W Wielkopolsce w roku 2023 uprawiano kukurydzę na areale 326 965 ha, co stanowi 20% areału gruntów rolnych w naszym województwie i 17,5% areału uprawy kukurydzy w Polsce.
Tegoroczna sytuacja rolników zasadniczo odbiega jednak od poprzednich lat. Niekontrolowany napływ zbóż z Ukrainy doprowadził do destabilizacji rynku zbożowego w Polsce oraz drastycznego spadku cen zbóż, co szczególnie uwidacznia się w okresie tzw. „żniw kukurydzianych”. Z rozeznań przeprowadzonych przez kierowników biur powiatowych Wielkopolskiej Izby Rolniczej wynika, że ceny w skupach wahają się w granicach od 390 do 450 zł/t i są one niższe od zeszłorocznych o blisko 60%. Niskie ceny skupu kukurydzy determinują również niskie ceny skupu pozostałych zbóż paszowych. Taka cena nie jest w stanie pokryć nawet kosztów produkcji, nie mówiąc o jakimkolwiek zarobku dla rolnika. Według naszych listopadowych kalkulacji wynika, że koszt uprawy 1 ha kukurydzy sięgają blisko 10.000 zł (przy założeniu średniego plonu 8t/ha to rolnik otrzyma zaledwie 3600 zł). Wielu rolników w tej sytuacji wstrzymuje się ze sprzedażą czekając na lepszą ceną. Zdaniem ekspertów rynkowych w bliższej perspektywie czasowej nie widać czynników, które mogłyby spowodować gwałtowne ruchy cenowe.
Wielkopolska Izba Rolnicza w związku z sygnałami od rolników oraz analizując rynek zbóż 7 listopada br. wystosowała pismo do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Roberta Telusa z apelem o uruchomienie skupu interwencyjnego kukurydzy oraz dopłat do sprzedanego przez rolników ziarna kukurydzy.
Poniżej przedstawiamy szczegółowe informacje o żniwach kukurydzianych w naszym województwie (informacje zebrane od rolników przez kierowników biur powiatowych WIR):
Żniwa kukurydziane w powiecie złotowskim mają się ku końcowi. Zaawansowanie żniw można ocenić na 99%. W gminie Jastrowie zauważono 40 ha nieskoszonej kukurydzy, ale taka sytuacja jest wyjątkiem. Zgodnie z sygnałami z terenu wynika, że kukurydza wyjątkowo dobrze plonowała - na poziomie od 8 do 14 ton z hektara. Cena ziarna kukurydzy w skupach na terenie powiatu złotowskiego jest bardzo niska i kształtuje się na poziomie 420/430 zł za tonę mokrego ziarna. Natomiast cena suchego ziarna kukurydzy o wilgotności poniżej 14,5% oscyluje na poziomie 600 zł za tonę. Najbardziej zadowoleni są hodowcy zwierząt, którzy zasiali kukurydzę na cele paszowe.
W powiatach chodzieskim, obornickim oraz wągrowieckim plony są ogromnie zróżnicowane w zależności od bonitacji gleby i ilości opadów, które były bardzo zróżnicowane w poszczególnych gminach. Średnio producenci rolni zbierali od 5 – 15 ton. Cena kształtuje się w granicach od 360 zł – 500 zł. Rolnicy zwracali uwagę na wysoką wilgotność oraz w niektórych przypadkach kombajny miały problemy ze zbiorem w związku z podmokłym terenem.
Jak informują rolnicy z powiatu międzychodzkiego plony są zróżnicowane, z początku był problem z wilgotnością, ale teraz jest lepiej. Cena to połowa z tej co w zeszłym roku, mimo to że plony są dobre to cena 450,00 zł w porównaniu z poniesionymi kosztami jest niska. Miejscami kukurydza jest jeszcze na polu nie zebrana z powodu dużych opadów deszczu i trudno wjechać kombajnem. Średni plon to ok. 10 ton.
Zarówno na powiecie gnieźnieńskim jak i wrzesińskim rolnicy wypowiadają się, że sam zbiór przebiegał bardzo spokojnie, brak wietrznej pogody przy żniwach jak i to że kukurydza nie była poprzewracana sprawiało dobry zbiór. Plony szacowały się w zależności od klasy ziemi - na II, III klasie - to około 10-11 t/ha, na V-klasie - 4 t/ha. Wilgotność ze względu na występującą suszę klasowała się około 22-23 %. Podmioty skupujące przyjmowały zbiory w cenie - od 420-450 zł /t.
W powiecie nowotomyskim tegoroczny zbiór kukurydzy dobiega końca. Na terenie powiatu nowotomyskiego było zasiane 7.277,57 ha kukurydzy. Część uprawy kukurydzy była przeznaczona na kiszonkę. Zbiory kukurydzy na ziarno były utrudnione z uwagi na nierówne dojrzewanie i obfite opady deszczu w czasie zbiorów. Wydajność w zależności od rodzaju gleby na której była posiana kukurydza kształtowała się od 5- 12 t/ha. Wilgotność wynosiła od 25 -34 %. Na plon kukurydzy miała również wpływ susza w okresie wegetacji. Skup mokrej kukurydzy przy wilgotności 30% wynosił 450 zł/t, a przy wilgotności 25 % - 500 zł/t. Natomiast sucha kukurydza obecnie jest skupowane w cenie 700-750zł/t. Do zbioru pozostała jeszcze kukurydza na polach gdzie nie można wjechać z uwagi na zastoiska wodne lub grzęski grunt. Jest to ok. 5%. Rolnicy, którzy zaplanowali jesienne zasiewy po zbiorze kukurydzy mają problem z uprawą pól i zasiewem.
Zarówno w powiecie grodziskim jak i wolsztyńskim żniwa kukurydziane praktycznie się zakończyły. Plony w obu powiatach podobne – od 4-5 t/ha na gorszych glebach do maksymalnie 14-15 t/ha. Cena oscylowała na poziomie ok. 430-450 zł plus vat, uzależnione to było też od wilgotności, która w obu powiatach wynosiła powyżej 30%. Cena “z umową” była nieco wyższa ok. 470 zł. Cena za tonę kukurydzy ok. 450 zł, przy cenie nawozów, które rolnicy zakupywali na wiosnę (ok. 3500 zł) powoduje, że rolnicy narzekają, iż koszty produkcji kukurydzy są niewspółmierne do otrzymanego zysku. Ponadto z uwagi na deszczową pogodę, w wielu miejscach rolnicy mieli problem aby zebrać plon – nie mogli wjechać sprzętem na pola.
Rolnicy z powiatu kościańskiego wskazują, że obecnie pojawiają się problemy za skupem kukurydzy paszowej, dodatkowo czasowe braki paliwa źle wpłynęły na zbiór. Na koniec żniw był problem z wjechaniem na pola. Średni plon na powiecie kościańskim: gm. Kościan 10-12t/ha, gm. Czempiń 6-10t/ha gm. Krzywiń 8-10t/ha. Rolnicy skarżą się na niską cenę w przedziale od 430 zł do 500 zł (500 zł to cena skupu zakontraktowanego).
Na terenie powiatów śremskiego oraz rawickiego plony kukurydzy wynosiły na glebach cięższych 9 – 12 ton/ha, natomiast na lżejszych IV – V klasa 4-5 t/ha. Ceny oferowane przez skupy są bardzo niskie i wynoszą od 390 do 430 zł/t. Z kolei rolnicy z powiatu leszczyńskiego informują, że plonowanie było bardzo zróżnicowane zależne od wilgotności oraz jakości gleby – od 10 do 17 t/ha przy wilgotności 35%. Nie było także nadzwyczajnej presji szkodników oraz chorób. Sprzedaż odbywa się bez problemów ceny – około 440-480 zł/t.
W powiecie kaliskim żniwa kukurydziane przebiegły sprawnie oraz bez większych problemów, chociaż rolnicy wskazują, że na słabych glebach była bardzo niska wydajność spowodowana zjawiskiem suszy (poniżej 3t/ha). Poza tym plony zróżnicowane w granicach 3-12t/ha. Ceny w skupach bardzo niskie – 400-450 zł/t.
W powiecie kępińskim i ostrzeszowskim żniwa kukurydziane są już całkowicie zakończone. Średnie plonowanie kukurydzy w pow. ostrzeszowskim 7,5 t/ha, w powiecie kępińskim średnio 8 t/ha. Cena mokrej kukurydzy w skupie na końcówce zbiorów wynosiła od 410 do 430 zł.
W południowej Wielkopolsce, w powiecie ostrowskim panowały warunki pogodowe, które nie sprzyjały wegetacji kukurydzy. Suchy i chłodny maj, oraz suchy czerwiec spowodował, że niektóre plantacje nie wzrosły. Niewielkie opady na przełomie lipca i sierpnia nie poprawiły sytuacji na niektórych plantacjach nie opłacało się dokonywać zbioru ok 5 %, w przypadku ok 25% rolnicy podejmowali decyzję o sprzedaży kukurydzy ziarna na kiszonkę lub na biomasę do biogazowni za kwotę 3-5 tys. zł za hektar. Około 10 % plantacji ziarno zostało zakiszone w rękawach i będzie wykorzystane bezpośrednio na paszę. Plony były mniejsze w przedziale 30% do 70 % w stosunku do lat poprzednich i zamykały się w przedziale 3 do 9 t/ha o wilgotności 30 %. Na polach pozostało do zbioru około 7% plantacji na które nie można wjechać sprzętem ze względu na podtopieniu lub brak ekonomicznego uzasadnienia ( koszty zbioru wyższe od wartości zbioru).
Opracowanie:
Andrzej Przepióra
Aleksander Poznański
Źródło
Wielkopolska Izba Rolnicza
http://www.wir.org.pl/