Prawie wszystkie gatunki zbóż podrożały w Polsce w grudniu 2012 roku w stosunku do poprzedzającego go miesiąca i roku – wynika z informacji podanych w styczniu przez Główny Urząd Statystyczny. Najdroższa jest pszenica. Jej ceny od dłuższego czasu są na bardzo wysokim poziomie.
GUS informuje, że na rynku rolnym w grudniu 2012 roku w naszym kraju, w skali roku, utrzymał się wzrost cen większości produktów rolnych, w tym zbóż podstawowych, za wyjątkiem żyta. Czy podobne zjawisko zaobserwowano na lokalnym rynku? – Do połowy grudnia tak było, a od połowy grudnia do dnia dzisiejszego (30 stycznia 2013 r. – przyp.red.) cały czas są spadki cen na rynku zbóż – wyjaśnia Tomasz Klak, prezes PZZ „Dystrybucja” Sp. z o.o. w Pleszewie.
Co jest tego przyczyną? – Teraz podaż na rynku zbóż jest bardzo duża, szczególnie kukurydzy, w związku z tym ceny maleją. Przetwórcy wykorzystali tę sytuację. Uzupełnili sobie zapasy do końca lutego czy połowy marca. Poza tym jest kompletny zastój, jeśli chodzi o sprzedaż towaru za granicę (…). Powodem tak dużej podaży na rynku zbóż jest również fakt, że rolnicy nie otrzymują dopłat unijnych, które zazwyczaj dostawali w grudniu bądź w styczniu. Obecnie większość ich nie otrzymała, muszą więc sprzedawać swoje zapasy – tłumaczy Klak. Jak długo taki stan może się utrzymać? – Przewiduję, że w lutym nadal będzie stagnacja.
Jeśli ceny nie spadną, to utrzymają się na tym samym poziomie (…). Globalnie patrząc, to trzeba stwierdzić, że giełdy światowe kształtują te ceny. Trzeba patrzeć na kursy dolara i euro, bo one decydują o tym, czy następuje eksport czy nie – podkreśla prezes spółki. Tomasz Klak informuje, że obecnie na rynku najmniej jest pszenicy. Ten stan może się długo utrzymać. – W Wielkiej Brytanii ocena kondycji jej zasiewu jest bardzo niska. W związku z tym plony są spodziewane dużo niższe od zakładanych. Podobna sytuacja jest w Stanach Zjednoczonych, w stanach, w których sieje się najwięcej pszenicy – Kansas i Oklahoma. Poziom ich zasiewu jest dużo gorszy od tego, który był w ubiegłym roku i tych, których się oczekuje – przedstawia Klak. Dodaje, że ta sytuacja może się częściowo przełożyć na nasz rynek. Zwraca uwagę na jeszcze jedną sprawę. – Te ceny, które są obecnie, jeśli chodzi o pszenicę, są najwyższe w historii. Nigdy takich nie było na rynku. W żaden sposób nie przekłada się to na cenę paszy, której rolnicy potrzebują do hodowli trzody lub bydła – podkreśla prezes. – Biorąc pod uwagę cenę wszystkich mięs, które są produkowane, nawet drobiu, to w żaden sposób nie ma przez to opłacalności hodowli zwierząt – dopowiada Tomasz Klak. Ceny pozostałych zbóż uległy także obniżeniu. Nadal jednak nie są na niskim poziomie.
Porównując grudzień 2012 roku z poprzedzającym go miesiącem, GUS odnotował, zarówno w skupie, jak i w obrocie targowiskowym, wzrost cen większości podstawowych zbóż. Obniżeniu uległy jedynie stawki targowiskowe żyta oraz owsa. Ceny pszenicy w skupie w grudniu 2012 roku wzrosły w porównaniu z poprzednim miesiącem do 101,68 zł/dt (kwintal) - czyli o 4,7%, a w odniesieniu do grudnia 2011 roku były wyższe o 33,9%. Z kolei na targowiskach za 1 dt pszenicy płacono 100,05 zł, tj. o 2,1% więcej niż przed miesiącem i o 14,7% więcej niż przed rokiem. Za żyto w grudniu 2012 roku w skupie płacono 74,81 zł/dt, a więc o 2,9% więcej w porównaniu z listopadem, ale o 6,5% mniej niż w tym samym czasie w 2011 roku. Natomiast w obrocie targowiskowym ceny żyta wyniosły 78,93 zł/dt i zmalały w stosunku do poprzedniego miesiąca o 0,3%, ale w ujęciu rocznym pozostały na tym samy poziomie.
Ceny jęczmienia w grudniu 2012 roku - w odniesieniu do listopada tego samego roku - wzrosły w skupie do poziomu 85,56 zł/dt - czyli o 3%. Były tym samym o 14,2% wyższe niż przed rokiem. Natomiast na targowiskach za 1 dt jęczmienia płacono 89,89 zł, tj. o 2% więcej niż w listopadzie i o 9,1% więcej niż w tym samym okresie 2011 roku. W grudniu 2012 roku ceny pszenżyta w skupie wyniosły 87,19 zł/dt. W stosunku do poprzedniego miesiąca wzrosły o 5,6%, a do analogicznego okresu roku ubiegłego o 27,1%. Ceny targowiskowe kształtowały się na poziomie 87,01 zł/dt. Były o 1,3% wyższe niż w listopadzie i o 11,3% wyższe od notowanych cen w grudniu 2011 roku. Ceny owsa w skupie w grudniu 2012 roku – w porównaniu z poprzednim miesiącem - wzrosły o 5,5%, a w odniesieniu do ostatniego miesiąca ubiegłego roku - o 10,9%. W sprzedaży targowiskowej natomiast średnia cena 1 dt tego zboża wyniosła 73,14 zł, tj. o 0,9% mniej niż w poprzednim miesiącu, ale o 3% więcej niż w tym samym czasie 2011 roku.
Marianna Pera