23 lutego 2022 r. w Warszawie odbyło się XI Posiedzenie Krajowej Rady Izb Rolniczych, w którym udział wzięli: Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Henryk Kowalczyk,Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa – Halina Szymańska, Prezes Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych TUW – Ewa Stachura-Kruszewska, Dyrektor Biura Promocji i Organizacji Sprzedaży Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych 'TUW' – Katarzyna Niegowska, Zastępca Dyrektora Generalnego KOWR – Jacek Malicki oraz Zastępca Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego – Marek Surmacz.
Podczas Posiedzenia Członkowie KRIR przyjęli stanowisko dotyczące wysokich cen środków do produkcji rolnej w szczególności nawozów oraz nadal trudnej sytuacji na rynku trzody chlewnej.
Krajowa Rada Izb Rolniczych zwraca uwagę, iż pomimo wielokrotnych apeli i wniosków o pomoc, w związku z wysokimi cenami środków do produkcji rolnej w szczególności nawozów, producenci rolni nadal są w wyjątkowo trudnej sytuacji.
Wprowadzona przez Rząd RP obniżka stawek VAT na nawozy stanowi pomoc dla części rolników, jednak większe gospodarstwa w minimalnym stopniu skorzystają z tej formy pomocy. W Polsce jest około 100 tysięcy gospodarstw, które są płatnikami VAT – wytwarzają one około 50% produkcji rolnej w kraju. Te gospodarstwa w związku z wprowadzeniem nowego mechanizmu obniżenia podatku VAT na nawozy i środki produkcji nie mają pomocy państwa. Notowane od kilku miesięcy drastyczne wzrosty i wahania cen nawozów azotowych niekorzystnie wpływają na możliwość prowadzenia racjonalnej gospodarki nawozowej w poszczególnych gospodarstwach rolnych. To samo dzieje się z pozostałymi nawozami, na których surowce również wpływa spirala wzrostowa rynków międzynarodowych. Prowadzi to do sytuacji, w których rolnicy muszą zmienić płodozmian (przy mniejszej ilości zbóż), zmniejszyć nawożenie, co jest sprzeczne z podstawowymi zasadami zintegrowanej ochrony przed szkodnikami, a ostatecznie prowadzi do spadku plonów i jakości upraw w tym sezonie.
Dlatego Krajowa Rada Izb Rolniczych wnioskuje do Rządu RP o uzyskanie zgody Komisarza Rolnictwa w UE o wprowadzenie dopłaty w wysokości 1000 zł do zakupu 1 tony nawozu. Zarząd KRIR wystosował do Komisarza Wojciechowskiego swoje poparcie dla działań Rządu odnośnie wprowadzenia powyższej dopłaty w celu uzyskania zgody KE.
Krajowa Rada Izb Rolniczych zauważa, że nadal nie zmieniła się sytuacja producentów trzody chlewnej, w związku z ASF. W strefach wolnych od afrykańskiego pomoru świń, ceny tuczników od dawna nie pokrywają kosztów produkcji, dodatkowo na obszarach kraju, w strefach czerwonych ASF, brak jest możliwości sprzedaży tuczników. Krajowa Rada Izb Rolniczych zwraca się z wnioskiem o wnioskowanie do KE uruchomienia zakupów mięsa wieprzowego lub wybranych wyrobów wieprzowych na rezerwy strategiczne z gospodarstw z terenów objętych strefami przez Agencję Rezerw Strategicznych. Skup ten byłby niewątpliwie jedną z form pomocy hodowcom trzody chlewnej, którzy cały czas ponoszą straty z różnych powodów i rynkowych i bezpośrednio związanych z ASF - wyjątkowo niskie ceny skupu zdrowego żywca w strefach objętych restrykcjami i brak chęci skupowania świń, które pomimo tego, że są zdrowe przerastają i choćby z tego względu są mniej atrakcyjne dla konsumentów.
Ostatnia decyzja wykonawcza znacząco zmienia kształt strefy czerwonej zwłaszcza na zachodzie kraju. Niestety na wschodzie kraju kształt stref zmienił się kosmetycznie. To wskazuje, że konieczne są zmiany zasad wydawania tych decyzji przez KE, poprzez skrócenie tych okresów.
Dodatkowo wnioskujemy o wydanie wytycznych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, aby w przypadku rolników, którzy złożyli wnioski na dobrostan w trzodzie a także na modernizację w ramach PROW 2014-2020 i zmodernizowali budynki by spełnić warunki dobrostanu zadłużając się, ale w międzyczasie zaprzestali hodowli trzody chlewnej z uwagi na tragicznie niskich ceny żywca, ARiMR odstępowała od wymogów utrzymania inwestycji przez 5 lat i umożliwiała rolnikom bez kar przebranżawiania się wykorzystując budynki np. poprzez wstawienie w chlewnie np. gęsi.
- Katarzyna Kuznowicz