Definicje „dobrej praktyki” przyjęte w różnych krajach są różne w zależności od obowiązującego prawa, odmiennej sytuacji ekonomicznej i politycznej, różnic w kulturze i doświadczeniach. Na ogół mianem dobrych praktyk określamy projekty innowacyjne, które zostały z powodzeniem zrealizowane, stanowią praktyczne rozwiązanie konkretnych problemów i przynoszą określone, pozytywne rezultaty. Są możliwe do zastosowania przez inne podmioty.
W Polsce idea „dobrej praktyki” została wprowadzona pod koniec XX wieku i ma to ścisły związek z procesem integracji Polski z Unią Europejską. Nie oznacza to, że wcześniej nie mieliśmy do czynienia z „dobrymi praktykami” tyle tylko, że nie miały one tak dużego i systemowego znaczenia jak obecnie.
Realizując przedsięwzięcia wspierane między innymi funduszami unijnymi „dobre praktyki” towarzyszą nam na każdym kroku. Są różnie rozumiane i różnie przedstawiane. Sama istota myślenia projektowego i teoria zarządzania projektami „każe” nam zapoznawać się z przykładami „dobrych praktyk”.
Doradcy rolni pracujący z rolnikami i w środowiskach wiejskich sami „tworzą” przykładowe rozwiązania, wspierają myślenie projektowe i pomagają w kreowaniu działań o cechach innowacyjnych i mogących stanowić źródła inspirujące innych do podejmowania podobnych działań. Czy zawsze mają świadomość, że to co robią, w czym uczestniczą to może są „dobre praktyki”? Zapewne nie mają czasu by się nad tym zastanawiać.
Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Krakowie, na zlecenie Fundacji Programów Pomocy dla Rolnictwa (FAPA), w ramach planu Sekretariatu Centralnego Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich na lata 2012/2013 zrealizował projekt zatytułowany: „Przedsiębiorcza wieś – innowacja i kreatywność wsparta PROW 2007-2013 – identyfikacja, opracowanie i upowszechnienie dobrych praktyk”.
Realizując projekt podjęliśmy próbę zgromadzenia wiedzy na temat udziału doradców we wspieraniu innowacyjnych projektów z zakresu przedsiębiorczości na obszarach wiejskich oraz jej usystematyzowania. Przeprowadzony został sondaż ankietowy, w którym uczestniczyło 208 doradców nadsyłając wypełnione ankiety.Wyniki sondażu pozwoliły na sformułowanie następujących ocen i wniosków:
1. Doradcy pracujący w publicznych jednostkach doradztwa rolniczego (WODR), zwłaszcza w Zespołach Powiatowych posiadają wystarczające kompetencje do udzielania wsparcia wnioskodawcom ubiegającym się o pomoc w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Posiadają wiedzę i umiejętności, które wykorzystują pomagając opracować wniosek, plan biznesu, dokumentację rozliczeniową. Najczęściej odpowiadają na zapotrzebowanie wnioskodawców zgłaszane do nich bezpośredni lub do biura Zespołu Powiatowego. Sami też prowadzą działania informacyjne i szkoleniowe w zakresie promocji PROW 2007-2013 i „wyszukują” potencjalnych wnioskodawców.
2. Z przeprowadzonego sondażu można wysnuć wniosek, że pewna grupa doradców dobrze sobie radzi z kreowaniem nowych pomysłów, z wprowadzaniem innowacji do rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich. Potrafią zidentyfikować potencjał innowacyjny lokalnych środowisk i zaproponować jego wykorzystanie w realizacji projektów. Należy również zauważyć, że jest grupa doradców, którzy posługują się pewnego rodzaju schematyzmem w proponowaniu rozwiązań biznesowych i ograniczają swoją działalność do wypełniania wniosków, co robią poprawnie i skutecznie.
3. Ogólnie można stwierdzić, że znaczna część doradców posiada umiejętność identyfikacji ciekawych przykładów realizowanych projektów, nie mniej pewne trudności sprawia im rozstrzyganie co jest dobrą praktyką, a co nie jest. Zdecydowana większość jest zainteresowana poszerzaniem wiedzy na ten temat i gotowa do działań doskonalących umiejętności identyfikacji, weryfikacji i oceny inicjatyw pod kątem zasad i kryteriów wyboru dobrych praktyk.
4. Analiza swobodnych wypowiedzi (na pytania otwarte ankiety sondażowej) prowadzi do postawienia tezy, że warto kontynuować pracę edukacyjną z doradcami w zakresie, nie tylko identyfikacji dobrych praktyk, ale również nauczenia doradców sporządzania opisów dobrych praktyk.
5. Doradcy posiadają znakomite rozeznanie co do realizowanych inicjatyw w zakresie przedsiębiorczości na obszarach wiejskich, znają beneficjentów, znają zrealizowane projekty, wiedzą jak funkcjonują rozpoczęte inicjatywy gospodarcze, identyfikują bariery rozwoju i potrafią wskazywać skuteczne rozwiązanie.
6. Sondaż okazał się skutecznym narzędziem do zgromadzenia danych umożliwiających dobre przygotowanie warsztatów dla opracowania dobrych praktyk, ale również zgromadzenia wiedzy inspirującej następne działania w zakresie gromadzenia
i opracowania ciekawych inicjatyw gospodarczych na wsi, a także kreowania innowacyjnych projektów w przyszłości.
Wyniki sondażu zostały wykorzystane w opracowaniu pakietów samokształceniowych udostępnionych doradcom w ramach seminarium internetowego pt.: "Innowacyjne projekty z zakresu przedsiębiorczości na obszarach wiejskich – ocena, weryfikacja i opracowanie dobrych praktyk". W seminarium uczestniczyło 107 doradców zapoznając się z następującymi problemami:
a. istota i definicja "dobrej praktyki" w rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich, definicja i rola kreatywności w rozwoju przedsiębiorczości; definicja i rola innowacyjności w rozwoju przedsiębiorczości;
b. sposób weryfikacji i monitorowania "dobrych praktyk";
c. metodyka opracowania i prezentacji "dobrej praktyki";
d. rola "dobrej praktyki" w promocji innowacyjnych projektów z zakresu przedsiębiorczości na obszarach wiejskich.
W trakcie trwania seminarium (7 dni) doradcy mieli możliwość wypowiadania się na forum dyskusyjnym, a na zakończenie uczestniczyli w czacie oraz sprawdzili stopień przyswojonej wiedzy poprzez test. W trakcie seminarium i również po, każdy uczestnik miał możliwość uzyskania wsparcia doradczego ze strony ekspertów, którzy pracowali z doradcami również w czasie warsztatów w Krakowie pomagając w opracowaniu i weryfikacji opisów przedsięwzięć do publikacji pt.: "Przedsiębiorcza wieś przykłady innowacyjnych projektów wspartych PROW 2007-2013".
W dniach 11-13 grudnia 2013 roku w CDR O/Kraków zostało przeprowadzone szkolenie warsztatowe dla 30 doradców, w czasie których wygłoszone zostały wykłady teoretyczne na tematy:
a. Rola "dobrej praktyki" w inspirowaniu procesów rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich;
b. Wykorzystanie "dobrej praktyki" w procesie edukacji podnoszącej kompetencje mieszkańców wsi do korzystania z instrumentów wspierających rozwój przedsiębiorczości;
c. Metodyka doradztwa w kreowaniu innowacyjnych projektów rozwijających przedsiębiorczość na obszarach wiejskich.
Uczestnicy warsztatów zapoznali się z dwoma przykładami zrealizowanych projektów wspartych środkami PROW 2007-2013 na obszarze województwa małopolskiego tj.: Zmodernizowane 150 hektarowe gospodarstwo rolne Pana Janusza Jurek w miejscowości Włostowicach, gmina Koszyce, powiat proszowicki oraz z inwestycjami w Firmie Net-Profit Warzywa & Owoce Sp. z o.o. działającej na terenie gminy Igołomia-Wawrzeńczyce.
W części warsztatowej doradcy, współpracując z ekspertami, przeprowadzili ocenę przygotowanych opisów przedsięwzięć z zastosowaniem opracowanej przez CDR O/Kraków matrycy oceny „dobrej praktyki”, a następnie pracowali nad ostatecznym kształtem swoich opisów.
Przygotowane opisy zostały opublikowane w wydawnictwie „Przedsiębiorcza wieś przykłady innowacyjnych projektów wspartych PROW 2007-2013”, w którym również opublikowano teksty o następującej problematyce:
• wprowadzenie do tematyki kreatywności i innowacji w rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich,
• rola „dobrej praktyki” w rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich,
• wprowadzenie do opisów przygotowanych przez doradców,
• prezentacja autorów opracowań,
• opinie ekspertów o przedstawionych przedsięwzięciach.
Publikacja w wersji elektronicznej będzie do pobrania wkrótce w zakłądce "Wydawnictwa".
Źródło
Centrum Doradztwa Rolniczego
http://cdr.gov.pl/
