Projekt S2MUR: stan realizacji

Nadrzędnym celem projektu jest wspomaganie decyzji użytkowników zarówno w czasie typowego okresu wegetacyjnego oraz w sytuacjach nadzwyczajnych, takich jak klęski naturalne powstałe na skutek niekorzystnych zjawisk atmosferycznych.

Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa widzi potrzebę monitorowania upraw z wykorzystaniem nowoczesnych rozwiązań ze względu na:

• postępujące zmiany klimatu powodujące częstsze i dłużej trwające susze na terenie Polski, bezpośrednio wpływające na produkcję rolną,
• dynamicznie rozwijający się sektor kosmiczny dostarczający wysokiej jakości danych przestrzennych,
• postępujący proces cyfryzacji społeczeństwa, chęć do sięgania po nowoczesne rozwiązania dostępne on-line,
• umożliwienie wzrostu konkurencyjności polskich gospodarstw dzięki wartościowej informacji dostarczanej przez system,
• wysokie koszty funkcjonowania aktualnego systemu szacowania strat obszarowego z wykorzystaniem fizycznych badań terenowych.

Oczekiwane korzyści z wdrożenia projektu:

• wspomaganie decyzji rolników w czasie typowego okresu wegetacyjnego, jak i w sytuacjach nadzwyczajnych (np. susze),
• dostarczenie informacji o przewidywanych plonach i produkcji rolnej w całym kraju,
• wzmocnienie bezpieczeństwa żywnościowego kraju,
• zmniejszenie kosztów bezpośrednich związanych z zaangażowaniem pracowników w pracach komisji do spraw szacowania suszy rolniczej i innych szkód w rolnictwie,
• ujednolicenie metodyki szacowania strat i zwiększenie jej dokładności,
• przyspieszenie rozpatrywania wniosków.

Głównymi odbiorcami projektu są rolnicy indywidualni oraz producenci rolni, a także przedstawiciele administracji państwowej.

System S2MUR pozwoli rolnikom m.in. na określenie prognozowanej wielkości plonu czy ustalenie warunków wzrostu danej uprawy. Z kolei administracja publiczna będzie wykorzystywać system do dokładniejszego szacowania szkód w rolnictwie co przyśpieszy proces wypłacania odszkodowań dla rolnika, prognozowania plonu i podejmowania różnego rodzaju działań pomocowych i interwencyjnych.

Realizacja projektu podzielona jest na cztery etapy:

• Etap I – wybór doradcy z zakresu prawa i legislacji, którego zadaniem jest przede wszystkim przeprowadzanie kolejnych postępowań od strony formalnej, jak również opracowanie propozycji zmian prawodawstwa polskiego w zakresie odszkodowań za straty w produkcji rolnej, zgodnie z metodami i rezultatami osiągniętymi w ramach realizacji projektu,
• Etap II – wybór doradcy technicznego, którego zadaniem jest przede wszystkim pełnienie funkcji nadzoru technicznego w całym okresie trwania projektu oraz w dwóch następnych etapach,
• Etap III – zakup danych satelitarnych wysokorozdzielczych wykorzystanych w projekcie,
• Etap IV – wybór wykonawcy i budowa systemu S2MUR.

Zrealizowane działania

KOWR przeprowadził postępowanie publiczne w ramach Etapu I. 31.12.2020 r. została podpisana umowa z Kancelarią Prawną PIERÓG&Partnerzy na doradztwo prawne w zakresie realizacji projektu. Wartość umowy to 541 200,00 zł brutto, a termin jej realizacji 30.06.2024 r.

Wykonane prace (wyciąg):

• przygotowanie dokumentacji na potrzeby przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w trybie partnerstwa innowacyjnego, na: „Zaprojektowanie i wykonanie

systemu S2MUR” – decyzją Prezesa Rady Ministrów zmieniono tryb zawarcia umowy na to zadanie;

• przygotowanie i udział w uzgadnianiu umowy z IUNG-PIB na „Zaprojektowanie i wykonanie systemu S2MUR”;
• udział w przeprowadzeniu i rozstrzygnięciu postępowania na „Usługi dostępu do wysokorozdzielczych scen satelitarnych na potrzeby realizacji budowy systemu S2MUR”;
• doradztwo w zakresie pozyskania danych źródłowych oraz opracowanie projektów umów i porozumień z dysponentami danych;
• doradztwo w zakresie nadzoru nad realizacją umów zawartych na potrzeby realizacji Projektu S2MUR.

KOWR przeprowadził postępowanie publiczne na usługi doradztwa technicznego w zakresie realizacji projektu (Etap II) i podpisał 25.11.2021 r. umowę z firmą OPEGIEKA Sp. z o.o. Wartość umowy to 6,16 mln zł brutto, a termin jej realizacji 25.05.2025 r. z możliwością przedłużenia w ramach opcji o kolejne 6 miesięcy.

Wykonane prace (wyciąg):

• udział we wstępnych konsultacjach rynkowych w zakresie „Zaprojektowania i wykonania systemu S2MUR” oraz przygotowanie wniosków i zagadnień z przeprowadzonych konsultacji;
• przygotowanie i aktualizacja dokumentacji (Opis Potrzeb i Wymagań, szacowanie wartości zamówienia, dokumentacja niezbędna do przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w trybie partnerstwa innowacyjnego) na „Zaprojektowanie i wykonanie systemu S2MUR”;
• opracowanie nowej oraz dostosowanie istniejącej dokumentacji technicznej na potrzeby wydania decyzji, o której mowa powyżej i zawarcia umowy na „Zaprojektowanie i wykonanie systemu S2MUR”, w trybie art. 10c ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów;
• udział w przeprowadzeniu i rozstrzygnięciu postępowania na „Usługi dostępu do wysokorozdzielczych scen satelitarnych na potrzeby realizacji budowy systemu S2MUR”;
• doradztwo w zakresie nadzoru nad realizacją umów na „Usługi dostępu do wysokorozdzielczych scen satelitarnych na potrzeby realizacji budowy systemu S2MUR” oraz weryfikacja scen satelitarnych;
• analiza i określenie zagadnień dot. pozyskania danych źródłowych od dysponentów danych.

KOWR przeprowadził postępowanie publiczne na dostęp do wysokorozdzielczych zobrazowań satelitarnych (Etap III) i podpisał dwie umowy:

• 17.01.2023 r. z firmą SatRev S.A. na sukcesywne dostarczanie zobrazowań satelitarnych z permanentnego monitoringu satelitarnego obszaru RP o bardzo wysokiej rozdzielczości (VHR2) w ilości 96 000 km² o wartości 38,99 mln zł brutto;
• 23.01.2023 r. z firmą ProGea4D Sp. z o.o. na sukcesywne dostarczanie zobrazowań satelitarnych o bardzo wysokiej rozdzielczości (VHR1) w łącznej ilości 30 000 km² o wartości
  2,62 mln zł brutto,

Dotychczas pozyskano sceny satelitarne w ramach ww. umów na „Usługę dostępu do wysokorozdzielczych scen satelitarnych na potrzeby realizacji budowy systemu S2MUR” w zakresie:

• części 1 zamówienia – o łącznej powierzchni: 1 611,06 km²,
• części 2 zamówienia – o łącznej powierzchni: 1 468,21 km².

Pozostałe dane źródłowe. W ramach pozyskania danych źródłowych na potrzeby realizacji projektu S2MUR zainicjowano współpracę m.in. z poniższymi instytucjami:

• Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej - PIB – 20 grudnia 2022 r. zawarto porozumienie na udostępnienie danych meteorologicznych na czas realizacji Projektu S2MUR oraz otrzymano dostęp do Systemu Hydrologii (SH API);
• Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa – otrzymano dostęp do Geoportalu ARiMR oraz pozyskano metodyki i algorytmy opracowane w ramach projektu EOStat;
• Wojewódzkie Ośrodki Doradztwa Rolniczego – ustalono możliwości pozyskania danych na potrzeby Projektu S2MUR;
• Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego – ustalono możliwości pozyskania danych zgromadzonych w platformie eDWIN;
• Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB – ustalono warunki współpracy w zakresie pozyskania danych źródłowych;
• Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych – 30 września 2022 r. zawarto porozumienie na udostępnienie danych na czas realizacji Projektu S2MUR;
• Marszałkowie Województw – otrzymano dane z Wojewódzkiego Zasobu Geodezyjnego i Kartograficznego w zakresie map glebowo – rolniczych w skali 1:500 i 1:25000;
• Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – PIB – 9 grudnia 2022 r. zawarto list intencyjny ws. współpracy przy realizacji Projektu S2MUR.

Zaprojektowanie i wykonanie systemu S2MUR. Przeprowadzono wstępne konsultacje rynkowe dot. zaprojektowania i wykonania systemu S2MUR (konsultacje zakończono w 16.09.2022 r.) oraz zaktualizowano dokumentację. Przekazano 3.10.2022 r. do akceptacji Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW) dokumentację dot. postępowania o udzielenie zamówienia, w trybie partnerstwa innowacyjnego, na: „Zaprojektowanie i wykonanie systemu S2MUR”. MRiRW 10.05.2023 r. przekazało informację, że podjęło decyzję o realizacji budowy systemu S2MUR na podstawie art. 10c ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (KOWR zostanie zleceniodawcą a IUNG-PIB zleceniobiorcą).

KOWR wraz IUNG-PIB przygotował niezbędną dokumentację (w tym ramowy zakres projektu i sposób jego realizacji) na potrzeby wydania decyzji w trybie art. 10c ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów. Prezes Rady Ministrów 30.07.2023 r. wydał decyzję w sprawie powierzenia IUNG-PIB realizacji zadania pn. „Zaprojektowanie i wykonanie Systemu Satelitarnego Monitorowania Upraw Rolnych (S2MUR)”, o wartości 138 mln zł brutto z terminem realizacji do 31.12.2026 r. KOWR wraz IUNG-PIB prowadził uzgodnienia oraz opracował projekt umowy na „Zaprojektowanie i wykonanie Systemu Satelitarnego Monitorowania Upraw Rolnych (S2MUR)” oraz przekazał go do Prokuratorii Generalnej RP w celu weryfikacji. KOWR i IUNG-PIB 8.12.2023 r. zawarli umowę na „Zaprojektowanie i wykonanie Systemu Satelitarnego Monitorowania Upraw Rolnych (S2MUR)”.

Do 8.12.2023 r. w ramach realizacji Projektu S2MUR poniesiono wydatki o łącznej wartości 3,72 mln zł brutto.

Najbliższe plany związane z realizacją Projektu S2MUR:

• rozpoczęcie realizacji umowy na „Zaprojektowanie i wykonanie systemu S2MUR” (grudzień 2023 r.);
• opracowanie i uzgodnienie dokumentu pt. „Koncepcja budowy i wdrożenia systemu S2MUR” (do 31.01.2024 r.) oraz przedłożenie opisu Projektu do zaopiniowania przez Komitet Rady Ministrów do spraw Cyfryzacji (do 30.03.2024 r.);
• analiza i harmonizacja danych źródłowych oraz kontynuacja prac polegających na pozyskaniu kolejnych danych źródłowych, w szczególności danych in-situ (od I kw. 2024 r.).

Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa realizuje innowacyjne projekty w rolnictwie. Więcej na temat wykorzystania teledetekcji satelitarnej w rolnictwie i przez KOWR można znaleźć na naszej stronie internetowej: www.gov.pl/web/kowr/teledetekcja-satelitarna.