37. Sesja Komisji Kodeksu Żywnościowego – Szwajcarka Przewodniczącą KKŻ FAO/WHO

W dniach 14-18 lipca br. w Genewie odbyła się 37. Sesja Komisji Kodeksu Żywnościowego FAO/WHO. W sesji udział wzięło 584 delegatów ze 170 państw członkowskich oraz 28 międzynarodowych rządowych i pozarządowych organizacji.

Tegoroczne posiedzenie Komisji było szczególne ze względu na zaplanowane i wzbudzające wiele emocji wybory przewodniczącego i wiceprzewodniczących KKŻ FAO/WHO. Zgodnie z dotychczasową praktyką, również w tym roku, zgłoszeni kandydaci na przewodniczących Pani Awilo Ochient-Pernet ze Szwajcarii oraz Pan Samuel Godefroy z Kanady sprawowali dotychczas funkcję wiceprzewodniczących KKŻ FAO/WHO. Natomiast na stanowiska trzech wiceprzewodniczących KKŻ FAO/WHO zaproponowano kandydatów z wieloletnim doświadczeniem w pracach kodeksowych, tj. Pana Guilherme Costa z Brazylii, Panią Yayoi Tsujiyama z Japonii, Pana Salah Abou-Raya z Egiptu oraz Pana Mohamadou Sako z Mali. Należy zauważyć, że zgłoszeni kandydaci, szczególnie z Kanady i Japonii, wywołali szeroką dyskusję na forum KKŻ.

Zgodnie z zasadą V.1 Podręcznika Procedur odnoszącą się do roli przewodniczącego i wiceprzewodniczących w skład Komitetu Wykonawczego KKŻ FAO/WHO wchodzą przewodniczący, wiceprzewodniczący KKŻ FAO/WHO, regionalni koordynatorzy oraz po 1 reprezentancie regionu geograficznego. Jednocześnie wymagane jest, aby w Komitecie Wykonawczym nie zasiadał więcej niż jeden przedstawiciel danego państwa.

Na etapie zgłaszania kandydatów, region Ameryki Północnej w Komitecie Wykonawczym był reprezentowany przez Kanadę, natomiast Japonia pełniła funkcje Koordynatora FAO/WHO dla Regionu Azji. W przypadku wyboru obu tych kandydatów, odpowiednio na przewodniczącego i wiceprzewodniczącego okazałoby się, że w posiedzeniach Komitetu Wykonawczego zasiadałby więcej niż jeden delegat z danego państwa. W związku z tym, zarówno kandydat Kanady jak i Japonii formalnie nie spełniali wymogów wybieralności.

Kwestia interpretacji tej zasady była nierozwiązana od 2004 roku, aż do obecnej 37. Sesji KKŻ FAO/WHO. Wśród państw członkowskich KKŻ nie było zgody, co do tego, czy przewodniczącego i jego zastępców z uwagi na ich funkcje należy uznać za przedstawicieli państw („delegatów”).

W związku z powyższym, państwa członkowskie Unii Europejskiej przed sesją podjęły zdecydowane działania mające na celu zwrócenie uwagi na kwestie interpretacji terminu „delegat”, aby uniknąć precedensu polegającego na tym, że dwóch przedstawicieli tego samego kraju będzie członkami Komitetu Wykonawczego. Sprawa zapewnienia szerokiej, zrównoważonej reprezentacji 185 państw członkowskich Kodeksu w Komitecie Wykonawczym była ważnym elementem strategii Unii Europejskiej na 37. Sesję KKŻ FAO/WHO. Podczas spotkania Grupy Roboczej Rady Unii Europejskiej ds. Codex Alimentarius w dniu 11 czerwca 2014 r. w Brukseli państwa członkowskie UE podjęły decyzję o skierowaniu w powyższej sprawie pisma do Pani Margaret Chan Dyrektora Generalnego Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).

Zmiana porządku obrad 37. Sesji KKŻ FAO/WHO, zainicjowana przez włoską prezydencję UE, umożliwiła przedyskutowanie roli przewodniczącego i wiceprzewodniczących w świetle zasady V.1 Podręcznika procedur na forum Komisji jeszcze przed wyborami. Ostatecznie, zgodnie przyjęto jasną interpretację zasady V.1, że „nie więcej niż jeden delegat z kraju może być członkiem Komitetu Wykonawczego” oraz, że termin „delegat” odnosi się do wszystkich członków Komitetu Wykonawczego.

W tej sytuacji, reprezentant delegacji Kanady zadeklarował, że jeśli Pan Samuel Godefroy zostanie wybrany na przewodniczącego to Kanada zrezygnuje z reprezentowania regionu Ameryki Północnej w Komitecie Wykonawczym. Natomiast delegat Japonii poinformował Komisję, że w przypadku pozytywnego wyboru na wiceprzewodniczącego, Japonia zrezygnuje z pełnienia funkcji Koordynatora FAO/WHO dla Regionu Azji.

W pierwszej turze wyborów na przewodniczącego KKŻ została wybrana Pani Awilo Ochient-Pernet, uzyskując szerokie poparcie państw członkowskich (109 ze 164 oddanych głosów), co spotkało się z dużym zadowoleniem i satysfakcją państw regionu Europy. Natomiast, na stanowiska wiceprzewodniczących w kolejnych głosowaniach wybrani zostali reprezentanci Brazylii, Japonii i Malii.

W ostatnim dniu sesji Japonia zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami przekazała, że Tajlandia będzie pełniła funkcję nowego Koordynatora FAO/WHO dla Regionu Azji.

Pomimo zdominowanej przez wybory sesji, Komisja zatwierdziła podczas swych obrad, formalnie 28 norm i innych dokumentów kodeksowych opracowanych przez komitety kodeksowe od ostatniej sesji KKŻ m.in.:

1. Definicje dotyczące Zasad i wytycznych dla przeprowadzania mikrobiologicznej oceny ryzyka.
2. Wytyczne dotyczące kontroli Taenia saginata w mięsie bydła domowego.
3. Kodeks praktyki higienicznej dla przypraw i suszonych ziół aromatycznych.
4. Najwyższy dopuszczalny poziom nieorganicznego arsenu w ryżu polerowanym.

Podjęto również decyzję o rozpoczęciu prac nad 16 nowymi dokumentami dotyczącymi między innymi:

1. Wytycznych dla kontroli nietyfoidalnych serotypów Salmonella spp. w mięsie wołowym i wieprzowym.
2. Potencjalnych wartości odżywczych dla potasu w świetle ryzyka zachorowania na choroby niezakaźne.
3. Najwyższego dopuszczalnego poziomu dla kadmu w czekoladzie oraz produktach na bazie kakao.
4. Szeregu norm branżowych, w tym na: czosnek, pieprz, oregano, kumin rzymski, tymianek, owoce kiwi, oberżynę, ziemniaki jadalne i ser topiony.

Końcowy raport z 37. Sesji Komisji Kodeksu Żywnościowego dostępny będzie niebawem na stronie www.codexalimnetarius.org.

Wybrany skład biura Komisji, pod przewodnictwem Pani Awilo Ochient-Pernet, będzie pracował do przyszłorocznej 38. Sesji KKŻ FAO/WHO z możliwością dwukrotnej reelekcji.

Pani Awilo Ochient-Pernet posiada bogate doświadczenie w pracach KKŻ, wybitne umiejętności interpersonalne oraz kompetencje w dziedzinie bezpieczeństwa żywności i żywienia. Nowa przewodnicząca zadeklarowała kontynuację wzmacniania dobrych relacji pomiędzy państwami członkowskimi Kodeksu, które mają przyczynić się do sprawnego osiągnięcia celów założonych w Planie Strategicznym na lata 2014-2019. Warto również zaznaczyć, że po 10 latach przerwy, ponownie przewodniczącym KKŻ FAO/WHO jest Europejczyk. Państwa regionu Europy pokładają duże nadzieje w nowej przewodniczącej Komisji, licząc, że reprezentantka Szwajcarii wpłynie na poprawę efektywności, innowacyjności oraz skuteczności kierowania pracami KKŻ FAO/WHO.

Źródło
Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych
http://www.ijhar-s.gov.pl