upływem 7 dni od jego wystąpienia.
Na obszarach zagrożonych wystąpieniem choroby zakaźnej zwierząt podlegającej obowiązkowi zwalczania i określenia obszaru zapowietrzonego, obszaru zagrożonego lub innego obszaru objętego ograniczeniami, ustanowionego zgodnie z przepisami rozporządzenia 2016/429 oraz przepisami Unii Europejskiej, zdarzenia dotyczących świń (z wyłączeniem urodzenia) zgłasza się w terminie 2 dni od dnia wystąpienia danego zdarzenia.
Zmiana przepisów pozwoli na stosowanie środków identyfikacji, które zostały uwzględnione w unijnych przepisach takich jak zwykłe i elektroniczne kolczyki, opaski na pęcinę, kapsułki ceramiczne (bolusy), wszczepiane transpondery oraz tatuaże, w zależności od konkretnego gatunku zwierząt.
Posiadacze świń będą musieli 2 razy w roku (do 30 czerwca oraz do 31 grudnia) sporządzać spis zwierząt, który uwzględni również nieoznakowane jeszcze zwierzęta.
Opracowanie: Maria Schubert
Źródło: https://www.gov.pl/web/arimr/beda-zmiany-w-zasadach-rejestrowania-i-znakowania-zwierzat
Źródło
Wielkopolska Izba Rolnicza
http://www.wir.org.pl/
