Produkcja ziemniaków jest istotnym elementem gospodarki naszego kraju. Polscy producenci prowadzą obrót ziemniakami nie tylko w granicach naszego kraju, ale również na terenie Unii oraz poza nią. Dlatego też, z perspektywy Polski bardzo istotna jest przedstawiana corocznie przez Komisję Europejską informacja, opracowywana na podstawie wyników kontroli urzędowych, realizowanych przez państwa członkowskie Unii pod kątem najważniejszych agrofagów „ziemniaczanych”, w tym w szczególności bakterii Clavibacter sepedonicus (sprawcy bakteriozy pierścieniowej). We wrześniu br. przedstawiono dane zbiorcze dla ziemniaków ze zbioru w roku 2020 i jednocześnie została oceniona unijna sytuacja fitosanitarna w sektorze ziemniaka i identyfikowane zagrożenia w jego uprawie.
Z przedstawionych przez Komisję danych, opartych na szacunkach urzędów kontrolnych w obszarze zdrowia roślin wynika, że uprawa ziemniaków w sezonie 2020 była prowadzona w Unii na powierzchni ponad 1,432 miliona hektarów. Areał uprawy w Polsce daje nam pierwsze miejsce w Unii Europejskiej w przypadku ziemniaków konsumpcyjnych i przemysłowych (tzw. towarowych) oraz czwarte miejsce dla sadzeniaków ziemniaka (6,439,70 ha) po Holandii, która jest liderem produkcji sadzeniaków wśród państw członkowskich, następnie Francji i Niemczech.
Dla zbioru 2020 do badań pod kątem bakterii Clavibacter sepedonicus (Cs) zostało pobranych 17 140 prób z ziemniaków konsumpcyjnych i przemysłowych oraz 10 746 prób z sadzeniaków ziemniaka (łącznie 27 886). Liczba partii, w których wykryto bakterię wyniosła odpowiednio – 9 partii sadzeniaków oraz 760 partii pozostałych ziemniaków. Dla wszystkich państw członkowskich UE, łącznie z Polską, wartości te wyniosły 16 partii sadzeniaków oraz 822 partie ziemniaków tzw. towarowych.
Pomimo nadal znacznej liczby wykryć w Polsce, na przestrzeni ostatnich siedemnastu lat, od przystąpienia Polski do Unii Europejskiej w roku 2004, wyraźnie widać, że sytuacja uległa zdecydowanej poprawie z pozytywną tendencją spadkową. Poziom porażenia, wyrażany przez Komisję stosunkiem liczby partii porażonych do liczby pobranych prób, dla ziemniaków ze zbioru 2004 r. wynosił odpowiednio, dla sadzeniaków – 3,8 % oraz dla pozostałych ziemniaków – 22,3 %. Dla ziemniaków z ubiegłego sezonu (2020) wartości te wyniosły – 0,084 % dla sadzeniaków oraz 4,434 % dla ziemniaków towarowych.
Liczba pobranych prób i wykryć Cs dla zbiorów ziemniaków w roku 2004 oraz w latach 2015-2020
Komisja doceniła wysiłki Polski zauważając również, że znacznie zwiększyliśmy ilość pobranych prób. Podkreślone zostało, że dla zbioru’2020 inspektorzy PIORiN pobrali o 20% więcej prób z sadzeniaków ziemniaka oraz, przede wszystkim, o 40% więcej prób z ziemniaków innych niż sadzeniaki. Co więcej, dotyczy to również prób pobranych od podmiotów niezarejestrowanych w urzędowym rejestrze podmiotów profesjonalnych PIORiN (deklarujących uprawę wyłącznie na własne potrzeby), a więc tam, gdzie istnieje większe ryzyko występowania i rozprzestrzeniania się bakterii ze względu na to, że nie są to wyspecjalizowane, profesjonalne gospodarstwa. Działania polegające m.in. na systematycznych badaniach laboratoryjnych, w tym docieranie także do niezarejestrowanych producentów, jest najlepszym sposobem eliminowania bakterii z krajowego systemu produkcji i walki z bakteriozą. Podstawą walki z bakterią jest wysadzanie zdrowego materiału, dlatego Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa swoimi wieloletnimi działaniami kontrolnymi zadbała o to, aby kwalifikowane sadzeniaki ziemniaka spełniały wymagania zdrowotnościowe i były jak najlepszej jakości, gdyż powszechne wysadzanie takiego materiału byłoby niewątpliwie kluczem do sukcesu w walce z bakteriozą pierścieniową ziemniaka. Biorąc pod uwagę dobre wyniki dotychczas podejmowanych przez Inspekcję działań, będą one kontynuowane, także w celu docierania do małych gospodarstw i systematycznego eliminowania ognisk choroby oraz edukowania producentów na temat sposobów walki z bakterią Clavibacter sepedonicus, gdyż w ten sposób możemy realnie wpływać na poprawę zdrowotności sektora produkcji ziemniaków w naszym kraju.
Wszelkie treści zamieszczone na tej stronie internetowej (teksty, zdjęcia itp.) podlegają ochronie prawnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2019, poz. 1231 z późn. zm.). GIORiN wyraża zgodę na wykorzystanie całości lub części powyższej informacji, pod warunkiem podania źródła i odnośnika do adresu strony internetowej piorin.gov.pl.
Źródło
Państwowa Inspekcja Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
http://piorin.gov.pl/
