Na plantacjach zbóż pojawiły się łyse place. To efekt działania łokasia garbatka.
Łokaś garbatek należy w naszym kraju do owadów pospolitych. Jest czarny, błyszczący, silnie zbudowany z wyraźnie wypukłym ciałem, a jego spód jest smolisto-brunatny. Czułki, szczęki, stopy i golenie tego szkodnika są brunatno-czerwo-ne. Dorosłe larwy łokasia mają 30-35 mm, są białawe z ciemno- -brunatną głową i przedpleczem. Pozostałe segmenty jego tułowia i odwłoka mają na górnej stronie wyraźne, podłużne, brunatne plamki. Głowa jest natomiast duża z mocno rozwiniętymi narządami gębowymi. - Na tułowiu łakosia znajdują się trzy pary silnych nóg, a na ostatnim członie jego odwłoka - dwie tępe przysadki odwłokowe – opisuje Krzysztof Świerek, agronom z Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa
Rolniczego w Poznaniu – Punkt Doradczy w Gołuchowie (powiat pleszewski). Specjalista wyjaśnia, że szkodnik ten stanowi duże zagrożenie dla plantacji zbóż.
– Jego larwy wciągają rośliny do swoich podziemnych korytarzy. Uszkodzone giną, a w ich miejscach na polu powstają różnej wielkości puste place – tzw. „łysiny” – mówi specjalista. Larwy łokasia żywią się bowiem liśćmi traw i zbóż, żują je i wysysają. Bardzo trudno je nakryć „na gorącym uczynku”. Żerują bowiem w nocy, nawet w grudniu, jeśli nie ma mrozów (wraz z ich nastaniem kończy się żerowanie tego szkodnika). W dzień natomiast kryją się w swoich podziemnych tunelach. Larwy łokasia uaktywniają się wiosną. Wznawiają żer na oziminach i trawach, następnie atakują zboża jare. Trwa to aż do maja.
Chrząszcze łokasia pojawiają się w czerwcu, żerując podobnie jak larwy. Także prowadzą nocny tryb życia. Dorosłe postacie tego szkodnika wyjadają nasiona z kłosów. W wyniku tego działania stają się one szczerbate. W lipcu i sierpniu samice łokasia składają jaja do chodników ziemnych. Robią to kupkami - mniej więcej po 20 sztuk.
W ciągu 12 miesięcy występuje jedno ich pokolenie.
Na niektórych plantacjach zbóż w powiecie pleszewskim pojawiły się łyse połacie. Są one spowodowane żerowaniem larw łokasia. Jak zatem należy pozbyć się z pól tego „intruza”? - Aktualnie w Polsce nie ma zarejestrowanych insektycydów do zwalczania garbatka. W tym przypadku zaleca się jednak niszczenie chwastów jednoliściennych – alternatywnych roślin pokarmowych dla larw - radzi Krzysztof Świerek.
Do warunków sprzyjających występowaniu łokasia garbatka należy zaliczyć: spory udział zbóż w płodozmianach, uproszczenia w zabiegach agrotechnicznych, gleby zaperzone oraz uprawę po wieloletnich odłogach i użytkach zielonych.
Marianna Kula
