Zwolnienie z VAT? Tak, ale tylko dla nieodpłatnie przekazanych owoców i warzyw

W związku z pismem KRIR w sprawie opodatkowania podatkiem VAT unijnej pomocy finansowej udzielanej na podstawie przepisów UE ustanawiających tymczasowe nadzwyczajne środki wsparcia dla producentów niektórych owoców i warzyw (w którym KRIR zwróciła uwagę na raport firmy audytorskiej wskazującym, aby wysokość podatku VAT była obliczana na stosunkowo niskim poziomie a nawet bliskim zeru) Minister Finansów w dniu 1 marca 2016 r. poinformował, że przekazany raport dotyczy darowizn żywności (a więc ze swojej natury czynności nieodpłatnych), za które darczyńcy nie otrzymują żadnego wynagrodzenia w tym także w postaci szeroko rozumianego wsparcia w czy rekompensat.

Z odmienną sytuacją mamy natomiast do czynienia w przypadku otrzymywanej przez rolników unijnej pomocy finansowej. W tym bowiem przypadku otrzymana pomoc unijna stanowi dla darczyńcy (rolnika) wynagrodzenie za przekazanie owoców i warzyw odpowiednim podmiotom. Z tego też względu nie może mieć zastosowania zwolnienie od podatku. Dotyczy ono bowiem wyłącznie dokonywanych przez podatnika nieodpłatnie (w rozumieniu podatku od towarów i usług) przekazań żywności na warunkach określonych w tym przepisie. Natomiast ww. zwolnienie od podatku VAT nie dotyczy dostaw towarów za wynagrodzeniem, a takimi właśnie są przedmiotowe dostawy owoców i warzyw w zamian za środki finansowe otrzymane z unijnej pomocy finansowej.

Zatem otrzymywana przez producentów rolnych pomoc finansowa będzie opodatkowana podatkiem VAT według stawek właściwych dla przekazywanych towarów (wg 5% stawki podatku VAT w przypadku dostawy np. ogórków, pomidorów, marchwi, cebuli, ziemniaków (PKWiU 01.13) oraz jabłek, gruszek, śliwek, wiśni i czereśni (PKWiU 01.24) - na podstawie art. 41 ust. 2a w związku z poz. 1 i 4 załącznika nr 10 do ustawy o VAT) w przypadku gdy producenci rolni są podatnikami VAT czynnymi.

Natomiast tzw. rolnicy ryczałtowi, którzy dokonują dostaw produktów rolnych pochodzących z ich własnej działalności rolniczej nie będą odprowadzać podatku VAT z tytułu takich dostaw. Rolnicy tacy korzystają bowiem ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT.