Polska jest trzecim producentem cukru w Unii Europejskiej (ok. 2 mln ton w sezonie 2016/2017), po Francji (4,2 mln t) i Niemczech (3,6 mln t). Liczba plantatorów buraków cukrowych dostarczających surowiec do produkcji cukru wynosi ponad 34 tysiące.
Fot. Cukier
Należy podkreślić, że w opracowanym w MRiRW Programie rozwoju rynków rolnych na lata 2015-2020 strategicznymi celami na tym rynku są:
- rozwój uprawy buraków cukrowych, w tym poprawa wydajności ich uprawy oraz zapewnienie odpowiedniej wielkości produkcji cukru, która powinna zagwarantować bezpieczeństwo żywnościowe w kraju,
- stabilizacja sytuacji finansowej plantatorów buraków cukrowych oraz producentów cukru.
Zgodnie z przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 ustanawiającego wspólną organizację rynków produktów rolnych, od 1 października 2017 r. przestają obowiązywać kwoty produkcyjne w sektorze cukru, jak również minimalna cena skupu buraków cukrowych. Utrzymane natomiast zostaną instrumenty wzmacniające relacje w łańcuchu marketingowym (organizacje producentów i ich zrzeszenia, organizacje międzybranżowe), kryzysowe instrumenty wsparcia rynku, związana z produkcją płatność do buraków cukrowych oraz ochrona celna (cła na podstawie Wspólnej Taryfy Celnej, dodatkowe należności celne przywozowe).
Na rynku cukru jednym z elementów, na podstawie którego podejmuje się działania kryzysowe, jest system jego monitorowania. Jest on niezbędny do sporządzania przez Komisję Europejską szczegółowego bilansu cukru i izoglukozy w UE m.in. na podstawie informacji przekazywanych przez producentów cukru i izoglukozy.
Istotne jest też utrzymanie dotychczasowego systemu sprawozdawczości cenowej na rynku cukru w UE, realizowanego na podstawie danych przekazywanych przez producentów cukru, gdyż działania te pozwolą na bieżącą analizę sytuacji na rynku cukru na szczeblu unijnym i krajowym i podejmowanie decyzji w zakresie rynku cukru.
Przedstawiciele Polski biorą czynny udział w pracach dotyczących kształtu przepisów unijnych obowiązujących na rynku cukru po zniesieniu systemu kwot produkcyjnych. Skutkiem aktywnego udziału przedstawicieli Polski w tych pracach było uwzględnienie przez Komisję Europejską wielu postulatów Polski, m.in. w zakresie potrzeby monitorowania cen buraków cukrowych, co będzie istotnym elementem rzetelnej analizy rynku cukru po zniesieniu systemu kwot produkcyjnych.
Ponadto, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi prowadziło intensywne działania na rzecz zacieśnienia współpracy pomiędzy uczestnikami rynku cukru i wspierało Krajowy Związek Plantatorów Buraków Cukrowych i Związek Producentów Cukru w Polsce w dążeniu do podpisania Ogólnopolskiego Porozumienia Branżowego m.in. organizując szereg spotkań i konsultacji w tej sprawie oraz prowadząc liczną korespondencję z tymi związkami. Porozumienie to zostało podpisane 19 kwietnia br. Dokument określa zasady współpracy między plantatorami buraków cukrowych a producentami cukru w Polsce, co ma szczególne istotne znaczenie w obliczu likwidacji kwot produkcyjnych w sektorze cukru.
Zniesienie kwotowania produkcji cukru od 1 października 2017 roku, toczące się negocjacje UE w zakresie liberalizacji handlu z krajami trzecimi oraz koniunktura na rynku światowym to główne czynniki mające wpływ na rozwój sytuacji na tym rynku. Należy się spodziewać, że zniesienie kwotowania produkcji cukru silnie zwiększy konkurencję pomiędzy producentami cukru w UE. Zmianie ulegną także regulacje handlu z krajami pozaunijnymi. Istotną zmianą regulacji handlowych będzie zniesienie ograniczeń ilościowych w eksporcie oraz pozwoleń monitorujących wywóz, co w sposób istotny zwiększy możliwość eksportu cukru poza rynek Unii Europejskiej.
Z punktu widzenia polskiego rolnictwa, w obliczu wyzwań przed jakimi stoi obecnie sektor cukrowniczy w Polsce, ważnym jest wspieranie rozwoju uprawy buraków cukrowych i produkcji cukru w Polsce.
Źródło
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
http://www.minrol.gov.pl/
