Dzień Kawy, który przypada 29 września, możemy celebrować z pewnością, że napar pochodzi z ziaren wysokiej jakości. Takie wnioski wypływają z ostatniej kontroli przeprowadzonej przez IJHARS. Czym kierować się przy wyborze gatunku kawy? W poniższym tekście można znaleźć odpowiedź na to i wiele innych pytań.
Ziarna kawy pozyskiwane są z owoców wiecznie zielonego krzewu kawowca. Po zbiorze owoce są oczyszczane z zewnętrznej otoczki – tak powstaje kawa zielona. I to ona w swojej pierwotnej, surowej wersji krąży po świecie.
Stopień zmielenia ziaren
Kawa swój niepowtarzalny smak i aromat zawdzięcza między innymi stopniowi zmielenia jak i palenia. Im kawa drobniej zmielona tym szybciej się zaparzy, ale jej smak będzie gorzkawy i ciężki. Ziarna kawy grubo zmielone to gwarancja otrzymania naparu o łagodnym smaku, ale dużej kwasowości. Zatem stopniem zmielenia ziaren regulujemy moc napoju.
Pochodzenie
Na smak kawy wpływa również środowisko, w którym krzewy kawowca rosną. Kawa z Kenii to odmiany o owocowym smaku. Gwatemala to kawa pachnąca czekoladą. W Indonezji królują kawy o korzennym aromacie i smaku. Zatem niech nie zdziwi nas posmak cytryn, jagód czy winorośli w filiżance aromatycznego napoju.
Smak i aromat kawy - proces palenia
Możliwość wydobycia tych aromatów daje nam proces palenia ziaren. Im jaśniejsze ziarna (tj. delikatniejsze palenie), tym więcej owocowych i kwaśnych tonów zostaje zachowanych w kawie. Kawa średniego poziomu palenia jest słodsza i z niewielką ilością nut kwasowych, ponieważ w trakcie termicznej obróbki wydzielają się cukry. Następnie, gdy cukier zacznie się karmelizować i staje się gorzki, otrzymujemy kawę ciemną o nucie czekolady, prawie bez kwasowości.
Na świecie uprawia się trzy gatunki kawy: arabikę, robustę oraz liberikę. 99% kawy będącej w obrocie detalicznym to kawy ziarniste i mielone z gatunku arabiki i robusty oraz ich mieszanki.
Czym kierować się przy wyborze gatunku kawy?
Arabika to kawa o słodkawym posmaku z nutą czekolady, orzechów i karmelu, ale może mieć bardziej owocowy, kwaskowy smak. Świetnie sprawdzi się jako kawa bez dodatków.
Robusta to przede wszystkim mocniejszy i bardziej gorzki smak, z posmakiem zbóż i orzeszków ziemnych. Mieszanki ziaren, które zawierają robustę, najlepiej nadają się do kaw białych. Nawet jeśli lubisz kawę z dużą ilością mleka, silny kawowy smak i tak pozostanie w filiżance.
Jedna ważna informacja: robusta ma znacznie wyższą zawartość kofeiny w porównaniu do arabiki. Zatem na wieczorne latte lepiej wybrać ziarna łagodniejszej arabiki.
Aby wypić dobrą kawę nie trzeba być baristą. Wystarczy garść podstawowych informacji o stopniu palenia, mielenia czy też cechach gatunkowych kawy. Pyszna, wysokiej jakości kawa nie zawsze jest najdroższa, wszystko zależy od gustu. Faktem natomiast jest to, że kawa po zmieleniu szybko traci wiele ze swych walorów smakowych i zapachowych, więc najlepiej jest mielić ją bezpośrednio przed zaparzaniem.
Jakość handlowa kawy
O jakość kawy dostępnej na rynku, również tej rozpuszczalnej, dba Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. W toku ostatniej kontroli przeprowadzonej w IV kwartale 2022 roku zarówno u producentów, w sklepach, jak i w gastronomii (popularne coffee bary) nie stwierdzono wśród skontrolowanych partii nieprawidłowości w zakresie cech organoleptycznych. Jedna skontrolowana partia kawy (u producenta) zawierała wyższą zawartość cukrów, niż deklarował producent, co było związane ze zbyt mocnym upaleniem ziaren. W sklepach oraz w gastronomii żadne nieprawidłowości nie wystąpiły.
W przypadku kontroli znakowania nie najlepiej wypadły opakowania kawy pochodzące z importu znajdujące się w sklepach. Do głównych nieprawidłowości należy zaliczyć przede wszystkim brak polskiego oznakowania. Zarówno w odniesieniu do całości oznakowania jak i poszczególnych składowych, np. warunków przechowywania, daty minimalnej trwałości czy też instrukcji użycia. Kawa produkowana przez rodzimych producentów była w całości oznakowana prawidłowo.
Źródło
Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych
https://www.gov.pl/web/ijhars
