Stowarzyszenia wpisane do KRS zostały objęte obowiązkiem zgłaszania do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) informacji o beneficjentach rzeczywistych. Wynika to ze zmiany przepisów ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (AML), które weszły w życie 31 października 2021 r.
CRBR to rejestr zawierający informacje o osobach fizycznych kontrolujących, poprzez posiadane udziały lub prawo głosu, wymienione w ustawie podmioty. Po nowelizacji ustawy obowiązek zgłaszania beneficjentów rzeczywistych do CRBR obejmie także stowarzyszenia wpisane do KRS.
Organizacje te muszą jednorazowo do 31 stycznia 2022 roku zgłosić informacje dotyczące swoich beneficjentów rzeczywistych, a następnie aktualizować wpis przy każdej zmianie danych (w ciągu 7 dni). Zakres podawanych w Rejestrze danych na temat beneficjentów rzeczywistych organizacji jest zbliżonych do tych, jakie są zamieszczone w KRS (imię i nazwisko, PESEL, przysługujące w danym podmiocie uprawnienia), ale dodatkowo trzeba podać posiadane obywatelstwa i państwo zamieszkania beneficjenta rzeczywistego.
Kary przewidziane za niezgłoszenie beneficjentów do Rejestru lub podanie nieprawidłowych danych mogą być bardzo wysokie, bo aż do 1 miliona złotych kary dla organizacji, i nawet do 50 tys. zł kary dla beneficjenta rzeczywistego, który nie dostarczył organizacji wymaganych informacji lub podał nieprawdziwe.
Beneficjent rzeczywisty w organizacji pozarządowej to termin z ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, odnoszący się do formalnej i/lub faktycznej kontroli nad danym podmiotem. Beneficjent rzeczywisty to każda osoba fizyczna sprawująca bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad podmiotem poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez podmiot, lub w imieniu której są nawiązywane stosunki gospodarcze lub jest przeprowadzana transakcja okazjonalna.
Zgłoszenia do CRBR może dokonać jedynie osoba uprawniona do reprezentacji organizacji. Zgłoszenie musi być opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub profilem zaufanym ePUAP. W przypadku gdy wymagana jest łączna reprezentacja tj. przez więcej niż jedną osobę, zgłoszenie musi być podpisane przez wszystkie wymagane osoby. Zgłoszenie do CRBR składane jest w formie dokumentu elektronicznego, nieodpłatnie za pomocą systemu teleinformatycznego dostępnego na portalu podatki.gov.pl pod adresem crbr.podatki.gov.pl.
Stowarzyszenie jest podmiotem utworzonym w oparciu o przepisy ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2020 r. poz. 2261). Art. 8 ust. 1 przywołanej w pkt 2 ustawy stanowi, iż stowarzyszenie podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego, o ile przepis ustawy nie stanowi inaczej. Uproszczoną formą stowarzyszenia jest stowarzyszenie zwykłe, utworzone w oparciu o przepisy ww. ustawy, ale podlegające wpisowi do ewidencji stowarzyszeń zwykłych. Wpis do ewidencji stowarzyszeń zwykłych nie jest tożsamy z wpisem do Krajowego Rejestru Sądowego. Stowarzyszenia zwykłe, jako niepodlegające wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego, nie są objęte obowiązkiem zgłoszenia informacji do CRBR.
CRBR jest prowadzony przy użyciu systemu teleinformatycznego i służy do gromadzenia i przetwarzania informacji o beneficjentach rzeczywistych podmiotów wymienionych w ustawie AML. Jednym z głównych zadań CRBR jest przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Posiadanie dokładnych i aktualnych danych o beneficjentach rzeczywistych ma kluczowe znaczenie dla zwalczania tych zjawisk, ponieważ uniemożliwia przestępcom ukrycie swojej tożsamości w skomplikowanej strukturze korporacyjnej. Publiczny charakter rejestru, umożliwiający każdemu nieodpłatny dostęp do informacji o beneficjentach rzeczywistych, zapewnia również większą kontrolę informacji przez społeczeństwo obywatelskie oraz przyczynia się do zwiększenia zaufania do rynku finansowego i uczestników obrotu gospodarczego. Rejestr gromadzi dane dotyczące beneficjentów rzeczywistych m.in. spółek, spółdzielni, stowarzyszeń (wpisanych do KRS), fundacji oraz trustów (w rozumieniu ustawy AML).
Całość komunikatu Ministerstwa Sprawiedliwości "Komunikat nr 39 dotyczący zgłaszania do CRBR informacji o beneficjentach rzeczywistych stowarzyszeń po 30 października 2021 r.", z listopada 2021 r. można znaleźć na stronie internetowej resortu - www.gov.pl
Szczegółowe omówienia tego tematu znaleźć można na stronie internetowej www.ngo.pl w zakładce Publicystyka
Zgłoszenia do CRBR można dokonać tutaj
Opracowanie Katarzyna Strzyż
Źródło:
https://www.podatki.gov.pl/crbr/
https://www.gov.pl/web/finanse/pytania-i-odpowiedzi
https://www.gov.pl/web/finanse/centralny-rejestr-beneficjentow-rzeczywistych
https://publicystyka.ngo.pl/przeciwdzialanie-praniu-pieniedzy-nowe-obowiazki-ngo-od-pazdziernika
Źródło
Wielkopolska Izba Rolnicza
http://www.wir.org.pl/
