Rozwój Krajowej Sieci Gospodarstw Demonstracyjnych – relacja z wyjazdu studyjnego do gospodarstw w województwie świętokrzyskim
W gospodarstwach należących do utworzonej przed dwoma laty Krajowej Sieci Gospodarstw Demonstracyjnych można skorzystać z wiedzy i doświadczenia rolników, którzy prowadzą gospodarstwa dobrze zorganizowane, nowoczesne, których obserwacja przyczynić się może do wprowadzania nowych, lepszych rozwiązań bądź kierunków produkcji - przez rolników i doradców tam przebywających.
W dniach 10 – 11 sierpnia 2023 r. grupa rolników, doradców i pracowników nauki z różnych miejsc w kraju gościła w gospodarstwach demonstracyjnych w województwie świętokrzyskim. Finansowanie wyjazdu zostało zapewnione przez CDR w Brwinowie w ramach operacji własnych SIR, a w organizacji wydarzenia brał też udział koordynator Sieci ze Świętokrzyskiego ODR w Modliszewicach. Podczas dwudniowego wyjazdu byliśmy w 4 gospodarstwach.
Pierwszym punktem programu było zapoznanie z prowadzeniem gospodarstwa ekologicznego w Cisowie, certyfikowanego od 2005 r. Produkowane są tu owoce i warzywa, mamy bogaty wybór gatunków i odmian, jakkolwiek powierzchnia nie jest imponująca – około 7 ha. Od 2017 r. gospodarstwo oferuje również certyfikowane przetwory owocowe oraz warzywne, według oryginalnych receptur, mogące stanowić istotny element jadłospisu. Zachwycające jest położenie gospodarstwa – jak na świętokrzyskie przystało – na wzgórzach z pięknym widokiem i w bezpiecznej odległości od ruchliwych dróg.
Kolejnym odwiedzanym miejscem były plantacje borówki wysokiej w miejscowościach Brzeście i Kucębów. Pierwsza z tych plantacji założona została jeszcze w 1981 r., jest to więc jedna z najstarszych plantacji borówki wysokiej w Polsce, a od 2004 r. jest to już borówka z certyfikatem produkcji ekologicznej. Obecnie można było zapoznać się ponadto ze stosowaniem reguł obowiązujących w systemie gwarantującym bezpieczeństwo żywności na podstawie certyfikatu GLOBAL GAP. Właściciele dzielili się bogatą wiedzą również na temat odmian borówki, specyfiki uprawy oraz prezentowali plantację wyposażoną w nawadnianie kroplowe oraz system zraszaczy antyprzymrozkowych. Ponadto zaprezentowane zostały urządzenia do sortowania i przygotowania owoców do transportu oraz chłodnia.
Drugiego dnia obiektem pokazów były dwa gospodarstwa w Woli Żyznej. Pierwsze z tych gospodarstw – z produkcją sadowniczą: bogactwo odmian śliw, jabłonie, borówka wysoka. Gospodarstwo z bogatym wyposażeniem, zwraca uwagę szczególna dbałość o porządek i bezpieczeństwo, wyróżnione w województwie świętokrzyskim w konkursie KRUS na „Bezpieczne Gospodarstwo Rolne”.
W Woli Żyznej skorzystaliśmy też z możliwości poznania uprawy i przetwórstwa winogron. Kolejnym gospodarstwem była winnica Avra, założona w 2012 r. i stopniowo powiększana. Obecnie uprawianych jest tu już ok. dziesięć odmian winorośli, prowadzonych w różny sposób, dobrze znany właścicielowi. Ta wizyta dała uczestnikom duży zasób nowej wiedzy i była inspirująca dla osób rozważających możliwość poszerzenia asortymentu swojej produkcji. Wizyta w tej winnicy obejmowała też zapoznanie z produkcją i smakami różnych rodzajów win tutaj produkowanych.
Odwiedzane gospodarstwa dostarczyły dobrych wzorców organizowania produkcji nawet przy małym areale, a rolników wyróżniała otwartość w kontakcie z grupą uczestników. Każde z gospodarstw oferowało też swoje produkty do sprzedaży, z czego chętnie korzystali uczestnicy wyjazdu. Dopełnieniem całości była wizyta w Butiku Śliwkowym w Szydłowie, gdzie jest promowana (muzeum Śliwki Szydłowskiej) i sprzedawana Śliwka Szydłowska, pochodząca z gospodarstw położonych w odwiedzanej w ramach naszego wyjazdu gminie Szydłów, a od 30 października 2010 r. nosząca dumne miano „Chronione Oznaczenie Geograficzne”.
Już w najbliższym czasie – w terminie 4 – 6 września zapraszamy na kolejne szkolenie z wyjazdem studyjnym, tym razem do województwa kujawsko-pomorskiego, gdzie spotkamy się ze specyfiką dużych gospodarstw.
