Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych w związku z konsultacjami publicznymi II wersji projektu Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027, przesłał w piśmie z dnia 15.09.2021 r. następujące uwagi do sporządzonego dokumentu.
Uwagi ogólne.
Przedstawiając opinię do drugiej wersji planu strategicznego wraz z planem finansowym należy stwierdzić, iż wiele postulatów zgłoszonych przez samorząd rolniczy do pierwszej wersji uwzględniono w zapisach drugiej wersji projektu, co przyczyni się do utrzymania produkcyjności gospodarstw rolnych. Niemniej jednak zawiera on jeszcze wiele zapisów, które należałoby zmienić i poprawić dla uzyskania lepszych warunków rozwoju polskiego rolnictwa i poprawy dochodowości gospodarstw.
Zmniejszone fundusze PROW w zakresie drugiego filaru, a do tego jeszcze przeniesienie przez Rząd 30% na dopłaty bezpośrednie może spowodować zmniejszenie aktywności gospodarczej, a przez to produkcyjności gospodarstw towarowych ze względu na dużo mniejsze możliwości inwestycyjne w ramach Modernizacji gospodarstw.
W poprzedniej perspektywie finansowej 2014-2021 z Modernizacji gospodarstw skorzystało prawie 70 tysięcy rolników, a w perspektywie 2023-2027 planowane jest w tym działaniu dofinansowanie dla 2 700 gospodarstw, co daje pewien pogląd, jaka może być sytuacja gospodarstw. Uzależnienie dopłat bezpośrednich od przestrzegania wymogów warunkowości, czyli mix cross-compliance i zazielenienia w zaproponowanej wersji jest trudniejsze i bardziej rygorystyczne od obecnego zazielenienia. Trudność ta związana jest z koniecznością spełniania wymogów także przez rolników ubiegających się o płatności w zakresie ONW oraz programów rolnośrodowiskowych.
Samorząd rolniczy uważa, że Plan Strategiczny powinien zabezpieczać możliwości rozwoju wszystkich gospodarstw prowadzących działalność rolniczą i chcących ją kontynuować i rozwijać. Dlatego, kluczowym elementem warunkującym trafnie nakierowane wsparcie, jest m.in. właściwe sformułowanie definicji rolnika aktywnego zawodowo. Założenie powiązania definicji rolnika aktywnego z kwotą otrzymanych płatności bezpośrednich jest błędne. Zaproponowana definicja nie poprawi sytuacji rolników faktycznie prowadzących działalność rolniczą. To właśnie „mali rolnicy” dwuzawodowcy często wynajmują bezumownie ziemię innym rolnikom. Samorząd rolniczy od wielu lat wnioskuje o wprowadzenie przepisów umożliwiających pobieranie dopłat obszarowych przez użytkowników gruntów, a nie właścicieli. Dopłaty bezpośrednie są pobierane przez wiele osób, które oddały grunt w użytkowanie rolnicze na podstawie umów nieformalnych i tym samym mieszczą się w grupie pobierającej dopłaty do 5000 euro. Istotne jest spowodowanie, aby rolnik uprawiający pole, ponoszący koszty upraw mógł być również beneficjentem dopłat bezpośrednich i innych świadczeń powiązanych z tymi płatnościami, a tego nie zapewnia definicja zaproponowana w II wersji Planu. Dlatego też należy ją odpowiednio zmienić.
Źródło
Warmińsko - Mazurska Izba Rolnicza
http://www.wmirol.org.pl
