Środki publiczne przeznaczone na realizację PROW 2014-2020 wyniosą 13 612 571 000 euro, w tym 8 697 556 814 euro z budżetu UE (EFRROW) i 4 915 014 186 euro wkładu krajowego. W ramach PROW 2014-2020 realizowanych będzie 15 działań, 35 poddziałań i 42 typy operacji. Do 25 września 2016 r. uruchomiono 18 instrumentów. Złożonych zostało 1 743 831 wniosków o przyznanie pomocy na łączną kwotę 15 756 542 337 zł tj. 26,63% limitu środków (w tym środki EFRROW - 10 050 924 417 zł). Wydano 834 280 decyzji na kwotę 10 480 017 662 zł tj. 17,71% limitu środków (w tym środki EFRROW - 6 668 781 777 zł). Zrealizowanych zostało1 531 999 płatności dla 826 781 beneficjentów na łączną kwotę 3 905 480 693 zł tj. 6,64% limitu środków (w tym środki EFRROW – 2 373 229 919 zł).
Rozpoczęte w roku 2015 wdrażanie PROW 2014-2020 pokazało, że potrzebne będą zmiany zasad realizacji niektórych instrumentów pomocy i lepsze ich dostosowanie do potrzeb rolników i innych beneficjentów. Zgodnie z rozporządzeniem KE Instytucja Zarządzająca może złożyć rocznie jeden wniosek o zmianę Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 w roku. W 2015 r. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi przekazał projekt zmian PROW 2014-2020 do Komisji Europejskiej, które w kwietniu br. zostały zatwierdzone przez KE. Zatwierdzona modyfikacja PROW 2014–2020 obejmowała pakiet 28 zmian o charakterze merytorycznym, finansowym oraz technicznym.
Najbardziej istotne zmiany objęte pierwszą propozycją modyfikacji PROW 2014-2020:
- „Modernizacja gospodarstw rolnych” - zmiana ma na celu umożliwienie dofinansowania modernizacji lub budowy budynków, w celu prowadzenia produkcji prosiąt, w gospodarstwach o wielkości ekonomicznej od 200 tys. euro do 250 tys. euro. Dotychczasowa treść PROW 2014-2020 wskazywała, że górny poziom dostępu do ww. instrumentu, wyrażony wielkością ekonomiczną gospodarstwa, dla wszystkich typów operacji, wynosił 200 tys. euro (wsparciem będą mogły zostać objęte gospodarstwa do 300 ha powierzchni).
- „Przetwórstwo i marketing produktów rolnych”- zmiana pozwoli na dopuszczenie wsparcia budowy nowych zakładów w czterech sektorach przetwarzania i wprowadzania do obrotu produktów rolnych tj. mleka i wyrobów mleczarskich, mięsa, owoców i warzyw oraz zbóż.
- „Premie dla młodych rolników” - zmiana ma na celu umożliwienie uzyskania pomocy finansowej na rozwój przejmowanych gospodarstw osobom, które m.in. złożyły wnioski o płatności bezpośrednie przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy w ramach operacji typu „Premie dla młodych rolników”, jednak nie wcześniej niż w okresie urządzania gospodarstwa. Zmiana dotyczy także osób, które złożyły wnioski o przyznanie pomocy dla młodych rolników w 2015 r. Dzięki wprowadzeniu zmiany umożliwiono uzyskanie wsparcia osobom, które rozpoczęły urządzanie gospodarstwa rolnego w okresie 18 miesięcy przed złożeniem wniosku o przyznanie pomocy w ramach operacji typu „Premie dla młodych rolników”. Dzięki wydłużeniu ww. terminu (w poprzedniej wersji okres ten wynosił 12 miesięcy) osoby, które przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy dokonały określonych czynności, np. złożyły wnioski o dopłaty bezpośrednie, a nie złożyły wniosku o premię w ramach pierwszego naboru (sierpień-wrzesień 2015 r.), mogły ubiegać się o wsparcie w ramach naboru, przeprowadzanego od marca 2016 r.
- Zmiany budżetu Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 będących wynikiem wejścia w życie rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 1378/2014. Na podstawie przepisów rozporządzenia, wsparcie EFRROW na rzecz PROW 2014-2020 zostało zwiększone o 99 276 000 euro, w konsekwencji czego Polska dysponuje budżetem EFRROW w kwocie 8 697 556 814 euro. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi dokonało stosownych zmian PROW 2014-2020, polegających na alokowaniu całości kwoty 99 276 000 euro w typach operacji „Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach Natura 2000” oraz „Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach OSN”.
- Zmiana podejścia instytucjonalnego, polegająca na rezygnacji z wyboru podmiotu wdrażającego działania „Transfer wiedzy i działalność informacyjna” oraz „Usługi doradcze, usługi z zakresu zarządzania gospodarstwem i usługi z zakresu zastępstw” w trybie przepisów o zamówieniach publicznych i powierzenie wdrażania tych działań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR).
Na podstawie oceny realizacji Programu opracowany został pakiet kolejnej zmiany PROW 2014-2020. Propozycje zmian obejmują pakiet 31 zmian: 6 zmian o charakterze merytorycznym oraz 25 zmian o charakterze technicznym. Zmiany dotyczą:
- „Wsparcie dla nowych uczestników systemów jakości”- zmiana dotyczy wydłużenia okresu pomocy z trzech do pięciu lat, w trakcie którego uczestnicy poszczególnych systemów jakości, będą mogli ubiegać się o refundację kosztów ponoszonych z tytułu uczestnictwa w wybranym systemie jakości. Zmiana dotyczy również warunków kwalifikowalności, w zakresie badania, czy dany producent korzystał już z podobnego zakresu wsparcia w ramach działania 132 PROW 2007-2013 w tym samym systemie jakości oraz zakłada, że preferencje w przyznawaniu pomocy odnosić się będą do gospodarstw, których powierzchnia mieści się w przedziale powyżej 5 ha i nie więcej niż 10 ha użytków rolnych, ponieważ jest to przedział powierzchni, w którym występują największa liczba gospodarstw rolnych w Polsce.
- „Przetwórstwo i marketing produktów rolnych” - propozycja zmiany polega na zwiększeniu maksymalnej wysokości pomocy w ramach poddziałania z 3 000 000 zł do 10 000 000 zł dla jednego beneficjenta.
- „Inwestycje odtwarzające potencjał produkcji rolnej” oraz „Inwestycje zapobiegające zniszczeniu potencjału produkcji rolnej”. Propozycja zmian obejmuje stworzenie nowego, odrębnego obszaru wsparcia w ramach instrumentu, dającego możliwości wsparcia producentów trzody chlewnej znajdujących się w strefach objętych restrykcjami weterynaryjnymi w związku z wystąpieniem na terenie kraju przypadków afrykańskiego pomoru świń.
- zmiany we wszystkich poddziałaniach i typach operacji w działaniu „Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich” - propozycja dokonania zmian w zakresie maksymalnej wartości całkowitego kwalifikowalnego kosztu operacji, we wszystkich typach operacji i poddziałaniach. W obecnie obowiązującym PROW 2014 -2020 wartość całkowitego kwalifikowalnego kosztu operacji nie może przekroczyć 1 000 000 EUR. W przypadku PROW 2014-2020 w Polsce, jednolita dla wszystkich instrumentów wielkość wkładu EFRROW została ustalona na poziomie 63,63% kosztów kwalifikowalnych wydatków publicznych. Limit ten, biorąc pod uwagę jednolitą wielkości wkładu EFRROW oraz maksymalną wysokość pomocy ze środków EFRROW, nigdy nie będzie osiągnięty, co stawia pod znakiem zapytania konieczność jego określania. Zamiast limitu maksymalnego kwalifikowalnego kosztu operacji (1 000 000 euro) proponuje się wprowadzenie limitu kosztów całkowitych (a więc kwalifikowalnych i niekwalifikowalnych) na poziomie dwukrotności maksymalnej kwoty pomocy w danym typie operacji.
- „Współpraca w ramach grup EPI” - poropozycja zmiany dotyczy opisu działania w części „Beneficjenci” i ma na celu precyzyjne wskazanie, iż Grupę operacyjną na rzecz innowacji tworzą co najmniej dwa różne podmioty należące do różnych kategorii oraz, iż przynajmniej jeden z członków grupy, reprezentujący jej członków, posiada zdolność prawną do zawierania umów i zaciągania zobowiązań w imieniu grupy operacyjnej. Proponuje się także wprowadzenie zmiany wskazującej, że członkami grupy mogą być właściciele lasów, a nie posiadacze lasów. Propozycja zmiany dotyczy również opisu działania w części dotyczącej warunków kwalifikowalności i polega na wykreśleniu zapisu mówiącego o posiadaniu przez grupę operacyjną formy organizacyjno-prawnej umożliwiającej zawieranie umów i zaciąganie zobowiązań. Ponadto w opisie typu operacji realizowanych w ramach działania proponuje się usunięcie stwierdzenia, że w ramach działania „Współpraca” wspiera się tworzenie grup operacyjnych na rzecz innowacji. Konsekwentnie w opisie kosztów kwalifikowalnych usunięta zostanie pozycja dotycząca kosztów związanych z aktywizacją potencjalnych partnerów grupy operacyjnej (członków grupy operacyjnej).
- zmiany tabel finansowych PROW 2014-2020, zmiana polega na zwiększeniu budżetu działania M20 Pomoc techniczna z inicjatywy państw członkowskich o kwotę 125 mln euro (środków publicznych ogółem) do łącznej kwoty 333 283 391 euro (środków publicznych ogółem). Środki zostaną przesunięte z kwot zarezerwowanych na realizację zobowiązań podjętych w poprzednich okresach programowania na obsługę płatności w ramach działania Renty strukturalne.
Źródło: MRiRW
Źródło
Wielkopolska Izba Rolnicza
http://www.wir.org.pl/