3 listopada 2023 roku zostały opublikowane na stronie Komisji Europejskiej nowe przepisy dotyczące sektora owoców i warzyw, niektórych przetworów owocowych i warzywnych oraz sektora bananów.
Nowe rozporządzenia to:
- Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) 2023/2429 z dnia 17 sierpnia 2023 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 w odniesieniu do norm handlowych dotyczących sektora owoców i warzyw, niektórych przetworów owocowych i warzywnych oraz sektora bananów oraz uchylające rozporządzenie Komisji (WE) nr 1666/1999 oraz rozporządzenia wykonawcze Komisji (UE) nr 543/2011 i (UE) nr 1333/2011.
- Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) 2023/2430 z dnia 17 sierpnia 2023 r. ustanawiające przepisy dotyczące kontroli zgodności norm handlowych w odniesieniu do sektora owoców i warzyw, niektórych przetworów owocowych i warzywnych oraz sektora bananów.
Rozporządzenia te weszły w życie dwudziestego dnia po ich opublikowaniu, tj. 23 listopada 2023 roku, przy czym stosuje się je od dnia 1 stycznia 2025 roku.
Najważniejsze zmiany wynikające z Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2023/2429
- Rozszerzenie zakresu stosowania rozporządzenia do sektora owoców i warzyw, wybranych produktów sektora przetworzonych owoców i warzyw oraz bananów.
- Dodanie przepisu dotyczącego obowiązkowego znakowania krajem pochodzenia niektórych przetworów owocowych i warzywnych tj.: owoców suszonych, fig suszonych, winogron suszonych oraz dojrzewających bananów z zaznaczeniem, że do celów rozporządzenia państwo pochodzenia produktu ustala się zgodnie z art. 60 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiające unijny kodeks celny.
- Rozszerzenie szczegółowej normy handlowej, o normę dla bananów, która została określona w części B załącznika I. Rozszerzenie katalogu wyjątków od stosowania norm handlowych, w tym np.: zwolnienie produktów do sprzedaży detalicznej konsumentom na ich własny użytek i przeznaczonych do przetworzenia przez tych konsumentów.
- Objęcie obowiązkiem znakowania informacją o kraju pochodzenia, zgodnie z art. 76 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, produktów wyłączonych ze stosowania norm handlowych takich jak np.: grzyby nieuprawne, kapary, migdały, orzechy łuskane, mieszanki orzechów, szafran objęte są obowiązkiem.
- Dodanie przepisów dotyczących darowizny innej niż bezpłatna dystrybucja objęta porozumieniami i decyzjami.
- Dodanie przepisu odnoszącego się do zamieszczania dodatkowych określeń na etapie sprzedaży detalicznej sugerujących lepszą/wyższą jakość np.: ,,najwyższa jakość’’, ,,premium’’, lub podobnych sformułowań – stosowanie tego typu pojęć jest zabronione; etykieta nie może zawierać żadnego określenia jakości z wyjątkiem informacji określonych w wymaganiach dotyczących znakowania zawartych w poszczególnych normach handlowych.
- Doprecyzowanie zasad podawania państwa pochodzenia, dodanie wymogu - litery, którymi zapisuje się państwo pochodzenia, są większe i bardziej widoczne niż litery, którymi zapisuje się państwo, w którym znajduje się pakujący i/lub wysyłający oraz odmianę, jeżeli są różne.
- Uzupełnienie, w przypadku produktów, które są opakowane w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011(13), informacji wymaganych na mocy norm handlowych, o masę netto którą podaje się zgodnie z przepisami określonymi w powyższym rozporządzeniu.
- Zmiana przepisu dotyczącego mieszanek - dopuszczenie możliwości sporządzania mieszanek różnych produktów lub gatunków produktów, objętych rozporządzeniem, w opakowaniach o masie netto do 10 kg oraz zastąpienia nazwy państw pochodzenia określeniami takimi jak: „UE”; „spoza UE”; „UE i spoza UE”.
- Uwzględnienie możliwości etykietowania produktów informacją o pochodzeniu regionalnym lub lokalnym, o którym mowa w załączniku I część B.
- Zaktualizowanie treści norm handlowych stanowiących załącznik I do rozporządzenia, w tym np. rozszerzenie zakresu stosowania nomy handlowej dla owoców cytrusowych (norma będzie obejmowała poza cytrynami, mandarynkami i pomarańczami również limonki, grejpfruty i pomelo).
Najważniejsze zmiany wynikające z Rozporządzenia Wykonawczego Komisji (UE) 2023/2430
- Rozszerzenie definicji handlowca o działalność obejmującą produkty, o których mowa w art. 1 rozporządzenia delegowanego (UE) 2023/2429, tj.: produkty sektora owoców i warzyw, owoce suszone objęte kodami CN 0804 20 90, 0806 20 i ex 0813 oraz banany objęte kodem CN 0803 90 10.
- Doprecyzowanie zasady tworzenia bazy danych o handlowcach – państwa członkowskie będą określały warunki włączenia niektórych handlowców do bazy.
- Włączenie do rozporządzenia zasad kontroli bananów dotychczas określonych w Rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) nr 1333/2011 z dnia 19 grudnia 2011 r. ustanawiającym normy handlowe dotyczące bananów, zasady weryfikacji zgodności z tymi normami handlowymi i wymogi dotyczące powiadomień w sektorze bananów.
- Dodanie wzoru Świadectwa wyłączenia z obowiązku weryfikowania zgodności z normami handlowymi dotyczącymi bananów (załącznik II).
- Zaktualizowanie wzoru Świadectwa zgodności z normami handlowymi Unii Europejskiej dotyczącego świeżych owoców i warzyw oraz bananów (załącznik III).
- Dodanie zapisów dotyczących wymiany powiadomień o fałszowaniu – w przypadku, gdy kontrole zgodności wykażą możliwe nieuczciwe lub wprowadzające w błąd praktyki w odniesieniu do norm handlowych.
Dotychczasowe przepisy do 01.01.2025 r.
Do wskazanego terminu 01.01.2025 r. zastosowanie mają niezmiennie dotychczasowe przepisy, w tym: Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) nr 543/2011 z dnia 7 czerwca 2011 roku ustanawiające szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do sektora owoców i warzyw oraz sektora przetworzonych owoców i warzyw oraz Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 1333/2011 z dnia 19 grudnia 2011 r. ustanawiające normy handlowe dotyczące bananów, zasady weryfikacji zgodności z tymi normami handlowymi i wymogi dotyczące powiadomień w sektorze bananów.
Źródło
Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych
https://www.gov.pl/web/ijhars