Arborystyka – dyscyplina praktyczna, która łączy w sobie wiele aspektów dotyczących pielęgnacji i ochrony drzew. Dotyka zarówno kwestii zarządzani ryzykiem, względów estetycznych, aspektów prawnych i oczywiście przyrodniczych. Rosnąca świadomość ekologiczna przyczynia się do rozwoju również jej wartości edukacyjnej.
W dniach 23 -24 października 2019 r. Centrum Doradztwa Rolniczego Oddział w Krakowie zorganizowało szkolenie pt. „Drzewa w krajobrazie wiejskim - praktyczne aspekty arborystyki”.
W szkoleniu wzięli udział specjaliści i doradcy zatrudnieni w wojewódzkich ośrodkach doradztwa rolniczego, przede wszystkim były to osoby zainteresowane branżą ogrodniczą - projektowaniem ogrodów i ich pielęgnacją.
Pierwszego dnia szkolenia, zarówno w treści wykładów, jaki i podczas warsztatów uczestnicy mogli bliżej przyjrzeć się funkcją ogrodu oraz roli drzew w nim. Podczas pracy warsztatowej, prowadzonej przez pana Jacka Karczewskiego – Stowarzyszenie Ptaki Polskie, powstały koncepcyjne projekty ogrodów, będące wstępem do rozmowy o wielofunkcyjności przestrzeni ogrodowej. Zasadniczą kwestią we współczesnym projektowaniu ogrodów jest równowaga pomiędzy czterema aspektami – ich rolą społeczną, kulturową, klimatyczną i przyrodniczą. Dzięki temu ogrody takie mogą być ostoją bioróżnorodności oraz wzbogacać krajobraz.
W dalszej kolejności przybliżony został temat znaczenia zadrzewień śródpolnych i nasadzeń alejowych. Pani Ewa Gutowska – Stowarzyszenie Ptaki Polskie, podkreślała wartość rodzimych gatunków drzew i krzewów w kształtowaniu krajobrazu obszarów wiejskich. Uczestnicy wykonali szkic prawidłowo zaplanowanych zadrzewień na różnych obszarach rolniczych.
W trakcie wykładu prowadzone przez panią prawnik Klaudię Radwańską omówiono najważniejsze aspekty prawne dotyczące ochrony i pielęgnacji drzew. Rozmawiano także o prawidłowo wykonywanych zabiegach w obrębie korony, co do których istnieje szereg wytycznych. Niestety nie przestrzeganie zasad sztuki ogrodniczej często prowadzi do ogławiania drzew i ich zamierania.
Temat ten kontynuowany był drugiego dnia szkolenia, w który pan Robert Głuszak – Inspektor-Kontroler Drzew z Zarządu Zielni Miejskiej w Krakowie, szczegółowo przedstawił aktualnie dostępne metody oceny stanu fitosanitarnego drzew oraz badań instrumentalnych wykorzystywanych do określenia ich statyki.
Przedstawione zostały także reakcje fizjologiczne drzew na wykonywane zabiegi pielęgnacyjne, cięcia czy infekcje grzybowe. Omówiono model CODIT (z ang. Compartmentalization of Decay in Tree), czyli tzw. grodziowanie, które polega na tym, że drzewa tworzą szereg barier ochronnych wysyconych związkami chemicznymi, które izolują zdrowe tkanki od zainfekowanych. Omówił również rodzaje wzmocnień mechanicznych (wiązania dynamiczne i statyczne) używanych w arborystyce do wzmacniania i poprawy statyki drzew.
Następnie w trakcie wyjścia terenowego na Krakowskich Plantach razem z panem Michałem Jasztalem - Inspektorem-Kontrolerem Drzew z Zarządu Zielni Miejskiej w Krakowie, w praktyce przeprowadził badanie drzewa przy użyciu tomografu dźwiękowego - urządzenia służącego do bezinwazyjnego określania stopnia wypróchnienia pnia w stojącym drzewie. Wspomniane badanie tomografem, jak i inne dostępne metody instrumentalne, służą jako uzupełnienie do oględzin drzewa i dają wgląd w to, czego nie widać gołym okiem. Ostateczna diagnoza stanu drzewa opiera się na opracowaniu i interpretacji uzyskanego wyników.
