18 marca 2016 r. w siedzibie Okręgowego Inspektoratu Pracy w Zielonej Górze odbyło się wspólne posiedzenie Lubuskiej Komisji Ochrony Pracy i Lubuskiej Komisji ds. BHP w Rolnictwie. Spotkanie poprowadził wieloletni przewodniczący Stanisław Iwan, który wraz z dyrektorem Franciszkiem Grześkowiakiem omówił program spotkania. Lubuska Izba Rolnicza uczestniczy w pracach komisji, jak i wydarzeniach dotyczących bezpiecznej pracy w rolnictwie. LIR reprezentowała dyrektor Małgorzata Pałys. Następnie Andrzej Machnowski, zastępca okręgowego inspektora pracy przedstawił informację o działalności kontrolno-nadzorczej w 2015 r. i zadaniach do wykonania w roku bieżącym. Mówił m.in. o najczęściej stwierdzanych przez inspektorów pracy nieprawidłowościach, badanych wypadkach przy pracy, zgłaszanych chorobach zawodowych i stanie bezpieczeństwa pracy w budownictwie.
Podczas spotkania podsumowano działalność prewencyjno-promocyjną Okręgu w 2015 r. oceniono miniony rok w zakresie prewencji w rolnictwie i poinformowano o projektach do wykonania w roku bieżącym. O efektach i działalności szkoleniowo- doradczej w zakresie bezpieczeństwa pracy w rolnictwie rodzinnym opowiedział Franciszek Grześkowiak, okręgowy inspektor pracy. Inspektor wspomniał m.in. o problemie zainteresowania rolników indywidualnych tematyką bezpieczeństwa pracy. Mówił o wielu wspólnych działaniach zrealizowanych w ubiegłym roku z ORKRUS i LIR i LODR, m.in. olimpiadą, konkursami i działalnością wydawniczą.
Lek. med. Bożenna Telec, dyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy w Zielonej Górze przedstawiła informację nt. chorób zawodowych stwierdzonych w 2015 r. O problemach rozpoznania boreliozy i dalszego funkcjonowania po stwierdzeniu choroby zawodowej powiedział Tomasz Gajewski, dyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy w Gorzowie Wlkp. Następnie reprezentująca zielonogórski Oddział KRUS, Izabela Madziar omówiła temat wypadków przy pracy rolniczej w Lubuskiem w 2015 r. Poinformowała o przyczynach wypadków, opowiedziała o działaniach KRUS kształtujących świadomość niebezpieczeństw występujących przy pracy w gospodarstwie rolnym ( poniżej szczegółowa inf.). Następnie odbyła się krótka dyskusja, w której podkreślano zbyt mała opiekę profilaktyczną np. w rolnictwie. Za pokrzepiającą uznano ogólną mniejszą ilość wypadków oraz wzrastającą świadomość bezpieczeństwa pracy. Kończac F. Grześkowiak nawiązał do tematu organizacji obchodów Dnia Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy, 28 kwietnia br. RED.
INFORMACJA OR KRUS
W 2015 roku zgłoszono do KRUS OR w Zielonej Górze i placówek terenowych 261 wypadków o 37 mniej niż w roku ubiegłym co stanowi spadek wzrost o 12 %. Zarejestrowano 5 wniosków o jednorazowe odszkodowanie w związku z chorobą zawodową, w stosunku do roku ubiegłego ilość wniosków pozostała bez zmian. Za wypadek przy pracy rolniczej w rozumieniu ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników uznano 214 zdarzeń.
Wypłacono 199 jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy rolniczej, w następstwie których poszkodowani doznali stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, o 10 mniej niż w 2014 roku, co stanowi spadek o 9% .
Najwięcej osób zostało poszkodowanych wskutek: upadku osób – 100 poszkodowanych, tj. 50 % wszystkich wypłaconych jednorazowych odszkodowań, następnie pochwycenia i uderzenia przez ruchome części maszyn – 24 poszkodowanych, tj. 12% oraz w grupie inne zdarzenia – 20 poszkodowanych, tj 10% wypadków.W 2015 roku wypłacono w Oddziale 4 jednorazowe odszkodowania w związku ze śmiercią rolnika. Wskaźnik wypadkowości w rolnictwie w województwie lubuskim wyniósł w 2015 roku 11,3 wypadków na 1000 ubezpieczonych, nastąpił spadek do roku 2014 o 0,5 (11,8). W 2015r oku do OR KRUS w Zielonej Górze zgłoszono 261 zdarzeń wypadkowych, w 205 sprawach zakończonych ustalono przyczyny wypadków dokonując oględzin miejsca i przedmiotów związanych z wypadkiem. Inspektorzy badali stosowane metody pracy oraz stan środków technicznych przy użyciu których dochodziło do wypadków. W 2015 roku w OR w Zielonej Górze nie nastąpiła istotna zmiana w strukturze zgłoszonych wypadków przy pracy rolniczej. Nadal najliczniejszą grupą wypadkową jest grupa 02 upadek osób. Nastąpił wzrost ilości wypadków w grupach: 05 -uderzenia, przygniecenia przez materiały i przedmioty transportowane mechanicznie lub ręcznie, 06 – przejechanie, uderzenie, pochwycenie przez środek transportu w ruchu, 09 – pożar, wybuch, działanie sił przyrody, 13 – inne zdarzenia.
Nadal najczęściej do wypadków dochodziło na podwórzu i w obejściu gospodarstwa rolnego (46,34%) w pomieszczeniach produkcyjnych (23,72%) i na polach i łąkach (15,02%). Nie uległa zmianie struktura wypadków wg rodzaju wykonywanej pracy, nadal najczęściej do wypadków dochodzi podczas obsługi zwierząt (39- 19 %), Zwiększyła się ilość wypadków podczas prac polowych z maszynami (z 32 na 34 zdarzenia tj. 17%). Nadal w 2015 roku niewłaściwa organizacja stanowiska pracy jest główną grupą przyczyn zaistnienia wypadków przy pracy rolniczej.
Środowisko pracy rolnika wymaga różnorodności prac, które rolnik wykonuje osobiście, tak więc jest on bardziej narażony na szereg różnych niebezpiecznych czynników.
Bezpośrednią przyczyną wielu wypadków były również trudne i zmieniające się często warunki atmosferyczne, nieużywanie przez rolników ochron i ubrań roboczych, niewłaściwe tempo pracy i pośpiech, a także nadmierny wysiłek fizyczny, przemęczenie.
Wypadki najczęściej występowały w gospodarstwach rolnych o mieszanym profilu produkcji (42%) i o profilu roślinnym produkcji –uprawa zbóż (36 %), w gospod. o pow. od 1 do 5 ha (27%).
Wypadki zdarzają się najczęściej w mniejszych gospodarstwach rolnych, w których to wymagany jest udział pracy własnej z wykorzystaniem przestarzałego, mocno wyeksploatowanego sprzętu rolniczego. W wielu gospodarstwach, w których zaistniał wypadek był przede wszystkim bałagan jak również nierówne i nieutwardzone podwórze oraz nie zabezpieczone ciągi komunikacyjne zarówno na podwórzu jak i w pomieszczeniach produkcyjnych.
Wiele wypadków zaistniało w wyniku nieznajomości zachowań zwierząt jak również agresji i narowistości zwierząt, a także rutyny i przyzwyczajenia rolnika. Rolnicy sukcesywnie swoje gospodarstwa rolne wyposażają w nowy sprzęt rolniczy typu ciągniki, kombajny, przyczepy, zapominając doposażyć w drobny sprzęt ułatwiający pracę codzienną i eliminujący pracę ręczną (wózki do przewożenia np. worków, piły tarczowe, spalinowe, atestowane drabiny, ubranie i buty robocze). Oddział nie odnotował wypadków przy pracy rolniczej z udziałem dzieci. OR KRUS w Zielonej Górze, poprzez prowadzenie działań prewencyjnych mających na celu podnoszenia świadomości z zakresu bhp w indywidualnym gospodarstwie rolnym, chce wpłynąć na zminimalizowanie nieszczęśliwych zdarzeń wypadkowych powodujących długotrwały bądź stały uszczerbek na zdrowiu, a nawet śmierć. Działalność prewencyjną wśród rolników prowadzących indywidualne gospodarstwa rolne mającą na celu ograniczyć liczbę wypadków przy pracy rolniczej w 2015 roku była prowadzona poprzez:
– analizowanie przyczyn wypadków i chorób zawodowych,
– powadzenie dobrowolnych nieodpłatnych szkoleń i instruktażu dla ubezpieczonych na temat zasad ochrony zdrowia i życia w gospodarstwie rolnym;
– upowszechnianie wśród ubezpieczonych wiedzy o zagrożeniach wypadkami przy pracy rolniczej i chorobami zawodowymi oraz zasad ochrony zdrowia i życia;
– podejmowanie starań o właściwą produkcję i dystrybucję bezpiecznych środków stosowanych w rolnictwie oraz sprzętu i odzieży ochronnej dla rolników. Działalność prewencyjna polegała również na upowszechnianiu wiedzy o zagrożeniach wypadkami przy pracy rolniczej i chorobami zawodowymi oraz zasadach ochrony zdrowia i życia w gospodarstwie rolnym poprzez:
- szkolenia, spotkania i pogadanki (przeprowadzono ich 52 dla 1694 rolników i ich dzieci oraz osób związanych ze środowiskiem wiejskim);
- konkursy wiedzy o bhp w gospodarstwie rolnym (33 konkursów dla 522 rolników, sołtysów i innych osób mieszkających na wsi),
- olimpiady wiedzy o bhp dla uczniów szkół podstawowych i ponadgimnazjalnych oraz konkursy testowe, plastyczne dla dzieci (14 z udziałem 803 i dzieci podczas wakacji, w tym 84 uczniów szkół średnich o profilu rolniczym);
- konkursy na bezpieczne gospodarstwo rolne (4, w których uczestniczyło 73 zgłoszone gospodarstwa);
- przeglądy gospodarstw i prac polowych, podczas których zwizytowano 33 gospodarstwa
- instruktaż dla poszkodowanych rolników i członków ich rodzin podczas powadzenia postępowania powypadkowego;
- pokazy bezpiecznej pracy
- udział w imprezach masowych dla rolników;
- stoiska i punkty informacyjne KRUS (23 stoisk- odwiedziło 956 osób);
- przekazywanie i prezentowanie materiałów popularyzatorskich (broszury, poradniki, ulotki, kalendarze, filmy, plakaty, materiały dla dzieci);
Liczba osób uczestniczących w wyżej wymienionych formach działań prowadzonych przez KRUS OR w Zielonej Górze systematycznie wzrasta, w związku z czym powiększa się krąg osób, które stosują zasady ochrony zdrowia i życia w codziennej pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym.
Oddział w roku 2016 będzie również kontynuował dotychczasowe działania i współpracę ze wszystkimi instytucjami przyczyniającymi się do poprawy warunków pracy rolnika.
M. P.
GALERIA:
