Rolnicy otrzymują około 70 groszy za kilogram ziemniaków. W ubiegłym roku o tej porze dostawali 15 groszy.
- W tym roku na ziemniakach robią dobry biznes - mówi z zazdrością producent zbóż. Jego opinię potwierdzają rolnicy zajmujący się uprawą kartofli. - Jesteśmy zadowoleni - utrzymuje Roman Kałużny z Droszewa (powiat ostrowski), właściciel 13-hektarowej plantacji. Na końcu czerwca i lipca ziemianki odstawiał po 1,20 za/kg. - Cena w tym roku jest dość stabilna. Teraz trochę spadła, ale jesteśmy dużo do przodu, a plony aż tak nie spadły - podkreśla gospodarz. Specjaliści mówią, że plantacje są zróżnicowane i takie też będą zbiory. - Jest dużo upraw, które zostały zalane i sporo jest opanowanych przez zarazę ziemniaczaną - wyjaśnia Lech Beger, doradca rolny w gminie Jaraczewo (powiat jarociński). Na jakie plony mogą liczyć rolnicy w Wielkopolsce? - Przyjmujemy, że średnia w województwie wyniesie 245 kwintali z hektara. Plony będą niższe w graniach 5% do 8% procent, a to wynika z warunków pogodowych.
Nie było w tym roku praktycznie wiosny. Sadzenia ziemniaków były od 20 kwietnia do 10 maja. Nie jest to termin optymalny. Nawet te późne ziemniaki skrobiowe powinny być posadzone do 15 kwietnia - wyjaśnia Mieczysław Łepkowski, specjalista ds. roślin w Wielkopolskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Poznaniu. W jego ocenie także sierpniowa susza sprawiła, że bulwy roślin pozasychały i nie zdążyły się wykształcić. W przekonaniu plantatorów nie tylko warunki pogodowe sprawiły, że w tym roku wyrosło mniej kartofli. Według Kałużnego rolnicy w tym sektorze nie mieli pieniędzy i oszczędzali na jakości sadzeniaków, nawożeniu oraz środkach ochrony roślin.
Na cenę na pewno ma wpływ zmniejszająca się z roku na rok powierzchnia plantacji kartofli. W skali kraju areał upraw uszczuplił się około 5% w porównaniu z 2012 rokiem. Dlaczego rolnicy rezygnują z produkcji? - Po pierwsze, cena jest nieatrakcyjna w porównaniu do innych roślin, nie rekompensuje wszystkich poniesionych kosztów i ryzyka, jakie występują przy uprawie ziemniaka. Po drugie, jest napływ ziemniaków z różnych państw - uważa Beger.
Według lipcowo-sierpniowego raportu Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy ceny ziemniaków w Polsce są wysokie, ale ich poziom jest o kilkadziesiąt procent niższy niż w krajach Europy Zachodniej. „W sezonie 2012/2013 po raz pierwszy od akcesji Polski do UE, wolumen eksportu ziemniaków nieprzetworzonych może być większy od ich importu. Szacuje się, że w okresie lipiec 2012 do czerwiec 2013 eksport ziemniaków mógł wynieść 75 tys. ton, wobec 25 tys. ton w sezonie poprzednim” - czytamy wspomnianej analizie IERiGŻ- -PIB.
W opinii ekspertów i rolników złagodzenie przepisów fitosanitarnych w obrocie kartoflami może tę korzystną zmianę utrwalić. Przypomnijmy, w 2012 roku rolnicy organizowali protesty przeciwko niskim cenom i rygorystycznym obostrzeniom sprzedaży ziemniaków. Rolnicy i eksporterzy kwestionowali konieczność badania wszystkich ziemniaków pochodzących z gospodarstwa, które chciało zbyć ziemniaki zagranicą.
Komisja Europejska, po petycjach Ministerstwa Rolnictwa, zgodziła się na wprowadzenie korzystniejszych dla rolników zmian. - Teraz gospodarstwach, w których wysadzono wyłącznie sadzeniaki wykwalifikowane, na obecność bakteriozy będą badane ziemniaki przewidziane do wysyłki. Przejeżdża pracownik Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, pobiera 400 bulw, które trafiają do badań. Plombuje pomieszczenie, w którym są przechowywane ziemniaki. Po 12 godzinach są wyniki badań. Jeśli nie ma zastrzeżeń, to pracownik PIORiN zrywa plombę i w jego obecności jest ładowany tir. Pojazd jest plombowany, kierowca otrzymuje stosowne dokumenty i wyrusza w trasę - opisuje ostrowski rolnik.
355 tysięcy hektarów obsadzono ziemniakami w tym roku. W ubiegłym roku powierzchnia uprawy ziemniaków w Polsce wyniosła 373 tys. ha i była mniejsza od tej z 2011 roku o 8,2%, a w porównaniu z okresem 2001-2005 spadek ten wyniósł ponad 54%.
8 mln ton wyniosą tegoroczne zbiory i będą o około 1 mln ton niższe od tych z poprzedniego roku
Elżbieta Rzepczyk
