Aktualna sytuacja na wybranych rynkach rolnych – listopad 2023

09-11-2023

Zapraszamy do zapoznania się z informacjami na temat aktualnej sytuacji na wybranych rynkach rolnych.

Trzoda chlewna

Według danych pochodzących  z systemu IRZ Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (stan na 31.10.2023r.) zarejestrowanych było 9 341 935 świń. – to o 161 910 świń więcej w porównaniu do pogłowia z 31 lipca br. Analizując ubiegły miesiąc zauważa się, że z prowadzenia trzody chlewnej zrezygnowały 544 gospodarstwa,  oznacza to, że każdego dnia października ubywało średnio 18 gospodarstw. Koncentracja produkcji trzody uległa na przestrzeni ostatniego miesiąca delikatnemu spadkowi. Na dzień 31 października statystyczne stado liczyło 178 świń, wobec 186 zwierząt na koniec września.

Hodowcy trzody chlewnej liczą, że w listopadzie ceny tuczników w skupach będą rosły, ze względy na czas intensywnych zakupów ze strony ubojni przed okresem świątecznym związanym z większą konsumpcją mięsa. Niestety na razie nie ma większych zmian w cennikach. Obecnie cena skupu tucznika (netto) wynosi 7,26 zł/kg.

Poniżej przedstawiamy zestawienie cen skupu tuczników w latach 2021-2023:

Rynek mleka

Okres spadków cen skupu mleka zatrzymał się. Niektóre mleczarnie zaczęły stopniowo te ceny podnosić. Widoczne jest natomiast bardzo duże zróżnicowanie cen skupu, które wynika z kondycji ekonomicznej danej spółdzielni czy prywatnego podmiotu skupowego. Ceny mieszczą się w widełkach 1,60-2,00 zł/litr mleka surowego. Te wyższe ceny płacą największe i najsilniejsze podmioty, które obecnie przechwytują dostawców z innych spółdzielni, gdzie ceny skupu są dużo niższe. Wyzwaniem dla wielu podmiotów są wysokie ceny gazu i energii, których zapłacenie zostawia mniejszy margines finansowy dla rolników. Dodatkowo sieci detaliczne wywierają ciągłą presję na ceny produktów mleczarskich.

Trwa proces koncentracji, zarówno na poziomie produkcji mleka jak i jego przetwarzania. Od 2004 roku do dzisiaj liczba zarejestrowanych stad bydła mlecznego spadła z poziomu 751 tys. do 221,5 tys., to jest o 530 tys. Pomimo spadku liczby stad, ich rozdrobnienie jest ciągle duże. Większość stad liczy ciągle od 1 do 9 sztuk.

Koszty produkcji mleka w gospodarstwach oscylują wokół kwoty 1,80 zł/l i są zależne od technologii produkcji i źródeł pasz objętościowych. Wyzwaniem dla wielu gospodarstw mleczarskich jest GAEC związany z obowiązkowym odłogowaniem 4% powierzchni użytków rolnych, co odcina rolników od źródła paszy i zmusza ich do zakupu tych pasz z rynku. Na korzyść producentów mleka działają dopłaty w ramach ekoschematu „Dobrostan zwierząt. Według statystyk przekazanych przez ARiMR w bieżącej kampanii wniosków obszarowych w ramach ekoschematu „dobrostan zwierząt”, złożono łącznie 9 419 wniosków, w tym:

• 6 157 na opasy
• 4 152 na krowy mleczne
• 760 na tuczniki
• 754 na lochy
• 602 na krowy mamki
• 142 na konie
• 73 na owce
• 14 na brojlery
• 14 na indyki
• 13 na kozy

Polska ma silną pozycję na rynku międzynarodowym. Wartość eksportu produktów mleczarskich w 2022 roku wyniosła 2,6 mld Euro, i był to trzeci wynik po mięsie drobiowym i papierosach, co daje dobre perspektywy dla rozwoju branży w przyszłości.

Rynek zbóż, rzepaku  i kukurydzy – cena na stabilnie niskim poziomie

Trwają, a nawet kończą się żniwa kukurydziane. Niestety, wcześniejszy napływ zbóż paszowych z Ukrainy doprowadził do drastycznego spadku cen zbóż, co szczególnie uwidacznia się właśnie teraz,  gdyż punkty skupowe oferują za tonę sprzedanego mokrego ziarna cenę oscylującą w kwotach od 400 do 430 zł. Przy plonach rzędu 8t/ha, przychód wynosi około 3.700 zł. Taka kwota nie jest w stanie pokryć nawet podstawowych kosztów produkcji. Według comiesięcznych kalkulacji prowadzonych przez Wielkopolską Izbę Rolniczą wynika, że koszty uprawy 1 ha kukurydzy wynoszą blisko 9.900 zł. Niskie ceny skupu kukurydzy determinują również niskie ceny skupu pozostałych zbóż paszowych. Niższe aniżeli w czasie żniwa są ceny rzepaku. Podobnie ceny oferowane na giełdzie Matiff pozostają na stabilnie niskich poziomach. Wielu rolników w tej sytuacji wstrzymuje się ze sprzedażą czekając na lepszą ceną. Zdaniem ekspertów rynkowych w bliższej perspektywie czasowej nie widać czynników, które mogłyby spowodować gwałtowne ruchy cenowe. To przy ciągle wysokich kosztach produkcji oznacza straty w produkcji roślinnej. Szczegóły w tabelce oraz na naszych kalkulacjach.

Pod koniec października br. Wielkopolska Izba Rolnicza wystosowała pismo do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Roberta Telusa z apelem o wydłużenie do 30 listopada 2023 roku terminu składania wniosków w ramach programu „Wsparcie krajowe dla producentów zbóż i roślin oleistych” przez beneficjentów uprawiających kukurydzę, żyto, jęczmień, owies, pszenżyto, mieszanki zbożowe, rzepak lub rzepik, którzy spełnili warunki przyznania pomocy obowiązujące w ramach naboru prowadzonego w okresie 1 czerwca-31 lipca 2023r. i jej nie otrzymali. Pełną treść naszego wystąpienia znajdą Państwo tutaj.

Bydło

Na rynku wołowiny, w ostatnich dniach odnotowuje się minimalny wzrost cen. Jest on bardzo powolny, ale jednak. Z początkiem listopada średnie stawki wzrosły o ok. 4 %. Cena nie idzie znacząco w górę pomimo tego, że niektóre zakłady mają problemy z pozyskaniem odpowiednich ilości surowca. W październiku odnotowano wzrost uboju krów mlecznych, które częściej trafiają do skupów, co może być przyczyną zmniejszającej się opłacalności produkcji mleka. Dodatkowo spowolnienie gospodarcze i spadek dochodów gospodarstw domowych nie sprzyja wzrostowi konsumpcji wołowiny. Obawy związane z eksportem mięsa do Izraela, z powodu narastającego konfliktu z Palestyną, zostały zażegnane. Wyraźnie spadła tylko przeciętna cena skupu krów. 

Przeciętne ceny skupu bydła, żywiec (7.11.2023 r.):

• Byki – ok. 11 zł/kg
• Jałówki – ok. 10,70 zł/kg
• Krowy – ok. 7,80 zł/kg.

Średnie ceny skupu bydła (WBC):

• Byki – ok. 19,70 zł/kg
• Jałówki – ok. 20 zł/kg
• Krowy – ok. 16 zł/kg.

Rynek owoców i warzyw

W związku z trudną sytuacją na rynku kalafiorów i brokułów Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi opracowało przepisy przewidujące pomoc dla poszkodowanych producentów kalafiorów i brokułów. Wnioski o pomoc można było składać do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa do 30 października 2023 r.

Więcej na ten temat w materiale: Ważne! Wsparcie producentów kalafiorów i brokułów

Krajowych ogórków jest coraz mniej, w okresie jesiennym zmniejsza się już podaż, co znajduje odzwierciedlenie w cenach. W przypadku krajowych ogórków szklarniowych cena dochodzi obecnie do 8,00 zł za kilogram. Ceny ogórków gruntowych są na poziomie 10,00 zł za kilogram. W dalszym ciągu do Polski napływa towar z Rosji. Importowane z tamtejszych stron ogórki szklarniowe kosztują obecnie około 6,00 zł za kilogram.

W coraz mniejszych ilościach pojawia się również krajowa papryka. Sezon na nią kończy się, a dostawy stały się nieregularne. Producenci mogą spodziewać się cen, które zamykają się w przedziale 6,00-9,00 zł za kilogram. Na rynku już pod koniec października pojawił się import papryki, która sprowadzana jest z Hiszpanii.

Na rynku hurtowym ziemniaków, pożądaną odmianą jest Irga. Ziemniaków tego typu zdecydowanie brakuje. Za towar prezentujący najwyższą jakość rolnicy mogą spodziewać się stawek na poziomie 30,00-32,00 zł za 15 kilogramowy worek. W przypadku pozostałych odmian ziemniaków, których dostępność jest znacznie większa, ceny są nieco niższe, np. odmiana typu Catania czy Noya. W sprzedaży detalicznej stawki oscylują na poziomie 23,00-24,00 zł za worek, czyli 1,53-1,60 zł za kilogram. Sprzedaż hurtowa to zupełnie inny poziom cenowy. Tutaj rolnicy otrzymają 18,00-20,00 zł za worek, co w przeliczeniu daje 1,20-1,33 zł za kilogram.

Na rynku hurtowym o cenie cebuli decyduje przede wszystkim jej jakość. Towar z czystą i zarazem pełną łuską - ceny na poziomie 30,00 zł za 15 kilogramowy worek, co w przeliczeniu na kilogram daje 2,00 zł. Ważny jest również kaliber. W przypadku cebuli charakteryzującej się nieco mniejszym rozmiarem, która posiada niewielkie wady łuski, ceny przedstawiają się aktualnie w przedziale 24,00-25,00 zł za 15 kilogramowy worek. W przeliczeniu na kilogram jest to 1,60-1,66 zł. Jest szczyt sezonu dyniowego; jest ich dużo, można zaopatrzyć się we wszystkie odmiany w cenie 1,75 do 2,5 zł/kg.

Na rynku hurtowym w tym roku owoce są ok. 30% droższe, głównie za sprawą drogich jabłek. Według wyliczeń koszyk importowanych owoców jest o ok. 10 proc. tańszy niż rok wcześniej, a krajowych – o wcześniej wspomniane 30%. Najbardziej wzrosła cena ciemnych winogron, a spadła cena cytryn. Z krajowych owoców znacząco droższe są jabłka. Skończył się sezon śliwkowy, ale w ofercie są jeszcze odmiany wielkoowocowe z chłodni w cenie 4-6 zł/kg. Skończyły się także borówki, pojawiają się pojedyncze dostawy w cenie ok. 60 zł/kg.

W listopadzie wzrasta podaż jabłek krajowych. Ceny są bardzo zróżnicowane od 1,90 do 3,30 zł/kg. Najbardziej poszukiwane odmiany to Cortland i Lobo.

Gruszki na rynku hurtowym wyceniane są na 4-5 zł/kg za odmianę Konferencja. Nieco droższa jest odmiana Lucas.

Opracowanie:

Kaja Walkowska

Magdalena Kołodziejek

Andrzej Przepióra

Aleksander Poznański


Źródło
Wielkopolska Izba Rolnicza
http://www.wir.org.pl/