Kółko Rolnicze w Sobótce to jedno z najstarszych Kółek Rolniczych w Wielkopolsce. Dokładnie 8 marca minęło 155 lat od powołania tej organizacji. Uroczystości Jubileuszowe 155 lecia powołania Kółka odbyły się 11 marca 2017 roku w Zespole Szkół w Sobótce. Patronat nad wydarzeniem objął Marszałek Województwa Wielkopolskiego Marek Woźniak.
Od początku powstania działalność Kółka nakierowana była na integracje lokalnej spółczesności rolniczej, pracy na rzecz mieszkańców wsi, upowszechniania wiedzy z zakresu prowadzenia gospodarstw oraz szerokorozumianego rozwoju wsi przy jednoczesnym kultywowania lokalnych tradycji.
Podczas Jubileuszowego spotkania podło wiele ciepłych słów, gratulacji i podziękowań, które w imieniu członków Kółka przyjmował Prezes Wacław Doliński. Szczególnym uhonorowaniem działalności Kółka Rolniczego w Sobótce było wręczanie Odznaki Honorowej „Za zasługi dla województwa Wielkopolskiego” nadanej przez Zarząd Województwa Wielkopolskiego na wniosek Wielkopolskiej Izby Rolniczej. Odznaczenie wręczyli Wicemarszałek Krzysztof Grabowski oraz Prezes WIR Piotr Walkowski. Życzenia i podziękowania za współpracę wszystkim kółkowiczom złożył także Poseł do Parlamentu Europejskiego Andrzej Grzyb. Prezes Wielkopolskiej Izby Rolniczej Piotr Walkowski w swoim wystąpieniu podziękował za współprace Kołka Rolniczego z samorządem rolniczym oraz wręczył Prezesowi pamiątkowy medal wydany z okazji jubileuszu 120 lecia samorządu rolniczego w Polsce.
Do życzeń dołączyli się także obecne na spotkaniu delegacje Kółek Rolniczych i Kół Gospodyń Wiejskich z całej Wielkopolski, samorządowcy oraz przedstawiciele instytucji działających w otoczeniu rolnictwa.
Nie zabrakło także podziękowań ze strony Jubilatów oraz Powiatowego Zarządu Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych w Ostrowie Wielkopolskim. Wacław Doliński oraz Irena Frąszczak Prezes struktur powiatowych Związku wręczyli podziękowania osobom wspierających działalność kółek rolniczych w regionie Południowej Wielkopolski. Szczególne podziękowania skierowano na ręce Ludwika Trawińskiego, który przez 50 lat kierował Stacją Hodowli Roślin w Sobótce.
W trakcie uroczystości z programem artystycznym wystąpiły uczennice z Zespołu Szkół w Sobótce oraz obchodząca w tym roku Jubileusz 25 lecia działalności Kapela Furmany. Spotkanie Jubileuszowe zorganizowane zostało wspólnie przez Kółko Rolnicze i Koło Gospodyń Wiejskich w Sobótce przy wsparciu Powiatowego Zarządu Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych w Ostrowie Wielkopolskim, Wielkopolskiej Izby Rolniczej oraz Wójta Gminy Ostrów Wielkopolski Piotra Kuroszczyka. W przygotowanie oprawy spotkania włączyły się także Koła Gospodyń Wiejskich z miejscowości Czekanów, Biniew, Górzno i Szczury. Panie przygotowały wystawę ręcznie wykonanych prac, wśród których dominowały ozdoby wielkanocne.
Poniżej zamieszczamy wystąpienie okolicznościowe, które podczas uroczystości wygłosiła Irena Frąszczak Prezes Zarządu Powiatowego Rolników, Kołek i Organizacji Rolniczych w Ostrowie Wielkopolskim.
Dziś kolejny już raz gościmy w miejscowości Sobótka, która ma bogatą historię. Jak podają źródła historyczne początkowo Sobótka była miastem handlowym i to tędy wiódł prawdopodobnie tzw. „ szlak bursztynowy”. Już w XVIII wieku jak podają kroniki kościelne rządził tu burmistrz, była szkoła, kościół, cegielnia i browar. Miejscowość ta była gniazdem rodowym ziemiańskiej rodziny Sobockich, herbu Korab jednak na przestrzeni wieków wiele osobistości odcisnęło tu swoje piętno.
To właśnie tu, w Sobótce, na terenie Wielkiego Księstwa Poznańskiego , 155lat temu, 8 marca powstało pierwsze Kółko Rolnicze. W miejscowości będącej w administracji pruskiego zaborcy, chłopy z Sobótki i sąsiednich wsi powołali organizację rolniczą. Jej Prezesem został wybrany Jan Szymoniak z Sobótki, Wiceprezesem- Edward Tomicki z Borucina i Sekretarzem/Kasjerem- Władysław Peizert z Sobótki.
Obecnie kiedy mówimy o Kółkach Rolniczych, mamy na uwadze ich funkcje społeczno–gospodarcze, a więc dążenie do poprawy warunków życia i gospodarowania, możliwości dokształcania, wprowadzania nowych technologii w uprawie i hodowli. Wiedzę tę zdobywano na zebraniach , gdzie zapraszano specjalistów, ale także odwiedzając wzorcowe gospodarstwa oraz za pomocą rolniczych czasopism.
Jednak w okresie zaborów, a szczególnie tutaj, na ziemiach zaboru pruskiego, gdzie ludność polską starano się systematycznie germanizować, „wydzierając jej ziemię i mowę ojczystą”, to właśnie Kółka Rolnicze spełniały także rolę ognisk budzenia i umacniania uczuć narodowo-patriotycznych, ognisk oporu przeciwko akcji wynarodawiania Polaków. W tej kwestii bardzo dużą rolę odegrało duchowieństwo, co można zauważyć także tu w Sobótce. Ówczesny ks. Proboszcz tutejszej parafii Edward Bujny ściśle współpracował i działał w kółku rolniczym, czym zasłużył sobie na członkostwo wraz z wiceprezesem Tomickim w Towarzystwie Rolniczym Ziemian.
W 1903 r śmierć zabiera założyciela kółka, jednak wartości narodowe i społeczne są w tej rodzinie już mocno zakorzenione, dlatego dzieło ojca kontynuuje jego syn Wojciech, który mocno angażuje się w działalność tejże organizacji. Jednak wybuch I wojny światowej przerywa działalność kółka rolniczego. Wielu członków zostaje powołanych do armii pruskiej a następnie kontynuują walkę o niepodległość, biorąc udział w Powstaniu Wielkopolskim 1918- 1919.
W okresie międzywojennym w Sobótce wznowiono działalność kółka któremu nadal prezesował Wojciech Szymoniak. Jego zaangażowanie w działalność społeczną i niepodległościową zostało docenione przez lokalną społeczność, i wybrano go na Posła do Wielkopolskiego Sejmu Dzielnicowego.
Jednak wybuch II wojny światowej ponownie przerywa działalność kółka rolniczego, a jego członkowie są prześladowani, zmuszeni do opuszczenia swoich gospodarstw, wywiezieni do robót przymusowych w głąb Rzeszy.
Należy jednak zauważyć ,że zaszczepiony w domu i rodzinie Szymoniaków duch patriotyzmu i solidarności owocuje tym, że już w 1941r syn Wojciecha- Ludwik , angażuje się w podziemny ruch oporu wstępując w szeregi Batalionów Chłopskich.
Po zakończeniu wojny, rząd nie zezwolił na wznowienie działalności przez kółka rolnicze. Dopiero w 1956r. po tzw. „październikowej odwilży”, rozpoczęto reaktywowanie KR. I ponownie w Sobótce, 35 rolników na Walnym Zebraniu wybrało nowy Zarząd, a Prezesem został Antoni Michalak.
Zatem w okresie 155lat funkcjonowania Kółka Rolniczego w Sobótce kolejno prezesami byli:
- Jan Szymoniak
- Wojciech Szymoniak
- Antoni Michalak
- Jan Józefiak
- Bolesław Adamczak
- Michał Niewiadomski
- Zygmunt Szczupak
- A od 1986r. Wacław Doliński.
Przez 155 lat Kółko Rolnicze w Sobótce, tak jak i inne kołka na ziemiach polskich,- swą działalność kierowały w stosunku do potrzeb środowiska w którym funkcjonowały. Przez lata zawsze przyświecał im jeden cel- aby integrować społeczeństwo, pracować na poprawę życia mieszkańców wsi, kultywować tradycje, aktywnie uczestniczyć w lokalnych przedsięwzięciach, itd. Nie jest łatwo działać społecznie – każdy kto zetkną się z tą działalnością, zdaje sobie sprawę, że jest pod pręgierzem osądu sąsiadów, znajomych. Przecież zawsze można lepiej, sprawniej , inaczej… realizować poszczególne zadania. Ale trzeba chcieć!
A tu w Sobótce chcą działać dla wspólnego dobra i potrafią to robić już od 155lat. Pozostali wierni tym którzy rozpoczęli tą działalność, potrafią ich docenić i uhonorować, pamięć o nich zachowują dla przyszłych pokoleń a sami kontynuują ich działalność. I za to należą się podziękowania.
W tym miejscu należy jednak wspomnieć o jednym , bardzo ważnym fakcie w kółkowej historii. W zeszłym roku obchodziliśmy jubileusz 150 –lecia Kół Gospodyń Wiejskich, które są nieodłącznym ogniwem Kółek Rolniczych. Także tu w Sobótce. KGW przejęło i z powodzeniem kontynuuje działalność przedwojennego koła włościanek. Jest inicjatorem wielu przedsięwzięć, ale o ich dokonaniach mam nadzieję, że dowiemy się w przyszłym roku , kiedy to przypada Jubileusz 60 lat działalności reaktywowanego KGW. Należy jednak zaznaczyć, że to nasze dzisiejsze spotkanie to także ich dzieło, ich wielkie zaangażowanie i praca.
Działalność społeczeństwa wsi Sobótka to przykład godny naśladowania, gdzie mieszkańcy potrafią docenić zaangażowanie społeczne swych liderów (przykładem jest rodzina Szymoniaków), czerpią z doświadczenia i mądrości poprzednich pokoleń i wspólnie kultywują tradycje , prowadząc działalność dla dobra całego środowiska oraz wskazują drogę następnym pokoleniom.
Dlatego proszę przyjąć gratulacje najserdeczniejsze życzenia wszelkiej pomyślności i wytrwałości w swoich działaniach. Niech Wasza praca i zaangażowanie nadal buduje więzi rodzinne i społeczne środowiska wiejskiego i przyczyni się do lepszego rozwoju naszego kraju.
Źródło
Wielkopolska Izba Rolnicza
http://www.wir.org.pl/
