28 maja 2023 r. na terenie Zespołu Pałacowo - Parkowego w Lewkowie (powiat ostrowski) odbędzie się Piknik „Zielono mi”.
Pałac w Lewkowie zbudowany został w latach 1788-1791, a więc w okresie, gdy obradował Sejm Czteroletni. Fundatorem pałacu był Wojciech Lipski – łowczy kaliski. Na elewacji pałacu umieszczony jest kartusz z datą 1791, która to przypomina nie tylko rok zakończenia budowy, ale także rok uchwalenia Konstytucji 3 Maja, której generał Lipski był niewątpliwie zwolennikiem. W pałacowym parku rósł niegdyś kasztan, który wnuk generała – Wojciech Lipski, poseł na Sejm Wielkiego Księstwa Poznańskiego kazał zaszczepić na podkładzie kasztana czerwonego. Kasztan w maju, w rocznicę Konstytucji, zakwitł dwukolorowo, w połowie kwiatami białymi, w połowie czerwonymi.
Pałac w Lewkowie zaprojektował w stylu klasycystycznym prawdopodobnie Jan Christian Kamsetzer – nadworny architekt Stanisława Augusta. Należy do pierwszej z serii rezydencji klasycystycznych w Wielkopolsce i jest wierną kopią pałacu w Siernikach koło Wągrowca. Pałac jest murowany, piętrowy, na rzucie prostokąta z czterokolumnowym wgłębnym portykiem jońskim zwieńczonym trójkątnym tympanonem. Na frontonie widnieje maksyma,,Sobie, Swoim Przyjaciołom, Potomności”. Od strony parku znajduje się okazała sala rotundowa zamknięta półkolistym ryzalitem. Najbardziej oryginalną cechą pałacu i zjawiskiem unikalnym na terenie całej ówczesnej Polski jest sposób opracowania elewacji. Ozdobiono je niezwykle obficie dekoracją sztukatorską, malarską oraz rzeźbą pełnoplastyczną.
W pałacu gościli m.in.: król Westfalii Hieronim Bonaparte, brat Napoleona (1812), generał Karol Kniaziewicz, który leczył tu rany odniesione podczas odwrotu z Moskwy (1813), poeta Roman Zmorski (1844), prezydent Ignacy Mościcki (1928), publicysta Stanisław Cat Mackiewicz (1931), generał Kazimierz Raszewski (dowódca Okręgu Korpusu w Poznaniu) oraz ppłk Bronisław Duch (z-ca dowódcy 60. pułku piechoty wielkopolskiej w Ostrowie Wielkopolskim, przyszły generał i dowódca dywizji strzelców karpackich pod Monte Cassino). Pałac w Lewkowie to dom rodzinny przedwojennego ambasadora RP w Berlinie – Józefa Lipskiego.
W 1939 roku pałac zajęło wojsko niemieckie. Po wojnie stacjonowali w nim żołnierze Armii Czerwonej. Następnie lokowano tu różne instytucje, a nawet trzymano żywy inwentarz. Dopiero w latach 1973 – 1987 Państwowe Gospodarstwo Rolne w Lewkowie dokonało generalnego remontu. Wkrótce obiekt przejęło Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej w Kaliszu tworząc oddział muzeum pn. Zespół Pałacowo – Parkowy w Lewkowie. Pałac wpisany został do rejestru zabytków w 1951 roku. Obecnie w pałacu mieści się ekspozycja muzealna. Prezentowane są m.in. meble z epoki (m.in. depozyt rodziny Lipskich z dawnego wyposażenia pałacu), kolekcja portretów sarmackich oraz pamiątki po dawnych właścicielach ziemskich.
Dawna siedziba rodowa Lipskich herbu Grabie odgrywała zawsze bardzo dużą rolę na terenie nie tylko południowej Wielkopolski, ale w całej Wielkopolsce. Był to ważny ośrodek działalności narodowowyzwoleńczej, działalności konspiratorskiej (choćby w okresie Wiosny Ludów, powstań narodowych). Stąd krzewiono oświatę agrarną. Od samego początku Lipscy bardzo mocno zaangażowali się w działalność niepodległościową, wielu działało na arenie parlamentarnej. Z Lewkowa pochodził pierwszy polski starosta ostrowski po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku – Wojciech Lipski.
Pałac w Lewkowie odzyskał dawny blask:
Pałac na parterze stał się muzeum, na I piętrze powstały pomieszczenia edukacyjne, a piwnice przeznaczono na cele usługowo-gastronomiczne. Z kolei w oficynie zachodniej zbudowano hotel z wygodnym zapleczem sanitarnym w każdym pokoju, a lodownię przerobiono na piwniczkę ekspozycyjną. Renowacja istniejących budynków przewidywała zachowanie ich pierwotnego układu architektonicznego z niezbędnymi pracami umożliwiającymi przyszłe ich użytkowanie. Drugą częścią inwestycji była rozbudowa „starej wozowni” o budynek, w którym mieści się sala konferencyjno-bankietowa na 130 osób, połączona podziemnym tunelem z oficyną zachodnią. Przebudowano także otoczeni: wewnętrzne drogi, chodniki i ścieżki. Kompleks pałacowo-parkowy w Lewkowie jest jednym z najcenniejszych zabytków Wielkopolski. Jego gruntowny remont, połączony z adaptacją na nowe cele, został sfinansowany z funduszy unijnych.
Piknik będzie świetną okazją do przybliżenia historii miejsca i zaprezentowania pałacu oraz parku po remoncie. Przy okazji pikniku zorganizowane zostanie wiele atrakcji dla tych młodszych uczestników jak i dla tych starszych:
- Darmowe zamki dmuchane,
- Degustacje kulinarne,
- Zwiedzanie Muzeum,
- Konkurs plastyczny,
- Animatorzy dla dzieci,
- Pokazy strażackie, i wiele innych…
Podczas Pikniku odbędzie się rozstrzygnięcie konkursu kulinarnego na najsmaczniejszą zieloną zupę. Organizatorem Konkursu jest: Wielkopolska Izba Rolnicza, wraz z partnerami, Towarzystwem Ubezpieczeń Wzajemnych „TUW”, Powiat Ostrowski oraz Gmina Ostrów Wielkopolski i Koła Gospodyń Wiejskich, Pałac Lipskich w Lewkowie.
Kaja Walkowska
Źródło
Wielkopolska Izba Rolnicza
http://www.wir.org.pl/