Rok 2017 obfitował w jubileusze obchodzone przez Kółka Rolnicze i Koła Gospodyń Wiejskich, organizacje wielopokoleniowe, których największym kapitałem jest niezmiennie zaangażowanie ich członkiń i członków, poświęcony czas i praca. Cieszymy się, że Wielkopolska Izba Rolnicza mogła wziąć udział w tych wydarzeniach. Dlatego należy pokrótce przypomnieć historię ich powstania na ziemiach polskich.
Aby mówić o Kółkach Gospodyń Wiejskich należy wspomnieć o Kółkach Rolniczych, bo to od nich wszystko się zaczęło. Ojcem Kółek Rolniczych był Juliusz Kraziewicz, patriota, aktywny działacz oświatowo–gospodarczy. To on 1 października 1862 roku utworzył Włościańskie Towarzystwo Rolnicze, krzewiące ideę wspólnej organizacji wzajemnie się wspierającej i pomagającej innym. Po Kółkach Rolniczych przyszła kolej na zakładanie organizacji wiejskich kobiet. I już 14 marca 1866 roku w Piasecznie koło Gniewa odbyło się pierwsze spotkanie „Towarzystwa Gospodyń” pierwowzór dzisiejszego KGW. Przewodniczącą została Januaria Kalksteinowa. Towarzystwo Gospodyń z roku na rok zyskiwało popularność.
Wówczas głównym zadaniem Kółek Rolniczych i Kółek Włościanek była obrona polskich rodzin przed wynarodowieniem i wydziedziczeniem, obrona polskości przed germanizacją poprzez zachowanie polskiej mowy i religii katolickiej, poprawa gospodarności, propagowanie ogrodnictwa i zachowanie regionalnego folkloru w zaborze pruskim.
W Wielkopolsce pierwsze Koło Włościanek zostało założone 17 marca 1907 roku w Żegocinie koło Pleszewa przez Teofilę Chłapowską.
W styczniu 1921 roku Związek Kółek Włościanek oddzielił się od patronatu Związku Kółek Rolniczych i jako samodzielny związek przyłączył się do Wielkopolskiej Izby Rolniczej w Poznaniu. Na podstawie zawartej umowy Wielkopolska Izba Rolnicza pokrywała koszty utrzymania biura związku, w tym opłacała wynagrodzenie kierowniczki biura, części instruktorek i prelegentów. Kółka Włościanek podejmowały prace oświatowo-gospodarcza wśród włościanek – uwzględniając przede wszystkim potrzeby z życia i gospodarstwa gospodyń wiejskich. Wielką role odgrywały kilkudniowe lub parotygodniowe kursy gospodarstwa domowego, żywieniowe, dietetyki, hodowli inwentarza, ogrodnictwa, sadownictwa, robót ręcznych. Dumą członkiń były ich ogrody. W miejscach zaniedbanych powstawały ogrody, sady, kwietniki i warzywniki, a wszystko to dzięki fachowemu instruktażowi i wspólnemu zakupowi drzew i nasion kwalifikowanych. Kółka Włościanek urządzały wiele imprez kulturalnych, rozrywkowych: zabawy taneczne, wieczornice, dożynki, przedstawienia amatorskie, opłatek.
Po odzyskaniu niepodległości zadania, obowiązki i cele Kółek Włościanek zmieniły się. Często powstawały przy parafiach rzymsko-katolickich i ich patronami zazwyczaj byli proboszczowie. Druga Wojna Światowa i okupacja uniemożliwiły działalność Kółkom Włościanek, a władze Polski Ludowej w 1945 roku wydały zakaz ich istnienia pod nazwą Kółek Włościanek. W całej Polsce wprowadzono nazwę Koła Gospodyń Wiejskich.
Najstarsze reaktywowane Koło Gospodyń Wiejskich w gminie Pleszew po drugiej wojnie światowej to: KGW Kuczków, KGW Ludwina założone 22 października 1957 roku, KGW Dobra Nadzieja 18 października 1957 roku oraz KGW Brzezie.
Koło Gospodyń Wiejskich w Kuczkowie 17 listopada świętowało swój jubileusz 70-lecie istnienia. Powstało 17 listopada 1947 roku z inicjatywy ówczesnej instruktorki Związku Pomocy Chłopskiej w Jarocinie – Janiny Sobczak. Koło liczyło wówczas 27 członkiń. Przewodniczącą została Weronika Jankowska, która swoja funkcje pełniła niezmiennie przez 35 lat, później jej następczynią została Grażyna Rupiczak. Z roku na rok przybywało członkiń, powstał zespół teatralny i taneczny pod kierownictwem Janiny i Teodory Ferencówny i Mieczysława Piekuta. Występy uświetniały różne uroczystości nie tylko w Kuczkowie, ale i w okolicznych miejscowościach. Panie organizowały kursy, spotkania, zabawy taneczne, wieczorki, szkolenia podnoszące świadomość w zakresie profilaktyki zdrowia, higieny, estetyki zagród wiejskich, uprawy warzyw i kwiatów, pokazy żywnościowe, rozprowadzały pisklęta drobiu. Organizowano kursy garmażeryjno-cukiernicze, kursy robótek ręcznych. Członkinie pomagały w wyplataniu wieńców i ciast dożynkowych. Przez wiele lat organizowały Dożynki Wiejskie, Dzień Seniora czy Dzień Matki.
Kółko Rolnicze w Brzeziu rozpoczęło swoją działalność 30 marca 1957 roku. Liczyło wówczas 15 członków. Działalność Kółka na przełomie lat 60-tych skierowana była głównie na pomoc rolnikom. Powstawały bazy maszynowe, które w późniejszym czasie przekształciły się w Spółdzielnie Kółek Rolniczych wyposażone w sprzęt rolniczy, który świadczył usługi w okolicznych gospodarstwach. Organizowano szkolenia na tematy wynikające z potrzeb nowoczesnej wsi. Przez 60 lat wiodącymi działaczami Kółka Rolniczego w Brzeziu byli: Władysław Bigoś, Walenty Bochniak, Stanisław Pera, Józef Komorniczak, Czesław Gadomski oraz od 1989 roku Jan Noskowski – Prezes Kółka. Członkami Zarządu byli: Rozalia Kubiak, Władysław Zdunek, Czesław Karszkiewicz, Antoni Światek, Dariusz Góralczyk, Marian Garsztka, Józef Zdunek, Jerzy Frencel, Władysław Nowaczyk, Włodzimierz Buliński, Krystyna Tymecka, Józefa Michalak, Kazimierz Kordylas. W skład obecnego Zarządu wchodzą Jan Noskowski-Prezes, Piotr Magnuszewski-Zastępca; Henryk Gil- Sekretarz; Władysław Famulak-Skarbnik; Kazimierz Kordylas-Członek Zarządu.
Koło Gospodyń Wiejskich w Brzeziu zostało założone 19 grudnia 1957 r. pod kierunkiem instruktorki Balbiny Frąszczak. Do ówczesnej organizacji wstąpiło 19 kobiet. Przewodniczącą została Cecylia Zdunek. Celem Koła było wspólne podnoszenie wiedzy i umiejętności dla dobra wspólnego, rodziny i wsi. W czasie kadencji pierwszego zarządu utworzono Zespół Artystyczny, w którym działająca aktywnie młodzież uświetniała uroczystości nie tylko w Brzeziu, a lecz również w okolicznych wioskach. Organizowano kursy gotowania, wykłady szkoleniowe z zakresu rolnictwa oraz dożynki wiejskie. W późniejszych latach tj. od 1967 roku zakres działalności Koła został rozszerzony o współpracę z miejscową szkołą podstawową, organizowano Dzień Kobiet, zabawy taneczne, pokazy chowu cieląt i prosiąt, czystości udoju mleka, wykłady lekarskie oraz kursy robót ręcznych. Zarząd KGW zmieniał się wielokrotnie. Od 11 lutego 2011 r. Przewodniczącą jest Ewa Kałużna.
Dziś Kółko Rolnicze w Brzeziu aktywnie współpracuje z Kołem Gospodyń Wiejskich. Wspólnie organizują Dożynki Wiejskie, Festiwal Wielkopolskiej Pyry, Dzień Kobiet, Festyn Rodzinny, Andrzejki, Wigilie, Zabawę Karnawałową, Gminny Wypiek Ciasta Domowego.
25 listopada w Sali Wiejskiej Domu Kultury w Brzeziu organizacje te obchodziły swój diamentowy jubileusz. Były podziękowania, dyplomy, kwiaty oraz upominki.
Bardzo dziękujemy, że Wielkopolska Izba Rolnicza mogła uczestniczyć w tych jubileuszach. Składamy serdeczne podziękowania wszystkim Kółkom Rolniczym oraz Kołom Gospodyń Wiejskich za zaproszenia na Wasze uroczystości i życzymy nowych twórczych pomysłów, następnych jubileuszy oraz dalszej wytrwałości na rzecz lokalnego środowiska.
Lidia Ryszewska
Foto: Gazeta Pleszewska
Źródło
Wielkopolska Izba Rolnicza
http://www.wir.org.pl/
