Z roku na rok rośnie liczba zarejestrowanych odmian rzepaku ozimego między innymi zrestorowanych hybryd wyhodowanych w systemie Ogura. System ten oparty jest na liniach męsko-sterylnych i przywracającym płodność restorerze. Jest to ogólnie dostępny i aktualnie najczęściej stosowany przez większość liczących się europejskich hodowli system.
Odmiany mieszańcowe zrestorowane tworzy się poprzez zapylenie linii męskostenełorylnej, składającej się wyłącznie z roślin niewytwarzających pyłku z linią męskopłodną, która składa się z roślin wytwarzających pyłek. Plon zebrany z roślin męskosterylnych stanowi nasiona pokolenia F1.Wszystkie rośliny wytwarzają pyłek, którym zapylają się same oraz zapylają rośliny sąsiednie. Czynnikiem decydującym o postępie w hodowli tego typu odmian jest skuteczna selekcja linii rodzicielskich mieszańców.
Charakteryzują się one wyższym potencjałem plonowania od odmian liniowych, który jest wynikiem efektu heterozji. W porównaniu do odmian populacyjnych plony tych hybryd są większe o kilkanaście procent. Jest to możliwe dzięki wytwarzaniu większej liczby rozgałęzień i łuszczyn. Silnie rozwinięty system korzeniowy pozwala na lepsze wykorzystanie azotu i wody. Szybki, dynamiczny rozwój roślin zwiększa ich konkurencyjność w stosunku do chwastów oraz ogranicza straty wody z gleby powodowane przez parowanie. Mieszańce mają też bardziej elastyczne okno siewu – można je siać w opóźnionym terminie. Odmiany te cechują się lepszą zimotrwałością, a także większą tolerancją na warunki stresowe, tolerancją na większość chorób grzybowych oraz odpornością na osypywanie. Odporność łuszczyn na pękanie spowodowana jest domieszką genów rzodkwi, przez co łuszczyny są bardziej odporne na uszkodzenia mechaniczne. Dzięki odporności na pękanie łuszczyn i osypywanie się nasion rzepaku zwiększa się bezpieczeństwo i stabilność plonu, zwłaszcza przy opóźnionych zbiorach, występowaniu niekorzystnych zjawisk atmosferycznych jak deszcze czy średni grad. Zalecana, prawidłowa obsada w przypadku siewu w optymalnym lub wczesnym terminie dla odmian mieszańcowych wyhodowanych w systemie Ogura wynosi 40-50 roślin/m²,a w liniowych nawet 70, co powoduje oszczędności w wydatkach na materiał siewny najwyższej jakości.
Przykładem takiej uniwersalnej odmiany wyhodowanej w systemie Ogura jest DK Exstorm. Jest to odmiana cechująca się wysokim i zarazem stabilnym plonowaniem oraz podwyższoną odpornością na osypywanie się łuszczyn. Bardzo wysokie plony można osiągnąć na lekkich i średnich oraz mniej zasobnych glebach przy mniejszych dawkach nawożenia azotowego. Cechuje się bardzo dobrą zimotrwałością, bardzo wysoką tolerancją na zgniliznę kapustnych i wysoką na zgniliznę twardzikową. Przy zachowaniu rekomendowanej obsady roślin nie łamie się i nie wylega. Ponadto jej nasiona charakteryzują się wysokim zaolejeniem.
Liczne badania i doświadczenia wskazują, że mieszańce wyhodowane w systemie Ogura cechują się nie tylko wyższym plonem, większą masą 1000 nasion i wyższą zawartością tłuszczów w nasionach., ale także lepszą zimotrwałością i odpornością na pękanie i osypywanie się nasion. Warto więc rozważyć wybór jednej z takich odmian.
Anna Rogowska
Agencja Prasowa Jatrejon
