Relacja ze szkoleń z wizytą studyjną, zrealizowanych w ramach operacji własnej SIR „Wykorzystanie innowacji w gospodarowaniu na trwałych użytkach zielonych” w dniach 21-22 oraz 28-29 września 2021r.
Operacja nt. „Wykorzystanie innowacji w gospodarowaniu na trwałych użytkach zielonych” dotyczyła upowszechniania innowacyjnych rozwiązań i stosowania dobrych praktyk w zakresie wykorzystania trwałych użytków zielonych jako wartościowej paszy w żywieniu bydła i oraz gospodarowania w zakresie pielęgnacji, zbioru i konserwacji pasz na trwałych użytkach zielonych/użytkach zielonych.
Operacja obejmowała dwa dni szkoleniowe. Pierwszego dnia uczestnicy brali udział w serii wykładowej, przeprowadzonej w Motelu 2000 w Stęszewie. Drugiego dnia odbyła się część wyjazdowa do gospodarstwa rolnego o profilu zwierzęcym oraz Rolniczego Gospodarstwa Doświadczalnego w Brodach, należącego do Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
Łącznie grupa uczestników liczyła 50 osób, wśród których znajdowali się przedstawiciele doradztwa rolniczego, rolnicy, mieszkańcy obszarów wiejskich.
Część dydaktyczna została przeprowadzona przez specjalistów z Katedry Łąkarstwa i Krajobrazu Przyrodniczego Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Wykładowcy prezentowali innowacyjne i perspektywiczne zagadnienia z zakresu nawożenia (formuły nawozów, sposoby i technologie aplikacji), gdzie wskazano fundamentalną rolę pH gleby, bilansowanie składników pokarmowych, wzajemną synergię mikroelementów oraz racjonalizację nawożenia poprzez precyzyjne dokarmianie nawozami dolistnymi.
Znaczenie gospodarki wodnej, często bywa marginalizowane ze względu na brak opłacalności i kosztowną infrastrukturę. W czasie wykładu udowodniono tezę, gdzie dzięki odpowiedniemu zbilansowaniu biologicznemu, zasobów pokarmowych i składu botanicznego runi istnieje zasadność dodatkowego nawadniania.
Renowacja i pielęgnacja użytków zielonych w dobie ograniczonych środków chemicznych to duże wyzwanie techniczne i organizacyjne. W czasie wykładu zaproponowano nowatorskie konstrukcje maszyn do efektywnego podsiewu i aeracji traw. Wskazano na wyniki badań, gdzie udowodniono powszechnie popełniane błędy w tym zakresie i zaproponowano inne podejście, w tym stosowanie nowych odmian pastewnych gatunków traw i motylkowatych, mieszanki eksperckie (autorskie) tworzone pod konkretny obiekt.
Podczas omawiania technologii kośnego i pastwiskowego użytkowania użytków zielonych wskazano na szereg propozycji i kierunków. Miedzy innymi komputerowe zarządzanie harmonogramem wypasu zwierząt na pastwisku, mobilne roboty udojowe. Bardzo dużym zainteresowaniem słuchaczy cieszył się system inteligentnego zarządzania stadem na pastwisku, gdzie zwierzęta dzięki impulsom elektrycznym nie wychodzą poza wyznaczony cyfrowo (bez fizycznych ogrodzeń) obszar pastwiska. Wykład o tematyce nowoczesnych technik zakiszania pasz zamknął pierwszy dzień szkolenia. W jego zakresie omówiono parametry jakościowe takiej paszy oraz rynkowe propozycje usprawnienia zbioru, zgniotu i transportu.
Drugiego dnia odwiedzono gospodarstwo rolne o profilu zwierzęcym. Specyfika gospodarstwa dotyczyła wykorzystania innowacji związanej z techniką produkcji na użytkach zielonych. Ze względu na glebę i trudność w jej uprawie – duża zwięzłość, niekorzystne warunki wilgotnościowo - powietrzne, z których pozyskiwana jest pasza objętościowa dla bydła mlecznego, rolnik skonstruował na własne potrzeby maszynę do napowietrzania darni traw. Została ona wykonana z materiałów dostępnych w gospodarstwie oraz części zaadaptowanych z innych maszyn. Podczas spotkań uczestnicy mogli obserwować działanie sprzętu na polu, zapoznać się ze strukturą gospodarstwa oraz technologią uprawy traw. Wizytom u rolnika towarzyszyła ożywiona dyskusja między uczestnikami i wymiana doświadczeń związanych z procesem użytkowania i pielęgnacji użytków zielonych. Rolnik jest też laureatem europejskiej nagrody konkursu Inno4Grass w dziedzinie innowacji.
Kolejnym punktem był wyjazd do Rolniczego Gospodarstwa Doświadczalnego w Brodach. Podczas wizyty przedstawiono gospodarstwo, strukturę upraw i stado hodowlane. Zaprezentowano interesujące wyniki doświadczeń, oraz ich funkcjonowanie w praktyce. Jedną z innowacji było włączenie pastwiska w systemie wypasu półdziennego do dawki pokarmowej złożonej z pasz konserwowanych w żywieniu bydła mlecznego. Ważnym punktem było pokazowe podsiewanie łąki z wykorzystaniem siewnika ze specjalistycznym wałem dogniatającym. Jego powierzchnia została zaprojektowana tak, by symulować owcze racice. Według badań taka faktura wału dogniatającego najefektywniej służy aplikacji nasion, jak i strukturze darni traw. Podczas wizytacji łąk i pastwisk, wszyscy mogli zaznajomić się ze szczególnym składem botanicznym runi pastwiskowej. Wszelkie kombinacje poddawane są nadal badaniom i będą kontynuowane przez najbliższe lata. Zwiedzono również budynki inwentarskie do hodowli bydła, gdzie zainstalowano automaty do dozowania paszy treściwej.
W opinii uczestników szkolenie z wyjazdem studyjny było bardzo ciekawe i wniosło wiele praktycznej wiedzy, która może być wykorzystana zarówno w indywidualnych gospodarstwach, jak i przy spotkaniach związanych z planowaniem produkcji i rozwojem gospodarstw.
