29 stycznia br. w Zespole Szkół im. Stanisława Mikołajczyka w Opatówku odbyło się inauguracyjne forum rolnicze powiatów kaliskiego i pleszewskiego rozpoczynające cykl spotkań informacyjno-szkoleniowych pod nazwą „Wielkopolskie Fora Rolnicze”.
Tegoroczne fora odbywają się pod patronatem honorowym Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Czesława Siekierskiego, Wojewody Wielkopolskiego – Agaty Sobczyk oraz Marszałka Województwa Wielkopolskiego – Marka Woźniaka. W forum udział wzięło blisko 300 osób, a wśród nich byli: rolnicy, działacze samorządu rolniczego oraz organizacji rolniczych, przedstawiciele instytucji działających w otoczeniu rolnictwa oraz partnerzy projektu. Przybyli również przedstawiciele redakcji, które objęły patronat medialny nad tym wydarzeniem.
Uroczystego otwarcia dokonał Prezes Wielkopolskiej Izby Rolniczej – Mieczysław Łuczak, który przywitał wszystkich zgormadzonych i przedstawił formułę spotkania. W swoim wystąpieniu Prezes podkreślił, że jest to już 17. edycja forów podczas których wiele instytucji działających na rzecz rolnictwa dzieli się z rolnikami najważniejszymi informacjami potrzebnymi do codziennego funkcjonowania gospodarstwa rolnego.
Wśród zaproszonych gości byli: Barbara Oliwiecka – Poseł na Sejm RP, Andrzej Grzyb – Poseł na Sejm RP, Wiktor Szmulewicz – Prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych, Krzysztof Grabowski – Wicemarszałek Województwa Wielkopolskiego, Krzysztof Nosal – Starosta Kaliski, Jolanta Nawrocka – Delegat do Krajowej Rady Izb Rolniczych oraz Członek Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych, Katarzyna Szczepaniak - Dyrektor Biura KRIR, a także Zarząd Wielkopolskiej Izby Rolniczej, Dyrektorzy instytucji działających na rzecz rolnictwa oraz przede wszystkim licznie zgormadzeni rolnicy.
Następnie głos zabrała Sylwia Janiczak-Malewska – V-ce Dyrektor Zespołu Szkól im. Stanisława Mikołajczyka w Opatówku, która wskazała na owocną współpracę z Wielkopolską Izbą Rolniczą i wyraziła zadowolenie, że tak ważne wydarzenie jak forum rolnicze odbywa się właśnie na terenie szkoły w Opatówku.
Ponadto przedstawiła także ofertę dydaktyczną szkoły oraz kierunki w jakich placówka kształci młodzież, a są to m.in.: technik ogrodnik, technik agrobiznesu, technik mechanizacji rolnictwa i agrotechniki. Szczegółową ofertę szkoły mogą Państwo zobaczyć tutaj
W kolejnym punkcie wystąpienia dokonał Wicemarszałek Województwa Wielkopolskiego – Krzysztof Grabowski, który podziękował za zaproszenie i wskazał na konieczność organizacji takich spotkań dla rolników jakimi są fora rolnicza. W swoim wystąpieniu Marszałek opowiedział o powołaniu Wielkopolskiej Rady Rolniczej – ciała doradczego Zarządu Województwa Wielkopolskiego, która już funkcjonuje od blisko roku, w składzie której znajduje się Prezes Wielkopolskiej Izby Rolniczej – Mieczysław Łuczak.
Powołanie Wielkopolskiej Rady Rolniczej to krok do lepszego poznania bieżącej sytuacji w rolnictwie, która jest omawiana przez ekspertów wielu branż rolniczych. Do jej zadań należy m.in. opiniowanie, jak również wspieranie działań realizowanych w sektorze rolno-spożywczym przez Zarząd Województwa Wielkopolskiego oraz działania promocyjne i interwencyjne na rzecz Wielkopolskiego rolnictwa.
Wiktor Szmulewicz Prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych podkreślił, że obecna sytuacja na rynkach rolnych jest trudna. Ukraina jest państwem, które chce wstąpić do Unii Europejskiej, ale w pierwszej kolejności musi spełnić standardy europejskie, państwu Polskiemu te standardy zostały również narzucone. Sytuacja Ukrainy jest trudna, ponieważ zmaga się z wojną, w związku z tym Europa zgodziła się na wolny handel, ale bez uregulowania w najbliższym czasie sytuacji rynków rolnych, może dojść do gigantycznego kryzysu w rolnictwie i upadku wielu gospodarstw rolnych.
Ogólnopolski protest rolników, który w pełni był popierany przez Krajową Radę Izb Rolniczych i Wielkopolską Izbę Rolniczą pokazał jedność europejskich rolników w walce o zmianę Wspólnej Polityki Rolnej. Niezadowolenie rolników wynika przede wszystkim z braku opłacalności produkcji i zapewnienia jej ciągłości. Protestujący rolnicy wyrazili swój sprzeciw przeciwko ograniczeniu produkcji roślinnej i zwierzęcej oraz nakładaniu kolejnych obostrzeń środowiskowych wynikających z wprowadzenia nowego Zielonego Ładu. Konieczna jest weryfikacja i zmiany Wspólnej Polityki Rolnej biorąc pod uwagę ochronę środowiska ale przede wszystkim usunięcie m.in. sztywnych przepisów takich jak terminy kalendarzowe na wysiew nawozów, zgłaszania kiedy wyjechało się z obornikiem na pole itp. Do dnia dzisiejszego nie wiadomo, jak zostaną rozliczone wnioski rolników, którzy wnioskowali o realizację ekoschematów, dziś w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi analizowane są wszystkie te dane, aby można było podjąć decyzję o stawkach. Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz podkreślił, że dla nas najważniejsze jest zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego.
Podczas wystąpienia Prezesa Krajowej Rady Izb Rolniczych udało się połączyć zdalnie z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Czesławem Siekierskim, który na wstępie przeprosił wszystkich przybyłych na Forum za swoją nieobecność. Podczas rozmowy Minister wskazał, że Komisja Europejska wie, że popełniła błędy np. w przypadku ekoschematów, jednak jest ostrożna i propozycje Komisji powstają w nowym wydaniu. Pod wpływem protestu europejskich rolników, Unia Europejska mówi, że musimy coś zmienić. Chcemy, żeby był ten import z Ukrainy licencjonowany przez stronę ukraińską i także w jakiś sposób nadzorowany przez stronę polską, żebyśmy wiedzieli, co wpływa, w jakiej skali. Czesław Siekierski podczas rozmowy przekazał, że nasz kraj dąży do dwustronnego porozumienia z Ukrainą w kwestii warunków importu artykułów rolno-spożywczych.
Minister wskazał, że uczestnicząc w Światowym Szczycie Ministrów Rolnictwa z okazji 14. Globalnego Forum Żywności i Rolnictwa, które odbyło się 20 stycznia br. w Berlinie swoje stanowisko w zakresie zagwarantowania optymalnych warunków umożliwiających zrównoważany rozwój polskiej wsi, rolnictwa oraz zapewnienie bezpieczeństwa żywności. Zdaniem Ministra zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego nie będzie możliwe, jeśli rolnictwo nie będzie efektywnym dostawcą wysokiej jakości żywności oraz jeżeli nie będzie konkurencyjne i innowacyjne. W świetle tych wyzwań koniecznym jest umieszczenie rolnictwa i bezpieczeństwa żywnościowego wśród najwyższych priorytetów światowych oraz unijnych.
Podczas rozmowy Minister przekazał, że wobec wydarzeń wojennych toczących się za naszą wschodnią granicą oraz niepokojów wzbudzanych w innych rejonach świata gwarancja bezpieczeństwa żywnościowego jest sprawą kluczową. Aby je zapewnić, należy zapewnić opłacalność produkcji rolniczej gospodarstwom rolnym. Zdaniem Ministra, rolnicy powinni otrzymać należyte wsparcie w ramach WPR UE, a także działań krajowych.
Barbara Oliwiecka poseł na Sejm RP poinformowała, że z niedowierzaniem słuchała jakie obowiązki i obostrzenia musi spełnić polski rolnik, w pełni rozumie sytuację i chęć zmian przepisów, przekazała również, że czeka za raportem suszy, ponieważ chce się przyjrzeć tej sytuacji. Poseł życzyła zebranym wytrwałości, siły i sukcesów w zmianach przepisów oraz owocnych obrad.
O drastycznym spadku opłacalności produkcji rolnej w 2023 roku opowiedział starszy specjalista Wielkopolskiej Izby Rolniczej – Andrzej Przepióra. Poprzedni rok był bardzo trudny dla polskiego rolnictwa. Był to rok charakteryzujący się kryzysem ekonomicznym, który zdominował sektor rolno-spożywczy. Prelegent wskazał, że od dłuższego czasu mamy do czynienia z ogromnym kryzysem, który obejmuje wszystkie kierunki produkcji rolnej. Jak wynika z kalkulacji prowadzonych przez Wielkopolską Izbę Rolniczą w ubiegłym roku jedynie produkcja buraków cukrowych była na „plusie”.
Andrzej Przepióra wskazał na sytuację związaną z importem cukru z Ukrainy oraz planami zwiększenia zasiewów w bieżącym roku. Prelegent przedstawił wykresy z których jasno wynika, że ceny w skupach drastycznie spadły przy stale rosnących kosztach produkcji. Według Andrzeja Przepióry jak koszty produkcji raz wzrosły to zazwyczaj już nie spadają. Prelegent odniósł się także do ubiegłorocznej edycji forów pod nazwą „Wielkopolskie Fora Rolnicze – Wspólnie dla Wielkopolskiej Wsi” podczas których omawiane zostały zasady Krajowego Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Przesłaniem dla organizatorów forów było to, aby przed rozpoczęciem naborów rolnicy zostali dobrze poinformowani o wszystkich możliwościach, z jakich mogą skorzystać. Niestety według ogólnodostępnych danych zaledwie 30% rolników zdecydowało się skorzystać z ekoschematów. Obecnie dostrzegane są problemy związane z ekoschematami, które jako Wielkopolska Izba Rolnicza zauważyliśmy już przy pierwszym projekcie KPS, do którego zgłosiliśmy ponad 150 uwag. Prelegent podczas prelekcji wskazał, że kończy się derogacja dwóch zasad warunkowości (GAEC 8 – Utrzymanie elementów i obszarów nieprodukcyjnych (koniec możliwości prowadzenia produkcji na gruntach ugorowanych), GAEC 7 – Zmiana i dywersyfikacja upraw. Według prelegenta to są jedne z głównych przyczyn protestów zarówno w Polsce, jak i Europie.
Kolejnym prelegentem był Rafał Sobczak - kierownik Biura Działań Społecznych i Środowiskowych oraz Płatności Bezpośrednich Wielkopolskiego Oddziału Regionalnego ARiMR, który omówił najważniejsze zagadnienie aktualnie realizowane w ARiMR. Pierwszym z nich jest temat płatności bezpośrednich w perspektywie 2023-2027. Prelegent wymienił z jakich płatności mogli skorzystać rolnicy oraz stan zaawansowania wypłat. Przedstawiciel ARiMR przekazał, że w naszym województwie został już wypłacony blisko 1 mld zł w ramach zaliczek, a blisko 9 mld w skali kraju. Jeżeli chodzi o stan zaawansowania kampanii to jest on na poziomie 45% wydania decyzji. Prelegent przedstawił uczestnikom forum także jakie programy Agencja zrealizowała w ubiegłym roku. Wśród programów, których łączna pula wyniosła 8,14 mld zł były m.in.: dopłaty do pszenicy, mokrej kukurydzy, nawozów oraz materiału siewnego.
Podczas swojego wystąpienia Rafał Sobczak przekazał istotne informacje o przyznaniu rolnikom pomocy suszowej za 2023 rok. Według prelegenta prace są już na ukończeniu, a w zasadach przyznawania pomocy suszowej będą korzystne dla rolników zmiany.
Jak przekazał Rafał Sobczak „Wychodząc naprzeciw licznym głosom rolników wyłączone zostaną straty w uprawach od strat w produkcji zwierzęcej i w całym gospodarstwie. To oznacza, że rolnicy, którzy mieli straty w uprawach powyżej 30%, ale razem z produkcją zwierzęcą w całym gospodarstwie mieli poniżej 30%, będą się kwalifikowali do otrzymania tej pomocy”.
Prelegent poruszył także ważny temat, o który pytali zgromadzeni na sali rolnicy czyli ekoschematy. Obecnie Ministerstwo analizuje wszystkie dane dotyczące liczby hektarów objętych ekoschematami i już niebawem zapadnie decyzja o stawkach. Planuje się, że w lutym będą wydawane pierwsze decyzje, a na początku marca Agencja „wypuści” pierwsze przelewy na konta rolników. Rafał Sobczak przekazał, że decyzje o przyznaniu dopłat i ekoschematów Agencja musi wydać do końca maja br., a przelewy muszą być zrealizowane do końca czerwca br.
Przedstawiciel ARiMR omówił także programy zaplanowane na 2024 rok, wśród których są:
Dopłaty do kukurydzy:
- W Wielkopolsce stawka 500 zł do ha uprawy kukurydzy zadeklarowanej we wniosku obszarowym na 2023 rok (z wyłączeniem kukurydzy na kiszonkę).
- Środki: 1 mld zł z możliwością zastosowania współczynnika korygującego.
- Nabór do dnia 29.02 – szacowana liczba ok 40 tys. rolników w Wlkp.
- Brak konieczności składania faktur. Max. 100 ha
Buhaj +:
- Dopłata do zakupionego w roku złożenia wniosku o udzielenie pomocy lub w roku poprzedzającym rok złożenia takiego wniosku, co najmniej jednego czystorasowego buhaja rasy mięsnej w wieku powyżej 13 miesięcy, dla którego wystawiono świadectwo zootechniczne.
- Do wniosku dołącza się dokument potwierdzający zakup buhaja oraz kopię świadectwa zootechnicznego.
- Kwota 5tys. zł x liczba zwierząt (nie większej niż iloraz średniej liczby krów w gospodarstwie i liczby 30).
Susza i inne klęski:
- O pomoc będą mogli ubiegać się producenci rolni, w których gospodarstwie rolnym powstały szkody w uprawach rolnych spowodowane wystąpieniem w 2023 r. niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, wynoszące powyżej 30 proc. średniej rocznej produkcji roślinnej.
- Do niekorzystnych zjawisk zalicza się nie tylko susza, ale i grad, deszcz nawalny, ujemne skutki przezimowania, przymrozki wiosenne, powódź, huragan, piorun, obsunięcie się ziemi lub lawina.
- Termin składania wniosków o pomoc oraz wysokość stawki pomocy minister rolnictwa ma ogłosić w Biuletynie Informacji Publicznej. Natomiast wysokość tej stawki ogłosi najpóźniej 7 dni przed rozpoczęciem terminu składania wniosków o przyznanie pomocy.
Andrzej Grzyb Poseł na Sejm RP przekazał, że popiera ideę organizacji Wielkopolskich Forów Rolniczych. Poinformował, że w obecnej chwili najważniejsza jest stabilizacja rynków rolnych. Rynek cukru zaczyna się destabilizować, cukrownie mają propozycję, aby zmniejszyć produkcję, ale utrzymać ceny na tym samym poziomie, ponieważ jest to trudny kierunek produkcji. Zmian Wspólnej Polityki Rolnej; ekoschematów i warunkowości w tym roku rozliczeniowym nie da się nanieść, ale trzeba zrobić wszystko, żeby ten system działał racjonalnie.
Ze względu na zbyt powolne wdrażanie koniecznej transformacji energetycznej – polskie firmy mogą wkrótce zostać wypchnięte z międzynarodowego łańcucha ze względu na ślad węglowy.
Jak podkreślił Andrzej Grzyb, naszym priorytetem jest również konieczność transformacji energetycznej. Wdrożenie we właściwym czasie rozwiązań znacząco zmniejszy wpływ obecnego kontekstu polityki międzynarodowej na sytuację energetyczną w Polsce.
Podczas forum rolnicy mieli także możliwość odwiedzenia stosik informacyjnych, gdzie mogli zasięgnąć porad w indywidualnych sprawach.
Stoiska przygotowały następujące instytucje: Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych „TUW”, Państwowa Inspekcja Pracy, Centrum Doradztwa Rolniczego, Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych, BNP Paribas bank Polska, KRUS Kalisz i Pleszew, Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza, PIORIN Kalisz i Pleszew, Inspekcja Weterynaryjna Kalisz i Pleszew, Bank Spółdzielczy Ziemi Kaliskiej, Bank Spółdzielczy w Pleszewie, ARiMR Kalisz i Pleszew, ROL-WIR, AVENA, NISSAN Auto Salon Polody, PHP Rolserwis SA, Bank SGB, Top Agrar.
Na koniec Wielkopolskiego Forum Rolniczego Powiatów Kaliskiego i Pleszewskiego wręczono oficjalne podziękowania dla: gospodarza miejsca Pana Marka Janiaka – Dyrektora Zespołu Szkół im. Stanisława Mikołajczyka w Opatówku za duży wkład w organizację Forum
oraz Pań z KGW Chełmce, KGW Porwity i KGW Sobiesęki Trzecie za przygotowanie pysznego poczęstunku dla uczestników spotkania.
Opracowanie:
Biuro WIR
Źródło
Wielkopolska Izba Rolnicza
http://www.wir.org.pl/