Wzmocnienie uprawnień właścicieli lub użytkowników wieczystych nieruchomości przy tworzeniu obwodów łowieckich, bardziej efektywne wykonywanie planów łowieckich przez dzierżawców lub zarządców obwodów łowieckich, szybsze szacowanie szkód spowodowanych przez zwierzynę i sprawniejsza wypłata odszkodowań łowieckich – to jedne z najważniejszych celów projektowanej nowelizacji.
Zaproponowane rozwiązania dostosowują prawo łowieckie do wymogów Konstytucji i zapewniają racjonalne prowadzenie gospodarki łowieckiej.
Uwzględnianie opinii właścicieli lub użytkowników wieczystych nieruchomości przy wyznaczaniu na nich obwodów łowieckich
Wprowadzono zapis o konsultacjach publicznych z właścicielami nieruchomości, które mają być przedmiotem dzierżawy kół łowieckich. Zapis ten stanowi wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 10 lipca 2014 r., który za niezgodne z ustawą zasadniczą uznał istniejące przepisy uniemożliwiające właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu nieruchomości wyrażenie opinii w sprawie włączenia jej do obwodu łowieckiego. Należy jednak zaznaczyć, że Trybunał nie zakwestionował możliwości włączenia nieruchomości prywatnych do obwodu łowieckiego.
Według nowego prawa o projekcie uchwały o podziale województwa na obwody łowieckie marszałek województwa poinformuje na stronie internetowej urzędu marszałkowskiego oraz za pośrednictwem wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Właściciele i użytkownicy wieczyści nieruchomości, które mają być włączone do obwodu łowieckiego, będą mogli wnosić uwagi do projektu uchwały. Powinny one być rozpatrzone przez marszałka województwa w ciągu 30 dni od daty upływu terminu ich składnia. Jednocześnie właściciele lub użytkownicy będą mogli zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego, jeżeli uznają, że narusza ich interes prawny.
Zgodnie z projektem noweli właściciele lub użytkownicy będą mogli wystąpić do dzierżawcy lub zarządcy obwodu łowieckiego o wypłatę odszkodowania, gdy objęcie nieruchomości obwodem łowieckim uniemożliwi lub istotnie ograniczy korzystanie z niej na dotychczasowych zasadach lub spowoduje obniżenie jej wartości. Wysokość odszkodowania, dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego będzie uzgadniał z właścicielem albo użytkownikiem wieczystym w ciągu 3 miesięcy od daty otrzymania żądania jego zapłaty. Jeśli nie dojdą do porozumienia, to właściciel lub użytkownik będzie mógł skierować sprawę do sądu o ustalenie odszkodowania.
W projekcie przewidziano także możliwość wystąpienia, przez właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości objętej obwodem łowieckim, do sądu z wnioskiem o ustanowienie na niej zakazu wykonywania polowania ze względu na jego przekonania religijne lub wyznawane zasady moralne. Jednocześnie, w każdym momencie właściciel lub użytkownik będzie mógł się z tego zakazu wycofać. Wniosek o ustanowienie zakazu polowań będzie mógł dotyczyć tylko nieruchomości zabudowanych. Rozwiązanie to jest kompromisem między prawami właściciela lub użytkownika, który jest przeciwnikiem polowań, a koniecznością prowadzenia racjonalnej gospodarki łowieckiej, czyli regulowania liczebności populacji gatunków zwierząt łownych.
Nowela wprowadza obowiązek informowania o planowanych polowaniach. Myśliwy będzie musiał poinformować każdego właściciela lub użytkownika wieczystego gruntu objętego obwodem łowieckim, który zgłosi wolę bycia informowanym o polowaniu indywidualnym. Natomiast w przypadku polowania zbiorowego, dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego będzie musiał powiadomić o tym wójta, burmistrza, prezydenta miasta co najmniej 7 dni przed polowaniem. Nowością jest obowiązek podania tego faktu w sposób zwyczajowo przyjęty do publicznej wiadomości.
W projekcie nowelizacji zapewniono także możliwość skorzystania ze skargi, przez właścicieli i użytkowników wieczystych, do Polskiego Związku Łowieckiego na sposób wykonywania polowań, jeśli jest on sprzeczny z zasadami etyki łowieckiej.
Wzmocnienie nadzoru ministra środowiska nad Polskim Związkiem Łowieckim (PZŁ)
Statut związku będzie musiał być uzgadniany z ministrem właściwym do spraw środowiska. Projekt przewiduje obowiązek przedkładania ministrowi corocznych sprawozdań z wykonywania zadań określonych w ustawie Prawo łowieckie. Minister właściwy ds. środowiska będzie mógł żądać odpisów wszelkich podjętych przez Krajowy Zjazd Delegatów i Naczelną Radę Łowiecką uchwał oraz przeprowadzić kontrolę w Polskim Związku Łowieckim. Możliwe będzie również zwrócenie się do sądu w celu uchylenia niezgodnej z prawem lub statutem PZŁ uchwały Krajowego Zjazdu Delegatów.
Istotną zmianą jest możliwość wypowiedzenia dzierżawcy obwodu łowieckiego umowy dzierżawy w przypadku niezrealizowania przez niego rocznego planu łowieckiego na poziomie co najmniej 80% określonej w tym planie minimalnej liczby zwierzyny grubej do pozyskania, w każdym z trzech następujących po sobie lat. Nierealizowanie planu odstrzału jest jedną z głównych przyczyn wzrostu pogłowia zwierzyny i związanego z tym wzrostu odszkodowań łowieckich. W 2014 roku wypłacono 75 mln zł odszkodowań za szkody wyrządzone przez zwierzęta łowne i obserwuje się stale rosnący trend.
Rodzaje polowań i zasady ich wykonywania
Zgodnie z wymogami Konstytucji, określono w ustawie, a nie w rozporządzeniu, jak to było dotychczas, rodzaje polowań oraz zasady ich wykonywania.
Znowelizowana ustawa ma wejść w życie po 14 dniach od daty jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Ministerstwo Środowiska
