Praesidia Copa i Cogeca

W dniach 14 i 15 lutego 2019 roku w Sekretariacie Copa-Cogeca w Brukseli odbyły się Praesidia Copa i Cogeca. Z ramienia Krajowej Rady Izb Rolniczych w zebraniu wziął udział Prezes KRIR, Wiktor Szmulewicz. Podczas pierwszego dnia Praesidiów omawiano kwestie handlowe gdzie przeprowadzono wymianę poglądów z Davidem Taylorem, Ambasadorem Nowej Zelandii przy Unii Europejskiej, NATO i Szwecji oraz  z Fioną Duncan, managerem zespołu ds. polityki handlowej  w nowozelandzkim Ministerstw ds. produkcji pierwotnej, na temat negocjacji handlowych miedzy UE a Nową Zelandią oraz na temat innych kwestii będących przedmiotem obopólnego zainteresowania. Pozostając przy kwestiach handlu oraz sytuacji rynkowej gdzie zwrócono szczególną uwagę na sytuację w sektorze mleka, wołowiny, owoców i warzyw oraz wieprzowiny.

W kontekście wieprzowiny  potwierdzono, że produkcja wieprzowiny zwiększyła się w UE w 2018 roku w porównaniu z rokiem 2017. Dla całej UE zwyżka pod względem tonażu wyniosła 2,7%. Większość państw członkowskich zwiększyła produkcję, przy czym wyjątkiem wśród największych producentów są Niemcy, gdzie nastąpił spadek produkcji o 2,2%. W kwestii cen, średni poziom za klasy E+S był stabilny w pierwszych kilku tygodniach 2019 roku i oscylował wokół 135 euro za 100 kg. Oczekuje się, że nastąpi wzrost cen w miarę zbliżania się pełni sezonu.

Eksport wieprzowiny i produktów wieprzowych z UE wyniósł ponad 3,6 miliona ton w 2018 roku. Najważniejsze rynki, na które trafił towar eksportowany z UE w 2018 r. to: Chiny (34,4%), Japonia (11,4%), Korea Południowa (8,8%), Filipiny (7,3%), Hongkong (6,1%) i USA (4,3%). Eksport stanowi około 17% ogólnej produkcji wieprzowiny.

Sytuacja związana z ASF: Europa

Walka z afrykańskim pomorem świń nadal trwa w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, jak również w Belgii. W Polsce ustanowiono tzw. „białą strefę”, w której we współpracy z myśliwymi poddane odstrzałowi zostaną wszystkie dziki wędrujące ze wschodu. We Francji sytuacja wygląda podobnie - przy granicy z Belgią na południe od strefy dotkniętej również wyznaczono strefę buforową, gdzie myśliwi także dokonują odstrzału dzików. Zarządzanie populacjami dzików jest kwestią krytyczną, jeżeli chodzi o zmniejszanie ryzyka przenoszenia choroby.

Sytuacja związana z ASF: Chiny

Od chwili wykrycia pierwszych przypadków w Chinach postępuje rozprzestrzenianie się afrykańskiego pomoru świń, przy czym na chwilę obecną wykryto ponad 100 ognisk w 23 prowincjach. Większość przypadków dotknęła małych producentów, gdzie bioasekuracja jest na niższym poziomie, przy czym sytuacja ta uderzyła również w niektórych większych producentów. Bioasekuracja pozostaje wyzwaniem dla branży.

Ograniczenia transportowe podzieliły rynek na dwie części: obszary z nadwyżkami znajdują się na północy kraju, a w tym samym czasie obszary na południu, na których występuje główne zapotrzebowanie cierpią z powodu niedoborów. Ostatnimi czasy rząd próbował załagodzić tę sytuację poprzez zmniejszenie ograniczeń w transporcie świń. Jednym z aspektów tej sytuacji jest to, że zwierzęta o dojrzałości ubojowej produkowane w gospodarstwach, gdzie stosuje się wysoki poziom bioasekuracji w rejonach występowania ASF mogą obecnie być sprzedawane ubojniom, w których przetwarza się ponad 150 tys. świń rocznie.

Chiny są największym konsumentem wieprzowiny na świecie, przy czym ich własny problem z ASF przyczynia się do wzrostu zapotrzebowania kraju na import. Dane pokazują, że w bieżącym roku nastąpi spadek konsumpcji w Chinach, jednakże nawet w przypadku zwiększenia się importu o 50% w porównaniu do 2018 roku, czyli ponownie do poziomu 3 milionów ton, 5-procentowy spadek produkcji przyczyni się do niedoboru podaży wynoszącego około 1,5 miliona ton. Najważniejszym priorytetem powinno być zatem usilne promowanie zasady regionalizacji.

W kwestii Brexitu po przedstawieniu przez Sekretariat aktualnej sytuacji w tym temacie zebrani podczas posiedzenia wyrazili swoje opinie na ten temat. Prezes KRIR potwierdził, że sytuacja w związku z Brexit może być bardzo trudna, zadając jednocześnie pytanie czy sektor rolnictwa jest przygotowany na Brexit i w jaki sposób. Zdaniem Prezesa KRIR niezbędne będą dodatkowe środki w przypadku twardego Brexit wobec jego negatywnych skutów dla sektora rolnictwa. Należy również zastanowić się nad zatrzymaniem aktualnych negocjacji handlowych do czasu aż sytuacja wyjścia Zjednoczonego Królestwa będzie wyjaśniona. Dla Polski może to być szczególnie trudne w związku z wysokim poziomem eksportu i tym samym utratą rynku zbytu gdzie należy przypomnieć o podobnej sytuacji która miała miejsce z rynkiem rosyjskim i do tej pory nie została tak naprawdę ustabilizowana. Prezes KRIR zwrócił również uwagę na poważną sytuację w związku z Ukrainą, handlem i negocjacjami prowadzonymi z Ukrainą w związku z kontyngentami dla mięsa drobiowego oraz innych sektorów produkcji rolnej które są w bezpośredniej konkurencji nie tylko z polskimi producentami ale również z producentami z innych krajów unijnych. Należy przypomnieć wskazał Prezes KRIR, że zarówno produkcja jak i hodowla sektora rolnego na Ukrainie jest spełnia norm unijnych.  

Podczas popołudniowej sesji posiedzenia Prezydium odbyła się wymiana poglądów z Panem Claudiu Sorin Rosu Mares sekretarzem stanu  w rumuńskim Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, na temat priorytetów rumuńskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej w kwestii rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich a potem z Panem Petrem Wehrheimem, członkiem gabinetu komisarza Hogana,  na temat zmian klimatu.

W drugim dniu Praesidiów skupiono się między innymi na temat zmianach planowanych przez Komisję Europejską w perspektywie średnio i  długo terminowej w obszarze różnych polityk (zmiany klimatu, rolnictwa żywności i leśnictwa)  podczas wymiany poglądów z Christiane Canenbley, członkinią gabinetu przewodniczącego Junckera. Przyjęto również

projekt stanowiska Copa i Cogeca w kwestii propozycji Komisji w zakresie dziewiątego programu ramowego na rzecz Badań i Innowacji - Horyzont Europa oraz projekt wkładu w spotkanie Komisji ONZ ds. Statusu Kobiet (CSW), które ma odbyć się w 2019 r. Wzmocnienie pozycji kobiet i jego związek ze zrównoważonym rozwojem , gdzie zwrócono uwagę na fakt, że zrównoważony rozwój na świecie nie jest możliwy bez udziału kobiet z obszarów wiejskich, które reprezentują jedną czwartą globalnej populacji. Mimo że na świecie istnieją społeczeństwa o różnym poziomie rozwoju, kobiety zmagają się z tymi samymi wyzwaniami. Kobiety, jako małżonkowie współpracujący, doświadczają braku ochrony socjalnej, na całym świecie utrzymują się różnice w zarobkach i wysokościach emerytur, a także trudności w dostępie do kredytów i finansowania. Ponadto odczuwalne są niedobory możliwości edukacyjnych i infrastruktury w tym zakresie. Co więcej, kobiety doświadczają ograniczonego dostępu do infrastruktury i usług, a także trudności w uznawaniu praw własności