Ambitne cele zaproponowane przez Komisję Europejską w kontekście Zielonego Ładu i nowej Wspólnej Polityki Rolnej wymagają silnych zachęt finansowych dla rolników, co umożliwi upowszechnienie zrównoważonych praktyk rolniczych w Polsce. Konieczne pozostaje również wsparcie odpowiednich technologii i działań, które – zachowując opłacalność produkcji rolniczej – pozwoliłyby na stopniowe zmniejszanie zużycia chemicznych środków ochrony roślin i nawozów, a także na redukcję emisji gazów cieplarnianych i ograniczanie skutków zmian klimatycznych.
Rolnictwo zrównoważone składa się z trzech nierozłącznych filarów: ochrony środowiska, społecznej akceptacji i opłacalności produkcji. W dyskusjach o przyszłości rolnictwa nie można zapominać o tym trzecim filarze, czyli zachowaniu konkurencyjności polskich rolników na rynkach europejskich
i światowych.
Dlatego też, w celu upowszechnienia rolnictwa zrównoważonego w Polsce, 19 października 2020 r. Krajowa Rada Izb Rolniczych wraz z Polskim Stowarzyszeniem Rolnictwa Zrównoważonego „ASAP” zwróciły Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi uwagę na priorytetowe wsparcie w przygotowywanym obecnie Krajowym Planie Strategicznym WPR na lata 2021-2027, jak również w ramach planowanego dwuletniego okresu przejściowego, dla następujących działań:
- efektywne wykorzystanie zasobów wodnych, m.in. poprzez:
- gromadzenie wody opadowej w formie: śródpolnych oczek wodnych, zbiorników retencyjnych koło domu, regulowanego poziomu wody w rowach melioracyjnych;
- zwiększenie retencyjności wodnej gleb poprzez wzrost zawartości substancji organicznej w glebie;
- korzystanie z rozwiązań cyfrowych pozwalających na precyzyjne stosowanie nawozów, środków ochrony roślin i nasion, w tym zwiększenie dostępu polskich rolników do systemów GPS i precyzyjnych maszyn rolniczych, np. kombajnów, rozsiewaczy nawozów, opryskiwaczy, siewników, niezbędnych do wykorzystania pełnego potencjału rozwiązań cyfrowych dla rolnictwa zrównoważonego;
- stosowanie biologicznych środków ochrony roślin;
- dobór kwalifikowanego materiału siewnego, szczególnie odmian odpornych lub tolerancyjnych na agrofagi, dla głównych upraw rolniczych w Polsce;
- utrzymywanie okrywy roślinnej gleb jako sposobu na sekwestrację CO2 i erozję gleby.
Ponadto, mając na uwadze zjawiska związane ze zmianami klimatycznymi, np. susza, niekorzystne zjawiska atmosferyczne, jak również niepewną przyszłość ekonomiczną w związku z Covid–19, niezwykle ważne naszym zdaniem jest również wsparcie z zakresu zarządzania ryzykiem w gospodarstwach rolnych.
- Katarzyna Kuznowicz
