Nadeszła wiosna, zbliża się czas wysiewu kukurydzy. To dobry moment na podjęcie decyzji dotyczącej wyboru technologii uprawy i przygotowania stanowiska. Odpowiednie przygotowanie pola to jedna z istotniejszych czynności agrotechnicznych, które determinują wysokość plonowania. Już na samym starcie należy zagwarantować młodym roślinom optymalne warunki rozwoju, by mogły w pełni ujawnić swój potencjał plonowania. Zabiegi uprawowe wykonywane przed siewem kukurydzy mają przede wszystkim wyrównać powierzchnię gleby, wymieszać z nią zastosowane nawozy oraz zabezpieczyć zgromadzoną zimą wodę, a skuteczne odchwaszczenie plantacji ma uwolnić ją od niepożądanych na polu roślin, które stanowią poważną konkurencję dla siewek rośliny uprawnej. Trzeba zatem zdecydować się na najkorzystniejszy wariant ochrony herbicydowej. Wybór właściwej strategii nie polega jedynie na wyborze konkretnej substancji aktywnej, lecz także na wyborze odpowiedniego terminu wykonania zabiegu. Musimy podjąć decyzję czy zastosujemy herbicyd po siewie (przed wchodami) – zabieg doglebowy czy po wschodach chwastów – zabieg nalistny. Innym rozwiązaniem jest zastosowanie metody kombinowanej. To rekomendowane zabiegi w tej uprawie.
Należy pamiętać, iż z uwagi na wysokie wymagania termiczne kukurydzy siejemy ją, gdy większość chwastów na polu już powschodziła. Skuteczny zabieg przy użyciu herbicydów powinien zapewnić czystość łanu na cały sezon. Istotne, by jak najbardziej zminimalizować populacje chwastów, najpóźniej do osiągnięcia przez rośliny kukurydzy fazy 6-8 liści. To niezbędny do spełnienia warunek, by wykonany oprysk okazał się skuteczny. Zabiegi przeprowadzone później są nie tylko trudne do wykonania, ale też i ich efekty nie są zadowalające.
Skuteczność doglebowych herbicydów zależna jest od temperatury i wilgotności gleby. Nie powinno się wykonywać tego typu zabiegów w przypadku wystąpienia suszy glebowej. W przypadku wyboru tego rozwiązania należy dużą uwagę poświęcić starannemu doprawieniu gleby, gdyż dobrze wyrównana powierzchnia gleby, bez grud, pozwala na utworzenie przez herbicydy nieprzepuszczalnej warstwy dla kiełkujących chwastów.
Niewątpliwie prostszym rozwiązaniem jest zabieg nalistny. Nie tylko łatwiej jest wybrać konkretną substancję aktywną, gdyż w trakcie dokonywania wyboru można już zidentyfikować większość gatunków chwastów, ich fazy rozwojowe, a także wstępnie określić stopień zachwaszczenia stanowiska, co pozwala precyzyjnie określić dawkę herbicydu. Ponadto w przypadku suszy, w przeciwieństwie do zabiegu doglebowego, nie musimy martwić się o rezultat. To sprawia, iż ta metoda jest zdecydowanie częściej praktykowana. Z kolei w uproszczonych metodach zwalczania zachwaszczenia na ogół stosuje się metodę kombinowaną. Polega ona na aplikacji przedsiewnej herbicydu nieselektywnego zawierającego glifosat, a następnie doglebowego herbicydu. Glifosat blokuje w roślinach chwastów proces syntezy aminokwasów, co prowadzi do zamierania całych roślin, od korzeni po wierzchołki wzrostu. Pobierany jest wyłącznie przez części bezpośrednio opryskane i nie jest absorbowany przez korzenie. Niszczy wszystkie jednoroczne i wieloletnie gatunki chwastów, w tym najbardziej uciążliwy perz i powój polny. Wybierając tę substancję aktywną należy pamiętać o jej aplikacji minimum trzy dni przed wschodami kukurydzy. Jej zastosowanie zapewnia „czysty start”. Młode siewki kukurydzy rozwijają się bez konkurencji chwastów. Zabieg ten zapewnia mniejsze i wyrównane zachwaszczenie wtórne, ograniczenie występowania samosiewów oraz lepsze wykorzystanie herbicydów selektywnych. Wybór glifosatu ma także uzasadnienie w przypadku ograniczenia przez rolników liczby stosowanych zabiegów agrotechnicznych. Rezygnowanie z płużnych zabiegów uprawy roli poza zyskami oraz redukcją degradacji środowiska glebowego oraz przeciwdziałaniem erozji wietrznej może sprzyjać większemu zachwaszczeniu plantacji. Dotyczy to przede wszystkim uciążliwych chwastów wieloletnich takich, jak bylica pospolita, powój polny czy ostrożeń polny oraz perz. Decydując się na wybór konkretnego herbicydu opartego na glifosacie warto także zwrócić uwagę na jego formulację. Preparaty na bazie soli potasowej glifosatu zapewniają wysoką koncentrację i zmniejszają o około 30% dawkę preparatu, co niewątpliwie redukuje koszty wykonania zabiegu, a ponadto rozszerzają efektywność działania preparatu w zakresie temperatur od 2 do 30ºC. Tego typu produkty wyróżnia szybkie pobieranie i przemieszczanie do korzeni substancji czynnej, możliwość stosowania w niesprzyjających warunkach i wysoka skuteczność działania również w twardej wodzie. Można je aplikować już po godzinie od opadów deszczu, a prace polowe rozpocząć nawet po 24 godzinach od wykonania zabiegu. Przykładem takiego herbicydu jest Roundup Flex 480. Jego zastosowanie ułatwia wzrost kukurydzy w pierwszych fazach rozwojowych oraz ogranicza późniejszą ochronę herbicydową.
Przy wyborze technologii odchwaszczania niezbędna jest wiedza na temat zarówno substancji aktywnych, jak i formulacji preparatów. Pomoże ona nie tylko skutecznie zredukować populacje chwastów na plantacjach, ale także i przeciwdziałać zjawisku wytworzenia się ich odporności i kompensacji. Przypominamy zatem, iż warto naprzemiennie stosować substancje aktywne, zawsze przestrzegając wskazówek zawartych w etykiecie poszczególnych środków. Mieszaniny herbicydów powinny być sporządzone bezpośrednio przed ich aplikacją.
Anna Rogowska